Przegląd prasowych informacji podatkowych
Karuzela podatkowa VAT: jak nie dać się wkręcić
Rzeczpospolita, 2017-01-23
Aneta Sakowska, Mikołaj Ratajczak
Eksperci TPA Aneta Sakowska i Mikołaj Ratajczak zwracają uwagę na tendencje fiskusa do rozszerzania odpowiedzialności za oszustwa podatkowe na uczciwych przedsiębiorców nieświadomych swojego udziału w przestępczym procederze. Mimo że zgodnie z orzecznictwem sądów administracyjnych i Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej nie można karać na gruncie podatkowym tych, którzy przedsięwzięli racjonalne środki przeciwdziałające ewentualnemu uczestnictwu w przestępstwie, uczciwi podatnicy są również narażeni na tego rodzaju sankcje, jeśli nie przekonają fiskusa o swojej dobrej wierze i nieświadomości uczestnictwa w oszustwie podatkowym. Należy więc sprawdzić nie tylko dokumenty rejestracyjne, lecz także zweryfikować m.in. czy kontrahent rzeczywiście prowadzi działalność gospodarczą, jaka jest jej skala, czy posiada biuro oraz kto jest uprawniony do reprezentacji. Powinno się ponadto zachować dokumenty transportowe, korespondencję mailową, a nawet notatki z rozmów telefonicznych. W praktyce przedsiębiorca musi się zatem wykazać wysokim stopniem podejrzliwości w szczególności w kontekście ostatniego niekorzystnego wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 23 listopada 2016 r. (sygn. akt I FSK 56//15), zgodnie z którym zachowanie należytej staranności nie ma w ogóle znaczenia w przypadku, gdy faktury były puste, tj. gdy nie doszło do sprzedaży żadnego towaru.
Od przejęcia długu wspólnika przez spółkę jest podatek
Dziennik Gazeta Prawna, 2017-01-23
Patrycja Dudek
Naczelny Sąd Administracyjny w dniu 18 stycznia 2017 r. (sygn. akt II FSK 3783/14, II FSK 4061/14), orzekł, że po stronie wspólników spółki jawnej powstaje przychód, po nieodpłatnym przejęciu ich długów przez tę spółkę. Stan faktyczny dotyczył pożyczki udzielonej przez spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością jej udziałowcom. W późniejszym czasie dług został przez tych udziałowców przeniesiony, bez żadnego wynagrodzenia, na spółkę jawną, w której byli jedynymi wspólnikami. Udziałowcy stali na stanowisku, że z uwagi na to, że jako wspólnicy spółki jawnej mogą odpowiadać za przejęty przez nią dług, nie doszło po ich stronie do żadnego przysporzenia, w tym darowizny. Organ podatkowy zgodził się co do braku obowiązku uiszczenia podatku od spadku i darowizn, natomiast dodał, że u udziałowców powstanie przychód, od którego należy uiścić PDOF. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku oraz NSA potwierdzili stanowisko fiskusa, stwierdzając, że wspólnicy spółki jawnej powinni rozpoznać przychód, ponieważ przeniesienie długu skutkuje zwolnieniem ich z długu.
Wykładnia nie tylko dla nowych firm
Rzeczpospolita, 2017-01-24
Aleksandra Tarka
Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 20 stycznia 2017 r. (sygn. akt II FSK 283/15) uznał, że wspólnicy spółki cywilnej która ma zostać przekształcona w spółkę kapitałową mogą wnioskować o wydanie interpretacji dotyczącej sytuacji przyszłej spółki jeszcze przed przekształceniem. Z wnioskiem do fiskusa zwrócił się jeden ze wspólników spółki cywilnej korzystający z preferencji podatkowych ze względu na prowadzenie działalności gospodarczej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej na podstawie zezwolenia strefowego. Chciał on potwierdzić brak ograniczeń w przejściu zezwolenia na spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością powstałą w wyniku przekształcenia spółki cywilnej, a tym samym jej uprawnienie do korzystania ze zwolnienia z podatku. Fiskus uznał jednak, że nie zostały spełnione przesłanki do wszczęcia postępowania, ponieważ wniosek musi złożyć podmiot uprawniony do skorzystania z mocy ochronnej wydanej interpretacji, a wspólnik spółki cywilnej nim nie jest. Kwestia możliwości odmowy wszczęcia postępowania trafiła najpierw do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, a następnie do NSA, przy czym oba sądy potwierdziły prawo wspólnika do wystąpienia z wnioskiem o wydanie interpretacji. NSA zauważył, że takie uprawnienie przysługuje osobom będącym dopiero na etapie planowania utworzenia spółki, dlatego należy rozważyć czy pojęcie utworzenia spółki obejmuje także jej przekształcenie. W jego ocenie w analizowanym przypadku przekształcenie należy utożsamić z utworzeniem, ponieważ zgodnie z kodeksem spółek handlowych przepisy dotyczące powstania danej spółki stosuje się odpowiednio w przypadku przekształcenia.
