Przegląd podatkowy (18 – 22 grudnia 2017 r.)

| Do przeczytania w 7 min

Przegląd prasowych informacji podatkowych

Budżet nie ponosi kosztów skradzionego alkoholu

Dziennik Gazeta Prawna, 2017-12-18
Patrycja Dudek

W wyroku z dnia 15 grudnia 2017 r. (sygn. akt II FSK 3335/15) Naczelny Sąd Administracyjny orzekł, że firma nie może pomniejszyć przychodu o odszkodowanie wypłacone kontrahentowi w związku z kradzieżą towarów, które miała dla niego przechować. Istota sporu dotyczyła tego, czy odszkodowanie za utracony towar może stanowić koszt uzyskania przychodu. Powołując się na treść ustawy o PDOP, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu stwierdził, że utrata towarów kontrahenta nie może być ujęta w kosztach podatkowych, ponieważ stanowi wadę wykonanej usługi. Firma uważała, że usługa została przez nią wykonana należycie, ponieważ braki inwentaryzacyjne nie były skutkiem niedbalstwa lub nienależytej staranności. Stanowisko firmy podzielił Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu. W opinii sądu wypłata odszkodowania dowodzi wywiązania się przez firmę z obowiązków umownych, wobec czego należy uznać, że stanowi koszt podatkowy. Odmiennego zdania był jednak NSA, który stwierdził, że wypłata takiej rekompensaty nie może obciążać budżetu państwa, a zatem nie będzie kosztem podatkowym.

Czy po otrzymaniu rabatu od kontrahenta z USA koryguje się VAT

Rzeczpospolita, 2017-12-18
Karolina Kmieć

W dniu 8 listopada 2017 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy (sygn. akt I SA/Bd 880/17) orzekł, iż rabat pośredni obniżający cenę towaru zmienia podstawę jego opodatkowania, zatem podatnik jest zobowiązany do korekty wysokości naliczonego VAT. Sprawa dotyczyła spółki z branży IT, która pomimo że nabyła towar od polskiego kontrahenta, rabat otrzymała od producenta – podmiotu z siedzibą w USA. W związku z otrzymanym rabatem pośrednim, spółka zapytała organ czy należy skorygować podatek naliczony. Jej zdaniem nie zachodzi konieczność korekty, gdyż nie otrzymała ona faktury korygującej ani na żadnym etapie dostawy nie dochodzi do obniżenia obrotu. Fiskus uznał jednak stanowisko wnioskodawcy za nieprawidłowe. Do stanowiska organu podatkowego przychylił się również WSA w Bydgoszczy, twierdząc że w związku z obniżeniem ceny towaru, pomniejszeniu uległa również podstawa opodatkowania, co nakłada na podatnika obowiązek korekty podatku naliczonego, gdyż w przeciwnym razie rabat pośredni nie zostałby rozliczony.

Opłaty za żłobek nie podlegają VAT

Dziennik Gazeta Prawna, 2017-12-19
Łukasz Zalewski

Zgodnie z wyrokami Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 14 grudnia 2017 r. (sygn. akt I FSK 2196/15 oraz I FSK 2073/15) miasto nie jest podatnikiem VAT, nawet jeśli pobiera opłaty za pobyt dzieci w żłobkach czy przebywanie mieszkańców w domach pomocy społecznej. Organ samorządowy stał na stanowisku, że wykonywanie zadań publicznych nie stanowi działalności podlegającej opodatkowaniu VAT. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu twierdził jednak, że w ramach zadań publicznych miasto świadczy odpłatne usługi, a zatem występuje jako podatnik VAT. Prawidłowość takiej wykładni zakwestionowały sądy obu instancji. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu wskazał, że miasto wywiązując się z obowiązków nałożonych przepisami prawa działa jako organ władzy publicznej, nie zaś jako przedsiębiorca. Dodał, że opłaty pobierane w związku z realizacją zadań publicznych mają charakter publicznoprawny. NSA z kolei dodał w uzasadnieniu, że przepisy ustawy o VAT powinny być interpretowane zgodnie z dyrektywą VAT. Akt ten stanowi, że organy władzy i podmioty prawa publicznego nie są podatnikami VAT, nawet jeśli w związku ze swoimi działaniami pobierają opłaty.

