Przegląd podatkowy (7 – 10 listopada 2016 r.)

Niemiecka firma odzyska podatek zlikwidowanego zakładu w Polsce

Dziennik Gazeta Prawna, 2016-11-07
Jakub Pawłowski

Przedsiębiorca zagraniczny, prowadzący działalność w Polsce za pośrednictwem oddziału, ma prawo do odzyskania podatku VAT naliczonego również po likwidacji oddziału. Tak uznał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 26 października 2016 r. (sygn. akt III SA/Wa 2213/15, III SA/Wa 2214/15). Rozstrzygnięcie dotyczyło spółki z siedzibą w Niemczech, która utworzyła w Polsce swój odział. Oddział ten posiadał numer identyfikacji podatkowej oraz został zarejestrowany na potrzeby VAT na terytorium Polski. Spółka macierzysta podjęła jednak decyzję o zaprzestaniu działalności oddziału i dokonała jego likwidacji. Po wykreśleniu oddziału z Krajowego Rejestru Sądowego, spółka uzyskała dokumenty potwierdzające dokonanie przez polski oddział dostaw wewnątrzwspólnotowych. Odział nie posiadał tych dokumentów w okresach, w których dokonywane były czynności opodatkowane, dlatego wykazywał w deklaracjach sprzedaż krajową zamiast wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów ze stawką 0%. W konsekwencji, niemiecka spółka złożyła skorygowane deklaracje VAT za okresy funkcjonowania oddziału oraz wystąpiła o zwrot nadwyżki podatku naliczonego nad należnym z tytułu zakupów dokonywanych przez ten odział przez likwidacją. Naczelnik urzędu skarbowego oraz Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie odmówili zwrotu kwoty wynikającej z korekty deklaracji VAT-7, argumentując, że po likwidacji oddziału spółka straciła status podatnika VAT w Polsce. WSA w Warszawie nie podzielił stanowiska organów, podkreślając, że oddział i spółka macierzysta nie są odrębnymi podmiotami. Tym samym podmiot zagraniczny jest uprawniony do występowania w sprawie rozliczeń zlikwidowanego oddziału.

Kiedy poszczególne czynności tworzą jedno świadczenie złożone

Rzeczpospolita, 2016-11-07
Patrycja Jefimiuk

Menedżer w TPA, Patrycja Jefimiuk, wskazuje, że nadal ciężko określić jednoznacznie przypadki, w których kilka świadczeń tworzy jedną całość dla celów VAT w związku z brakiem legalnej definicji świadczenia złożonego, zarówno na poziomie krajowym jak i wspólnotowym. W celu wypełnienia tej luki Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w swoich wyrokach niejednokrotnie starał się określić jasne kryteria kwalifikacji kilku świadczeń jako całości, wskazując na ich ścisłe powiązanie. Z reguły świadczenie złożone składa się ze świadczenia głównego oraz pomocniczego i może polegać na (1) wykonaniu kilku usług, (2) dostawie kilku towarów lub (3) wykonaniu usług wraz z dostawą towarów. W tym ostatnim przypadku pojawia się problem klasyfikacji świadczenia jako dostawy towarów lub świadczenia usług. Decydujące jest wówczas to, które ze świadczeń składających się na usługę kompleksową ma charakter dominujący. Ekspert TPA podkreśla, że ze względu na zawiłość tematyki, rozliczanie świadczeń złożonych kreuje spore ryzyko błędu nie tylko w zakresie ich identyfikacji, lecz także w odniesieniu do miejsca świadczenia, momentu powstania obowiązku podatkowego czy stawki podatku.

Identyfikacja przebiega dwuetapowo

Rzeczpospolita, 2016-11-07
Patrycja Jefimiuk

Menedżer w TPA, Patrycja Jefimiuk, opisuje szczegółowo sposób identyfikacji świadczenia złożonego na gruncie VAT powołując przy tym bogate orzecznictwo TSUE. Najpierw należy zdecydować czy kilka świadczeń stanowi jedną całość, analizując kryteria takie jak sens ekonomiczny transakcji, możliwość wyodrębnienia poszczególnych świadczeń z danej transakcji, a także perspektywę jego odbiorcy. Następnie konieczne jest określenie świadczenia wiodącego, które determinuje stawkę VAT. Pomocne są przy tym kryteria takie jak: cel nabycia danego świadczenia, oczekiwania klienta i ceny poszczególnych świadczeń wchodzących w skład świadczenia złożonego.

