Przegląd podatkowy (2 – 6 maja 2016 r.)

Przejęcie kredytu nie pozbawia ulgi mieszkaniowej

Dziennik Gazeta Prawna, 2016-05-04
Agnieszka Pokojska, Patrycja Dudek

W wyroku z dnia 28 kwietnia 2016 r. (sygn. akt II FSK 996/14) Naczelny Sąd Administracyjny rozstrzygnął, że skorzystanie ze zwolnienia dla dochodu ze sprzedaży nieruchomości, pod warunkiem jego przeznaczenia na własne cele mieszkaniowe, nie wymaga faktycznej spłaty kredytu zaciągniętego na jej kupno. W przedmiotowej sprawie małżeństwo zakupiło mieszkanie na kredyt i postanowiło je sprzedać przed upływem 5-letniego okresu, po którym nie trzeba płacić podatku od dochodu ze zbycia. W ramach rozliczenia tej transakcji, nabywcy przejęli od małżeństwa kredyt. W ocenie sprzedających, transakcja przeprowadzona w takiej formie miała takie same konsekwencje podatkowe jak spłata kredytu, co oznacza, że mają prawo do skorzystania z omawianej ulgi. Takie stanowisko zostało zakwestionowane przez organy skarbowe. Fiskus powołał się na językową interpretację właściwych przepisów i uznał, że frazy „spłata kredytu” nie można utożsamiać ze zmianą dłużnika. Odmienne stanowisko zajęły sądy administracyjne. W uzasadnieniu swojego stanowiska wskazały, że z przepisów podatkowych wynika wyłącznie to, że kredyt musi być spłacony. Co więcej, inna interpretacja przepisów byłaby sprzeczna z celem przedmiotowej ulgi, którym jest rozwój rynku mieszkaniowego.

Nie każda niespłacona należność jest kosztem wraz z VAT

Dziennik Gazeta Prawna, 2016-05-04
Jakub Pawłowski

Tylko odpłatne zbycie nieściągalnej należności daje możliwość potrącenia od przychodu jej wartości wraz z podatkiem VAT – tak wynika z wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 kwietnia 2016 r. (sygn. akt II FSK 901/14). Z wnioskiem o interpretację wystąpiła spółka, która miała problemy ze ściągalnością należności od swoich kontrahentów. Zgodnie z przepisami, stratę ze sprzedaży wierzytelności zalicza się do kosztów wraz z podatkiem VAT. Spółka zastosowała analogiczne podejście w przypadku uznania danej wierzytelności za nieściągalną, tj. zaliczała do kosztów uzyskania przychodów jej wartość brutto (z VAT). Zarówno organy podatkowe, jak i sądy administracyjne, stanęły na stanowisku, że takie wierzytelności mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodu w wartości brutto tylko w przypadku poniesienia przez spółkę straty z odpłatnego zbycia wierzytelności. W swojej argumentacji sądy administracyjne wskazywały, że skoro należności są ujmowane w przychodach bez podatku VAT, to taka sama zasada powinna mieć miejsce przy ich kwalifikacji do kosztów uzyskania przychodu. Kolejnym przywoływanym argumentem był fakt, że inne podejście do przedmiotowej sprawy powodowałoby brak możliwości skorzystania przez podatnika z ulgi na złe długi.

Zwolnienie z VAT: Pracownik musi być zdrowy nie tylko fizycznie

Dziennik Gazeta Prawna, 2016-05-04
Jakub Pawłowski

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 20 kwietnia 2016 r. (sygn. akt I FSK 2031/14) uznał, że opinia lekarska psychologa jest zwolniona z VAT jako część profilaktycznych badań lekarskich. W przedmiotowej sprawie spółka z o.o., będąca niepublicznym zakładem opieki zdrowotnej, wydawała zaświadczenia, które uprawniały do pracy w szczególnych warunkach. W ramach świadczenia przedmiotowej usługi, spółka badała zarówno kondycję fizyczną, jak i psychiczną pracowników. Wątpliwości dotyczyły sposobu opodatkowania tej drugiej części badań. Organy podatkowe stanęły na stanowisku, że o ile nie ma wątpliwości, co do zwolnienia z VAT badań profilaktycznych przeprowadzanych przez lekarza ogólnego, to badania psychologiczne powinny już być opodatkowane. Organy wskazały, że usługi świadczone przez psychologa mają charakter doradczy, a nie profilaktyczny. Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu nie zgodził się z tym stanowiskiem. Powołał się przy tym na przykład kierowców, w przypadku których dopiero przedłożenie aktualnych zaświadczeń lekarskich oraz psychologicznych pozwala legalnie wykonywać ten zawód. Naczelny Sąd Administracyjny podzielił to podejście. W uzasadnieniu NSA dokonał analizy pojęcia profilaktyka, o którym mowa w analizowanym przepisie. W opinii sądu, badania „służące profilaktyce” to takie, które mają na celu określenie zakresu negatywnych czynników, które mogą mieć wpływ na pracownika. Takie mogą również zależeć od jego stanu psychicznego. W konsekwencji, takie badania są zwolnione z VAT.