O tym, czy odstępne jest kosztem, decyduje wiele szczegółów

Rzeczpospolita, 2017-12-20
Aleksandra Tarka

W dniu 27 października 2017 r. Naczelny Sąd Administracyjny (sygn. akt II FSK 2754/15) orzekł, iż ewentualne uznanie wydatku wynikającego z zapłaty kary umownej w postaci odstępnego, powinno być rozpatrywane w kontekście całości źródła przychodu obejmującego również przychody uzyskane z przeniesienia działalności do innej lokalizacji. Sprawa dotyczyła spółki prowadzącej działalność handlową w supermarketach. W przypadku gdy handel w danej lokalizacji nie przynosi wystarczających korzyści ekonomicznych spółka rozwiązuje umowę najmu oraz płaci odstępne. Wystąpiła ona więc do organu podatkowego z pytaniem czy zapłata odstępnego jest kosztem podatkowym. Fiskus uznał, że KUP mogą stanowić jedynie wydatki generujące przychód, a za taki nie można uznać zapłaty odstępnego. Rację podatnikowi przyznał jednak Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie, uznając że zapłata odstępnego ograniczała konieczność ponoszenia dodatkowych kosztów i można ją uznać za zabezpieczenie źródła przychodu. Jednakże NSA postanowiło cofnąć sprawę do ponownego rozpatrzenia, uznając wyrok WSA za przedwczesny. Zdaniem sądu na źródło przychodu podatnika wpływ ma nie tylko wydatek poniesiony na zapłatę kary z tytułu wcześniejszego rozwiązania umowy, ale również przychód uzyskany z przeniesienia jednostkowej działalności w inne miejsce, dlatego też ocena związku pomiędzy zapłatą odstępnego, a zabezpieczeniem źródła przychodu powinna być rozpatrywana w kontekście całości źródła przychodu.

Zwrot dostanie tylko podatnik, płatnik lub inkasent

Dziennik Gazeta Prawna, 2017-12-21
Patrycja Dudek

Zgodnie z rozstrzygnięciami Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 19 grudnia 2017 r. (sygn. akt II FSK 607/16, II FSK 771/16, II FSK 3333/15) o zwrot podatku zapłaconego za inną osobę można ubiegać się wyłącznie na drodze postępowania cywilnego, nie zaś w postępowaniu administracyjnym. Spór dotyczył podatku od nieruchomości uregulowanego przez zarządcę nieruchomości, które należały do innej spółki z siedzibą na Cyprze. Organy podatkowe twierdziły, że podatek uregulowany został należnie, ponieważ zarządca działał w charakterze wyręczyciela spółki cypryjskiej. Zarządca twierdził zaś, że w czasie gdy podatek został uregulowany, nie obowiązywał przepis pozwalający na zapłatę tej należności przez osobę trzecią i w konsekwencji miał prawo do żądania zwrotu zapłaconego podatku (nadpłaty). Z poglądem tym nie zgodziły się sądy administracyjne obu instancji. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi stwierdził, że jeśli zarządca nie jest podatnikiem, płatnikiem lub inkasentem, to nie jest uprawniony do złożenia wniosku o stwierdzenie lub zwrot nadpłaty. Sąd drugiej instancji dodał, że zarządca może ubiegać się o zwrot nienależnie zapłaconej kwoty, ale na drodze postępowania przed sądem powszechnym.

