Przegląd podatkowy (6 – 10 czerwca 2016r.)

Nadal będą kłopoty z podatkiem od budowli

Rzeczpospolita, 2016-06-06
Mikołaj Ratajczak, TPA Horwath

Zgodnie z nową definicją budowli zawartą w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych jest nią obiekt budowlany w rozumieniu przepisów prawa budowlanego (niebędący zarazem budynkiem lub obiektem małej architektury) i urządzenie budowlane, które zapewnia możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem. Ponadto obiekt budowlany nie musi stanowić już całości techniczno-użytkowej, które to sformułowanie stanowiło źródło wielu sporów. Autor uważa, że nowy przepis zawierający termin „użytkowanie zgodnie z przeznaczeniem” nie eliminuje jednak większości problemów – nadal pozwala organom podatkowym na uznaniowość w zakresie ustalenia przedmiotu opodatkowania. Z tego względu warto gromadzić dokumentację, która potwierdzi kwalifikację poszczególnych elementów majątku firmy. Problematyczne mogą okazać się także przepisy dotyczące budynków ze względu na możliwość zakwalifikowania niektórych urządzeń technicznych i instalacji jako samodzielnych budowli, opodatkowanych podatkiem w wysokości 2% ich wartości. Dotychczas były one uznawane za element składowy budynku a ich wartość nie wpływała na podstawę opodatkowania, która była określana na podstawie powierzchni. Zgodnie ze stanowiskiem prezentowanym w orzecznictwie sądów administracyjnych opodatkowane podatkiem od nieruchomości mogą być też budowle znajdujące się wewnątrz budynków.

Umowa i faktura to za mało, by pomniejszyć przychód

Dziennik Gazeta Prawna, 2016-06-06
Agnieszka Pokojska

Wydatki na usługi niematerialne mogą zostać uznane za koszt uzyskania przychodu, jeżeli podatnik jest w stanie udowodnić fakt wykonania danej usługi. Tak wynika z postanowienia Trybunału Konstytucyjnego z dnia 9 maja 2016 r. (sygn. akt Ts 373/15). Orzeczenie zostało wydane w sprawie spółki, która w kosztach ujmowała kwoty uiszczone za usługi doradcze. Dyrektor izby skarbowej ocenił, że usługi te nie spełniają warunków pozwalających na uznanie ich za koszt podatkowy z uwagi na to, że nie zostały one właściwie udokumentowane. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie podtrzymał stanowisko organu. WSA podkreślił, że obowiązkiem spółki było przedstawienie dokumentów, pozwalających uznać, iż wydatki dotyczyły rzeczywiście wykonanych usług. Podobnie stwierdził TK, wskazując, że nawet umowa czy faktura nie są wystarczającymi dowodami potwierdzającymi wykonanie usług o charakterze niematerialnym.

Wartość firmy ma charakter prawa majątkowego

Rzeczpospolita, 2016-06-06
Paweł Mróz

Podstawa opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych obejmuje także dodatnią wartość firmy, czyli goodwill – tak wynika z wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z 16 marca 2016 r. (sygn. akt I Sa/Gl 1220/15). Sprawa dotyczyła spółki, która nabyła przedsiębiorstwo po cenie wyższej niż wartość składających się na nie poszczególnych praw majątkowych. Zdaniem spółki różnica pomiędzy ceną nabycia a wartością wszystkich składników przedsiębiorstwa nie stanowi prawa majątkowego, którego sprzedaż została wskazana w ustawie o PCC jako podlegająca opodatkowaniu. Fiskus uznał jednak, że obliczoną w ten sposób wartość firmy należy uwzględnić w podstawie opodatkowania, ponieważ była ona przedmiotem transakcji. WSA w Gliwicach zgodził się ze stanowiskiem organu podatkowego i orzekł, że wartość firmy, czyli różnica między ceną umowną a wartością składników przedsiębiorstwa, jest opodatkowana 1-proc. stawką podatkową jako wartość majątkowa na prawach niematerialnych.