Prawo do zwrotu VAT to nie to samo, co prawo do dysponowania tym zwrotem
Dziennik Gazeta Prawna, 2017-01-24
Łukasz Zalewski
Zgodnie z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 19 stycznia 2017 r. (sygn. akt II FSK 3883/14) organ podatkowy, do czasu rozstrzygnięcia czy zwrot VAT jest zasadny, nie jest uprawniony do zaliczenia nadwyżki VAT na konto zaległości. Stan faktyczny dotyczył podatnika, któremu organ nie zaliczył wartości zwrotu VAT na poczet zaległości powstałej w związku z niewpłaceniem w terminie zaliczek na PDOF. W sprawie będącej przedmiotem rozstrzygnięcia organ podatkowy przedłużył termin do zwrotu VAT z uwagi na konieczność dokonania weryfikacji jego zasadności. Spór dotyczył ustalenia, czy organ podatkowy może zaliczyć wartość zwrotu VAT na poczet zaległości, jeżeli termin zwrotu VAT został przedłużony. Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu stanął po stronie fiskusa, twierdząc że skoro termin na zwrot VAT został przedłużony to znaczy, że weryfikacja rozliczeń nie została jeszcze dokonana, a tym samym nie można dokonać zaliczenia zwrotu na konto zaległości. NSA potwierdziło stanowisko WSA we Wrocławiu wskazując, że nie należy mylić prawa do zwrotu VAT z prawem do dysponowania tym zwrotem.
Fiskus upiera się przy nieopłacalnych umowach
Rzeczpospolita, 2017-01-24
Monika Pogroszewska
Zgodnie z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z 12 stycznia 2017 r. (sygn. akt I SA/Gl 1078/16) wydatki przedsiębiorcy stanowiące odszkodowanie za wcześniejsze rozwiązanie umowy najmu można uwzględnić w kosztach uzyskania przychodu. W sprawie chodziło o spółkę będącą franczyzobiorcą, która na skutek rozwoju sieci i odgórnych wymagań musiała zmienić powierzchnię sprzedażową na większą. Z tego też względu wynajęła przestronniejszy lokal umożliwiający wprowadzenie nowego asortymentu oraz dysponujący większą liczbą miejsc parkingowych, co miało przełożyć się na zwiększenie zysków spółki. W związku z niecelowością wynajmu dotychczasowego lokalu spółka rozwiązała umowę najmu na rok przed jej zakończeniem, co z kolei spowodowało konieczność zapłaty odszkodowania wynajmującemu. Spółka zwróciła się więc do fiskusa o potwierdzenie, że kwota odszkodowania stanowi dla niej koszt uzyskania przychodu, przy czym podkreśliła, że kontynuacja nieuzasadnionego ekonomicznie najmu wiązałaby się z poniesieniem wydatków w kwocie ponad dwukrotnie przewyższającej odszkodowanie. Fiskus uznał jednak, że zapłata odszkodowania nie ma związku z przychodami spółki oraz że nie ma na celu zachowania źródła przychodu nawet jeśli odstąpienie umowy wiąże się ze zmniejszeniem straty ekonomicznej. Spółka zaskarżyła interpretację do WSA w Gliwicach, który przyznał jej rację wskazując, że wydatki poniesione z tytułu wcześniejszego rozwiązania umowy najmu stanowią koszt podatkowy, jeśli jej kontynuacja nie ma ekonomicznego uzasadnienia.
Kable bez daniny, bo nie są budowlą
Rzeczpospolita, 2017-01-25
Michał Cyrankiewicz
Zainstalowane w kanalizacji kable nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości – takie wnioski płyną z wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 13 stycznia 2017 r. (sygn. akt II FSK 2818/16). Kanwą sprawy był spór dotyczący opodatkowania sieci szerokopasmowej. W ocenie wójta zainstalowane w niej kable są przedmiotem opodatkowania, z czym nie zgodziły się natomiast sądy administracyjne. Zdaniem NSA zakres pojęcia budowli według prawa budowlanego determinuje jego znaczenie na gruncie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Prawo budowlane w brzmieniu od 17 lipca 2010 r. przewiduje natomiast, iż kable zainstalowane w kanalizacji kablowej nie stanowią obiektu budowlanego lub jego części ani urządzenia budowlanego. Z tego też względu należy uznać, że kable telekomunikacyjne nie podlegają opodatkowaniu, co potwierdza również wydane przez Trybunał Konstytucyjny postanowienie z 5 czerwca 2013. r. (sygn. akt SK 25/12).