Dojazd i nocleg niezbędne do wykonania usługi

Rzeczpospolita, 2016-05-05
Przemysław Wojtasik

Wydatki ponoszone na dowóz pracowników do miejsca wykonywania zlecenia oraz ich nocleg mogą zostać uznane za koszty podatkowe pracodawcy – taki wniosek płynie z interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 22 kwietnia 2016 r. (sygn. IBPB-1-1/4511-232/16/SG). W przedmiotowej sprawie, przedsiębiorca zwrócił się organu podatkowego z pytaniem, czy ponoszone przez niego tego rodzaju wydatki mogą zostać uznane ze koszty uzyskania przychodów. Fiskus potwierdził poprawność stanowiska podatnika, zgodnie z którym w przedstawionym stanie faktycznym, poniesione wydatki mają związek z uzyskiwanymi przez przedsiębiorcę przychodami, a tym samym stanowią koszty podatkowe. W wydanej interpretacji uznano, że pobyt pracowników w miejscu świadczenia usług jest niezbędny do prawidłowego wywiązania się z przyjętych zleceń oraz utrzymania dalszej współpracy z kontrahentami., co przekłada się bezpośrednio na osiągane przychody.

Można doręczyć pismo osobie przebywającej w siedzibie firmy

Dziennik Gazeta Prawna, 2016-05-05
Patrycja Dudek

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku (sygn. akt I FSK 1697/14) z dnia 28 kwietnia 2016 r. orzekł, że skoro spółka nigdy nie kwestionowała skuteczności doręczeń pism odebranych na terenie siedziby spółki przez niepełnoletnią osobę trzecią, to nie może zacząć kwestionować skuteczności doręczeń przeprowadzanych w tej samej formie. W przedmiotowej sprawie, spółka była w sporze z urzędem kontroli skarbowej, który stwierdził u niej zaległość podatkową z tytułu VAT. Organ stanął na stanowisku, że spółka po terminie złożyła odwołanie od decyzji, zatem stała się ona ostateczna. Spółka natomiast argumentowała, że doręczenie decyzji było bezskuteczne, gdyż nastąpiło w złej formie. Stanowisko Spółki zostało potwierdzone przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, który wskazał że przepisy ordynacji podatkowej jednoznacznie wskazują, iż skuteczne doręczenie pisma może się odbyć tylko w siedzibie spółki i jednocześnie musi być ono odebrane przez osobę upoważnioną. Odmienne stanowisko zajął natomiast NSA, który wskazał, że skoro spółka nigdy nie kwestionowała tej formy doręczeń, to trudno uznać że osoba niepełnoletnia nie była uznawana przez spółkę jako osoba upoważniona do odbioru korespondencji. Sędzia wskazał ponadto, iż po zmianie przepisów Ordynacji podatkowej od 2016 r. pismo może zostać doręczone chociażby zarządcy domu czy dozorcy, o ile zobowiąże się on do jego przekazania.