VAT należy się także od niskich opłat

Dziennik Gazeta Prawna, 2016-06-06
Mariusz Szulc

W wyroku z dnia 2 czerwca 2016 r. sygn. C-263/15 Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej uznał, że obowiązek rozliczania podatku od towarów i usług ciąży także na podmiotach, które wykonują inwestycje finansowane ze środków budżetowych
i unijnych. Jak wskazał TS, bez znaczenia pozostaje fakt, że w zamian za prowadzenie konserwacji inwestycji podatnik otrzymuje tylko niewielkie opłaty. Komentowane orzeczenie zapadło w sprawie węgierskich spółek handlowych „o celu niezarobkowym”, których działalność obejmowała budowę kanalizacji przy wsparciu otrzymywanym ze środków unijnych. Za budowę kanalizacji odpowiedzialna była inna spółka, która wystawiała faktury z VAT naliczonym. Spółki węgierskie chciały odliczyć VAT z faktury od podwykonawcy z VAT należnym wynikającym z ich sprzedaży tj. otrzymywanego przez nie, niewielkiego wynagrodzenia za konserwacje gotowej inwestycji. Węgierskie organy podatkowe uznały jednak, że żadna ze spółek nie prowadzi działalności gospodarczej i nie działa w charakterze podatnika VAT, nie może zatem odliczyć VAT z faktur wystawionych przez podwykonawcę. Sprawą zajął się węgierski sąd najwyższy, który skierował do TS pytanie prejudycjalne. TS uznał jednak, że spółki prowadzą działalność gospodarczą, zatem przysługuje im prawo do odliczenia podatku naliczonego (także w przypadku gdy pobierana przez nie opłata za konserwację inwestycji jest niższa niż cena przyjęta na rynku).

Rabat dla nabywcy obniża podstawę opodatkowania VAT

Rzeczpospolita, 2016-06-06
Dawid Tomaszewski

Zgodnie z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z 20 kwietnia 2016 r. (sygn. akt I SA/Łd 166/16) podstawę opodatkowania VAT przy sprzedaży zestawów promocyjnych stanowi kwota rzeczywiście uiszczona przez klienta,
a nie cena przed obniżką. W przedmiotowej sprawie spółka sprzedawała zestawy promocyjne składające się z przekąsek
i napojów, ale jedynie te ostatnie podlegały rabatowaniu. Jej zdaniem podstawę opodatkowania VAT należy ustalać odrębnie, przy czym w przypadku napojów powinna ona uwzględniać przyznany rabat. Fiskus uznał natomiast, że takiemu działaniu sprzeciwia się zasada opodatkowania całej wartości wzajemnego świadczenia oraz klauzula obejścia prawa podatkowego.
Z tym stanowiskiem nie zgodził się jednak WSA w Łodzi, który w uzasadnieniu wyroku wskazał, iż organ niesłusznie powołał się na klauzulę obejścia prawa podatkowego, ponieważ w chwili orzekania nie obowiązywała ona w polskim porządku prawnym. Przedsiębiorca może natomiast dowolnie kształtować ceny ze względu na zasadę swobody działalności gospodarczej.

PIT od oprocentowania jednak po myśli fiskusa

Rzeczpospolita, 2016-06-07
Aleksandra Tarka

Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale z dnia 6 czerwca 2016 r. (sygn. akt II FPS 2/16) orzekł, że odsetki za zwłokę uzyskane w związku ze sprzedażą akcji pracowniczych należy traktować jako przychód z innych źródeł, a nie z kapitałów pieniężnych. W analizowanej sprawie podatnik sprzedał akcje pracownicze, lecz nie otrzymał w terminie zapłaty, wobec czego sąd cywilny przyznał mu odsetki za zwłokę. Rozliczający się wspólnie małżonkowie byli zdania, że jest to przychód z kapitałów pieniężnych, tak samo jak należność główna, opodatkowany zryczałtowaną 19-proc. stawką PIT. Fiskus uznał natomiast, że oprocentowanie stanowi przychód z innych źródeł, a więc należy je opodatkować zgodnie ze skalą podatkową. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu przyznał rację podatnikom argumentując, że jest to świadczenie akcesoryjne wobec zbycia akcji, dlatego nie należy przypisywać go do przychodów z innego źródła. Sprawa trafiła do NSA, który stwierdził, że konieczne jest podjęcie uchwały w tym względzie z powodu istniejących w orzecznictwie rozbieżności. W jego ocenie odsetki stanowią quasi-odszkodowanie, dlatego roszczenie o ich zapłatę odrywa się od należności głównej. Ponadto ich źródłem jest kodeks cywilny, a nie umowa. Bez znaczenia jest również brak odsetek w katalogu innych źródeł przychodów, ponieważ nie jest to katalog zamknięty. W związku z tym NSA orzekł, iż odsetki za nieterminowe uregulowanie ceny należy zakwalifikować jako przychód
z innych źródeł, a nie z kapitałów pieniężnych.