Wystarczy jedna faktura, żeby odzyskać VAT

Dziennik Gazeta Prawna, 2016-11-07
Jakub Pawłowski

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 3 listopada 2016 r. (sygn. akt I FSK 53/15) uznał, że dokonanie choćby jednej czynności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług na terytorium kraju stanowi dla zagranicznej spółki podstawę do odliczenia podatku naliczonego. Orzeczenie zapadło w sprawie oddziału spółki irlandzkiej, który w Polsce zajmował się świadczeniem usług z zakresu księgowości na rzecz podmiotów zagranicznych. Spółka chciała odzyskać część podatku naliczonego z tytułu zakupu zaopatrzenia biura oraz wynajmu lokali. We wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej zadała pytanie, czy jest upoważniona do odliczenia podatku VAT w przypadku, gdy wykaże VAT należny z tytułu refakturowania na pracownika należności za przejazd taksówką. W ocenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku refaktura tej należności nie może być kwalifikowana jako czynność opodatkowana. Sąd uzasadnił, że główny przedmiot działalności spółki opiera się na usługach księgowych, a nie przewozowych. NSA nie podtrzymał jednak tego stanowiska. Podkreślił, że refakturowanie usług prowadzi do tych samych skutków w zakresie podatku VAT, co ich świadczenie. Nie ma przy tym znaczenia rodzaj prowadzonej przez podatnika działalności, lecz fakt dostarczenia usługi nabywcy we własnym imieniu.

Najem powierzchni reklamowych to działalność gospodarcza

Dziennik Gazeta Prawna, 2016-11-08
Agnieszka Pokojska

Zgodnie z interpretacją indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 26 października 2016 r. (sygn. 2461-IBPB-1-1.4511.484.2016.1.ZK), podatnik uzyskujący przychody z najmu i podnajmu miejsca na elewacjach i billboardach nie może rozliczać się ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. W omawianej sprawie właścicielka budynku handlowo-usługowego zamierzała oddać w najem powierzchnie reklamowe umiejscowione zarówno na terenie należącej do niej nieruchomości, jak i należących do innych podmiotów. Jej zdaniem, wynajem nie będzie prowadzony w ramach działalności gospodarczej, dlatego może skorzystać z opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych według stawki 8,5%. DIS w Katowicach nie podzielił jednak tego stanowiska. Organ ocenił, że charakter prywatny ma wyłącznie wynajem własnej nieruchomości i parkingu. Uznał jednak, że czynności podejmowane przez podatniczkę (np. zawieranie i rozliczanie umów najmu, poszukiwanie najemców) potwierdzają, że działalność prowadzona jest w sposób zorganizowany i profesjonalny. Nietrafny był też dla organu argument podatniczki, że korzystanie z pomocy podwykonawców przemawia za uznaniem przychodów z najmu za przychody uzyskiwane poza działalnością.

Jeśli podatnik faktycznie nie spłaci długu musi skorygować VAT

Rzeczpospolita, 2016-11-09
Aleksandra Tarka

Z wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z 6 października 2016 r. (sygn. akt I SA/Rz 581/16) wynika, że umowa o zwolnienie z długu nie stanowi uregulowania należności uprawniającego do zwiększenia kwoty podatku naliczonego w związku z korektą ulgi na złe długi. W sprawie chodziło o spółkę, która zmniejszyła podatek naliczony w związku z nieuregulowaniem należności wobec swojego głównego dostawcy w ramach tzw. ulgi na złe długi. Strony zawarły jednak umowę o zwolnieniu z długu, co spółka uznała za uregulowanie należności, uprawniające ją do zwiększenia podatku naliczonego w ramach ponownej korekty. Fiskus w toku kontroli podatkowej zakwestionował prawidłowość takiego postępowania uznając, że taki sposób uregulowania należności nie jest tożsamy z jej uiszczeniem, a zwolnienie z długu nie skutkuje zaspokojeniem roszczeń wierzyciela. WSA w Rzeszowie podzieliło stanowisko organu podatkowego, oddalając skargę spółki. Zdaniem sądu, zgodnie z prawem wspólnotowym, pojęcie „nieuregulowanych” należności należy rozumieć jako „niezapłaconych”, co skutkuje obowiązkiem korekty podatku naliczonego. Ponowna korekta możliwa jest natomiast w przypadku uregulowania należności, czyli zapłaty i nie ma znaczenia to, że na gruncie prawa cywilnego zwolnienie z długu stanowi formę wygaśnięcia zobowiązania. W związku z powyższym spółka nie miała prawa do ponownej korekty podatku naliczonego.