Zwolniony dyrektor uniknie wysokiego podatku

Rzeczpospolita, 2016-05-05
Monika Pogroszewska

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 6 kwietnia 2016 r. (sygn. IPPB4/4511-103/16-2/JK2) uznał, iż odprawa, która została wypłacona pracownikowi na podstawie porozumienia nie jest opodatkowana 70% stawką PDOF. W analizowanej sprawie Spółka z udziałem Skarbu Państwa, zwróciła się do organu podatkowego, z pytaniem czy wypłata odprawy dla zwalnianych dyrektorów oraz ich zastępców w kwocie wyższej niż 3 miesięczne wynagrodzenie, dokonana na podstawie porozumienia stron, podlega 70% stawce PDOF. Fiskus uznał, iż zgodnie z przepisami obowiązującymi od 1 stycznia 2016 r., 70% stawką PDOF opodatkowane są wyłącznie odprawy, których warunki wypłacania zostały uregulowane w zawartej umowie o pracę. Ze względu na fakt, iż zawarte z dyrektorami umowy o pracę nie przewidywały rekompensaty za ich rozwiązanie, na spółce nie ciąży obowiązek pobrania zryczałtowanego podatku od odpraw uzyskanych na podstawie porozumienia stron.

Bez Trybunału fiskus niewiele zrobi

Rzeczpospolita, 2016-05-05
Aleksandra Tarka

Naczelny Sąd Administracyjny w wyrokach z 29 kwietnia 2016 r. (sygn. akt I FSK 2030/14, I FSK 2058/14) orzekł iż urzędnik państwowy nie jest uprawniony do samodzielnej oceny konstytucyjności przepisów. W analizowanej sprawie, syndyk wystąpił z wnioskiem o wznowienie postępowań zakończonych ostatecznymi decyzjami, które wydane były na podstawie art. 78 § 8 Ordynacji podatkowej. Zawarta w tym przepisie norma, była tożsama z normą prawną wyrażoną w art. 78 § 6 Ordynacji podatkowej, który został uznany przez Trybunał Konstytucyjny za niezgodny z ustawą zasadniczą. Organ podatkowy, wznowił postępowanie, uznał jednak iż brak jest przesłanek do uchylenia wydanych decyzji. Podkreślił on, iż jedynie Trybunał Konstytucyjny jest uprawniony do dokonania kontroli zgodności przepisu z Konstytucją i ewentualnego wyeliminowania go z obowiązującego systemu prawnego. Ze stanowiskiem fiskusa zgodził się zarówno Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu jak i NSA, który w uzasadnieniu wyroku wskazał, iż organy podatkowe nie są uprawnione do kontrolowania zgodności treści przepisów z konstytucją, nie mogą więc dokonać oceny w zakresie tożsamości treści przepisu obowiązującego oraz uznanego za niekonstytucyjny.

Przegląd orzecznictwa

Wyrok NSA z 18 marca 2016 r. (sygn. akt I SA/Wr II FSK 167/14)

Przepis art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej nie posługuje się pojęciem „pełnej oceny”, co oznacza, że organ podatkowy nie ma obowiązku odnoszenia się w sposób szczegółowy do wszystkich argumentów strony zawartych we wniosku. Interpretacja podatkowa ma bowiem dokonać ocenę stanowiska wnioskodawcy – nie zaś jego wątpliwości, nie może też spełniać funkcji opinii prawnej czy porady prawnej wydawanej na potrzeby podatnika.

Wyrok NSA z 10 marca 2016 r. (sygn. akt II FSK 3991/13)

Przez wydanie towaru, o którym mowa w art. 14 ust. 1c) u.p.d.o.f. rozumieć należy sytuację, w której doszło w wyniku zawartej umowy do faktycznego wydania towaru, a więc do sytuacji, w której warunkiem ważnej umowy sprzedaży jest wydanie rzeczy.
Przepis art. 14 ust. 1c) u.p.d.o.f. mówiący o momencie powstania przychodu należnego z chwilą wydania rzeczy nie może być rozumiany tak, że przez wydanie rzeczy rozumieć należy także i samą tylko możliwość dysponowania prawem własności w rozumieniu art. 535 § 1 k.c.
Skoro zbycie prawa własności nieruchomości jako prawa majątkowego generuje przychód jako przychód należny to – zgodnie z art. 14 ust. 1c) u.p.d.o.f. – przychód ze zbycia prawa własności nieruchomości jako prawa majątkowego z pozarolniczej działalności gospodarczej powstaje z dniem zbycia tego prawa, a nie z dniem wydania nieruchomości – chyba, żeby w dniu tym doszło do wydania nieruchomości.
Wydanie rzeczy, o którym mowa w art. 14 ust. 1c) u.p.d.o.f. rozumieć należy jako wydanie w rozumieniu art. 155 § 2 w związku z art. 348 k.c., a nie jako zobowiązanie się sprzedawcy – do jej wydania, a kupującego – do jej odebrania.