Skarbówka ponownie odmówiła wydania opinii zabezpieczającej

Rzeczpospolita, 2017-12-21
Monika Pogroszewska

W dniu 20 grudnia 2017 r. Szef Krajowej Administracji Skarbowej (sygn. 147798/K) odmówił wydania opinii zabezpieczającej dotyczącej programu motywacyjnego. W przedmiotowej sprawie spółka wprowadziła program motywacyjny dla członków zarządu zgodnie z którym są oni uprawnieni do nabycia kontraktu terminowego. Przy ewentualnej realizacji kontraktów członkowie zarządu są zobowiązani do zapłaty podatku od dochodów uzyskanych z ich realizacji z zastosowaniem 19 proc. stawki podatku, a nie poprzez zsumowanie dochodu uzyskanego z kontraktu wraz wynagrodzeniem i opodatkowaniu go według skali podatkowej. Spółka postanowiła wystąpić o wydanie opinii zabezpieczającej, która uniemożliwi fiskusowi zastosowanie klauzuli przeciw unikaniu opodatkowaniu. Szef KAS uznał jednak, że korzyści podatkowe uzyskiwane przez członków zarządu są sprzeczne z ustawą o PDOP oraz wypełniają ustawowe kryteria unikania opodatkowania, w konsekwencji odmówił więc wydania opinii zabezpieczającej.

Firma nie odzyska nienależnie zapłaconego VAT

Rzeczpospolita, 2017-12-21
Przemysław Wojtasik

W dniu 20 grudnia 2017 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (sygn. akt C 500/16) orzekł, iż przepisy dopuszczające odrzucenie wniosku o zwrot nadpłaty ze względu na przedawnienie tego uprawnienia, są zgodne z prawem unijnym. Sprawa dotyczyła spółki leasingowej, która na skutek uchwały NSA oraz zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli przez fiskusa uiściła VAT od ubezpieczenia leasingu. Ostatecznie pogląd fiskusa został zakwestionowany przez TSUE, który uznał, że taki sposób opodatkowania jest niezgodny z prawem unijnym. Spółka zwróciła się więc z wnioskiem o zwrot nadpłaconego podatku. Fiskus odmówił spółce zwrotu nadpłaty, powołując się na fakt iż zobowiązanie podatkowe przedawniło się z upływem pięciu lat. Spór rozstrzygnął TSUE, tłumacząc że zgodnie z polskimi przepisami każdemu podatnikowi przysługuje pięcioletni okres przedawnienia, w którym może dochodzić swoich uprawnień. Zgodnie z tą tezą spółka powinna była wystąpić o zwrot przed terminem przedawnienia, nie czekając na korzystny wyrok Trybunału Sprawiedliwości.

Przegląd orzecznictwa:

Wyrok NSA z 29 listopada 2017 r. (sygn. akt II FSK 3280/15)

1. Wątpliwości powstające w procesie wykładni przepisów prawa podatkowego, których nie da się usunąć z zastosowaniem podstawowych metod wykładni, tj. językowej, systemowej lub celowościowej, uzasadniają odwołanie się do zasady in dubio pro tributario i przyjęcie takiego rozumienia interpretowanego przepisu prawa, które jest korzystne dla podatnika.

2. Za odwołaniem się do zasady in dubio pro tributario przemawia również sytuacja, kiedy podatnik dokonując samoobliczenia podatku, w tym także stosując zwolnienie podatkowe, kierował się aktualną w tym czasie praktyką organów podatkowych oraz orzecznictwem sądów administracyjnych.

Wyrok NSA z 30 listopada 2017 r. (sygn. akt II FSK 3181/15)

Badając istnienie podstawowej przesłanki warunkującej zastosowanie stawki opodatkowania uregulowanej w art. 7 ust. 5 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 ze zm.) jaką jest „powołanie się”, należy uwzględniać związek czynności podatnika skutkujących powstaniem obowiązku w podatku od czynności cywilnoprawnych, z zamiarem wywołania korzystnych dla niego skutków podatkowych w obszarze innej daniny niż wymieniony podatek; dokonanie takich czynności m.in. w toku postępowania prowadzonego na podstawie art. 20 ust. 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) należy identyfikować łącznie jako „powołanie się”.

***