Bezumowne korzystanie z nieruchomości też z daniną
Dziennik Gazeta Prawna, 2017-01-26
Jakub Pawłowski
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w dniu 23 stycznia 2017 r. (sygn. akt III SA/Wa 3144/15) orzekł, że pieniądze otrzymane z tytułu bezumownego korzystania z nieruchomości powinny zostać rozpoznane jako wynagrodzenie za świadczenie usług dzierżawy. Nie stanową one odszkodowania. Stan faktyczny dotyczył spółdzielni mieszkaniowej, która zarządzała wybudowanym przez siebie osiedlem, nie mając prawa do dysponowania gruntem. Miasto w 2010 r. wezwało spółdzielnię do uregulowania należności związanej z bezumownym korzystaniem z nieruchomości. Strony zawarły ugodę, na podstawie której spółdzielnia zapłaciła odszkodowanie. W 2015 r. w związku z korzystaniem przez spółdzielnię z nieruchomości, miasto wystawiło jej fakturę z VAT. Spółdzielnia stała na stanowisku, że wypłata odszkodowania nie powinna być opodatkowana. Organ podatkowy nie zgodził się z takim twierdzeniem wskazując, że z uwagi na fakt że miasto nie powzięło żadnych kroków mających na celu odzyskanie zajętych gruntów, a także z uwagi na to, że strony zawarły ugodę, dokonywane płatności nie stanowią odszkodowania. Zapłata powinna być uznawana za wynagrodzenie za świadczenie usług dzierżawy. Stanowisko organu potwierdził WSA w Warszawie zaznaczając, że w omawianej sprawie nieruchomość była użytkowana w oparciu o domniemaną zgodę właściciela, a tym samym występowało świadczenie usług.
Prezes musi się liczyć z ryzykiem odpowiedzialności
Dziennik Gazeta Prawna, 2017-01-26
Patrycja Dudek
Zgodnie z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego (sygn. akt II FSK 3440/16) prezes zarządu odpowiada swoim majątkiem za zaległości podatkowe powstałe w czasie pełnienia przez niego funkcji. Sprawa dotyczyła prezesa, który został powołany w celu polepszenia sytuacji finansowej spółki. Prezes wykonał swoje zadanie i w chwili odejścia zostawiał spółkę w dobrej kondycji finansowej. Kilka lat później fiskus przeprowadził kontrolę w spółce, w wyniku której wykryto zaległości w PDOP w rozliczeniach za okres, kiedy wspomniany prezes pełnił swoją funkcję. Fiskus nie miał możliwości wyegzekwowania należności od spółki ponieważ znów popadła w tarapaty finansowe, co więcej została ogłoszona jej upadłość. W konsekwencji fiskus zażądał spłaty zaległości od byłego prezesa, zarzucając mu niezłożenie wniosku o upadłość w odpowiednim terminie. Sprawa trafiła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, który stanął po stronie prezesa twierdząc, że organ powinien badać to czy kondycja finansowa spółki się polepszyła, czy też nie za kadencji prezesa i od tego uzależnić jego odpowiedzialność za powstałe zaległości. NSA stanął natomiast po stronie fiskusa twierdząc, że prezes zarządu może ratować spółkę, jednakże musi on być świadomy tego, że jeśli niewłaściwie oceni sytuację, to poniesie odpowiedzialność za długi spółki.
Przegląd orzecznictwa:
Uchwała NSA z 19 grudnia 2016 r. (sygn. akt II FPS 4/16)
W stanie prawnym obowiązującym do 30 czerwca 2016 r. za dzień uzyskania środków, o którym mowa w art.33 ust. 3 pkt 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721, ze zm.), w przypadku zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych pobranych przez płatnika, należy rozumieć ostatni dzień terminu przekazania zaliczek, o którym mowa w art. 38 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, ze zm.).
Postanowienie NSA z 22 grudnia 2016 r. (sygn. akt II FZ 889/16)
Właściwy do rozpoznania skargi na interpretację indywidualną wydaną na wniosek wspólny (art.14r § 1 O.p.) jest sąd, na obszarze którego ma siedzibę lub zamieszkuje zainteresowany (art.13 § 2 p.p.s.a. w zw. z § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta RP z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego). Uprawniony do wniesienia skargi jest zainteresowany wskazany we wniosku jako strona postępowania (art.50 § 1 p.p.s.a. w zw. z art.14r § 2 O.p.).