Rabaty i skonta w bieżących deklaracjach

Dziennik Gazeta Prawna, 2016-06-08
Łukasz Zalewski

Udzielenie rabatu lub skonta powinno skutkować dokonaniem korekty wielkości przychodów za okres, w którym wystawiono fakturę korygującą. Tak wynika z wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 7 czerwca 2016 r. (sygn. akt II FSK 1307/14). W omawianej sprawie podatnik zajmujący się produkcją i dystrybucją sprzętu AGD planował przyznawanie kontrahentom rabatów potransakcyjnych, jak również skont w przypadku płatności dokonanych przed ustalonym terminem. Udzielone rabaty miałyby zostać rozliczane poprzez wystawienie faktur korygujących i rozliczane na bieżąco. Dyrektor Izby Skarbowej uznał moment korekty tj. okres, w którym wystawiono fakturę korygującą, za nieprawidłowy. WSA w Warszawie i NSA zajęły jednak odmienne stanowisko. Zdaniem sądów korekta przychodu o wartość rabatów, skont bądź zwróconych towarów powinna odnosić do tego roku podatkowego, w którym wystawiono fakturę korygującą. Rozliczenie na bieżąco jest uzasadnione faktem, że udzielenie rabatu lub skonta to nowe zdarzenie gospodarcze, odmienne od zdarzenia uzasadniającego powstanie pierwotnego przychodu.

Zerwanie kontraktu nie służy uzyskaniu przychodu

Dziennik Gazeta Prawna, 2016-06-08
Jakub Pawłowski

W wyroku z dnia 3 czerwca 2016 r. (sygn. akt III SA/Wa III 1551/15) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie orzekł, że odszkodowanie za rozwiązanie umowy przed terminem, na jaki została zawarta, nie stanowi kosztu podatkowego. Sprawa dotyczyła spółki, która ze względu na zmiany legislacyjne oraz kryzys na rynku energii, zdecydowała się na przedterminowe rozwiązanie umowy z kontrahentem. Spółka uznała, że odszkodowane, która wypłaciła kontrahentowi, może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów. Spółka argumentowała, że wcześniejsze odstąpienie od umowy było uzasadnione gospodarczo i pozwalało na minimalizację ewentualnych strat. Organ nie zgodził się z tym stanowiskiem, wskazując, że działania zmierzające do ograniczenia strat nie mają na celu uzyskania przychodu. WSA potwierdził, że samo wykazanie ekonomicznej racjonalności wydatku nie jest wystarczające, by uznać, że został on poniesiony dla zachowania bądź zabezpieczenia źródła przychodu.

Przegląd orzecznictwa

Wyrok NSA z 21 kwietnia 2016 r. (sygn. akt II FSK 657/14) 
W wymianie udziałów między spółkami mającymi siedzibę w kraju na podstawie art. 24 ust. 8a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.), w stanie prawnym obowiązującym w 2013 r., mogły uczestniczyć wyłącznie spółki z o.o. i spółki akcyjne, co nie obejmowało ich formy „w organizacji”.

Wyrok NSA z 12 maja 2016 r. (sygn. akt II FSK 503/14) 
Odesłanie w art .6 ust. 4 pkt 3 u.p.d.o.f. do „opodatkowania na zasadach określonych w art. 27 i art. 30b u.p.d.o.f” należy zatem rozumieć jako wskazanie konkretnych strumieni przychodów, które generować mogą dochód uwzględniany przy określeniu prawa do ulgi prorodzinnej. Dochód, osiągnięty przez dziecko to zatem różnica między przychodem ze źródła wskazanego w art. 27 ust. 1 (opodatkowany wg skali, poza rentą rodzinną) i art. 30b u.p.d.o.f. a kosztami jego uzyskania, przy czym sposób określenia przychodów i kosztów ich uzyskania wynika z regulacji odnoszących się do poszczególnych źródeł przychodów.