Kto działa w SSE, ten może sumować ulgi

Dziennik Gazeta Prawna, 2016-11-09
Patrycja Dudek

W wyroku z dnia 8 listopada 2016 r. (sygn. akt II FSK 2230/14) Naczelny Sąd Administracyjny orzekł, że przedsiębiorca prowadzący działalność w specjalnej strefie ekonomicznej na podstawie kilku zezwoleń dających prawo do zwolnienia z podatku, ma prawo obliczać poszczególne ulgi od dochodu z całej działalności strefowej. W stanie faktycznym, którego dotyczył komentowany wyrok, przedsiębiorca korzystał z dwóch zezwoleń na prowadzenie działalności wydawniczej w specjalnej strefie ekonomicznej. Każde z zezwoleń dawało przedsiębiorcy uprawnienie do zwolnienia z opodatkowania 50%dochodu generowanego w strefie. Sporna stała się kwestia, czy przedsiębiorca powinien wydzielać i przyporządkować dochody z działalności strefowej odpowiednio pod każde z zezwoleń. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oraz NSA, nie zgadzając się z podejściem organów podatkowych, stwierdziły, że podatnik nie ma obowiązku alokowania dochodu uzyskanego z działalności w strefie na poszczególne zezwolenia. Tym samym podatnik miał prawo zsumować ulgi i skorzystać ze zwolnienia z opodatkowania w odniesieniu do całego dochodu strefowego.

Fiskus musi sprawdzić dane wykazane w deklaracji

Rzeczpospolita, 2016-11-09
Aleksandra Tarka

Organ podatkowy wydając decyzję wymiarową w podatku od nieruchomości (PON) ma obowiązek ustalić w ramach postępowania, czy określone budowle będą podlegały PON i kiedy powstaje obowiązek podatkowy, zamiast opierać się jedynie na deklaracji podatnika za kolejny rok. Takie wnioski płyną z wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z 29 września 2016 r. (sygn. akt I SA/Sz 344/16). Chodziło o spółkę, która w trakcie 2014 r. nabyła nowo wybudowany obiekt handlowo-usługowy wraz z gruntem i budowlami. W rozliczeniu PON za 2014 r. zadeklarowała ona do opodatkowania jedynie grunt, ponieważ w jej ocenie obowiązek podatkowy dla nowego budynku miał powstać dopiero 1 stycznia 2015 r. jako, że pozwolenie na jego użytkowanie wydano pod koniec stycznia 2014 r. Fiskus wszczął wobec spółki postępowanie w sprawie określenia zobowiązania podatkowego w PON, uznając ostatecznie, że budynek podlegał obowiązkowi podatkowemu już od 2014 r. Określając zobowiązanie PON za 2014 r. fiskus jako przedmiot opodatkowania wskazał dane ujęte przez spółkę w deklaracji na PON za 2015 r. Decyzję organu pierwszej instancji podtrzymało Samorządowe Kolegium Odwoławcze, wskazując m.in. na dziennik budowy, w którym jako miesiąc jej zakończenia wskazano grudzień 2013 r. Sprawa trafiła do WSA w Szczecinie, który przyznał rację spółce. W ocenie WSA, przy wydaniu decyzji określającej zobowiązanie podatkowe organ powinien uwzględnić poczynione przez siebie ustalenia w zakresie podstawy opodatkowania oraz okresów opodatkowania. Sąd podkreślił również, że nie wszystkie budowle podlegają PON, a na pewno nie przesądza o tym ujęcie w ewidencji środków trwałych kosztów uzbrojenia terenu.

Przekazanie prezentów promujących kontrahenta z daniną

Rzeczpospolita, 2016-11-10
Aleksandra Tarka

Nieodpłatne wydawanie towarów na rzecz uczestników akcji promocyjnych wypełnia znamiona dostawy towarów podlegającej opodatkowaniu VAT, można bowiem je wyodrębnić od świadczenia usługi marketingowej – takie wnioski płyną z wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 14 września 2016 r. (sygn. akt III SA/Wa 2084/15). Sprawa dotyczyła spółki świadczącej usługi marketingowe, polegające na promowaniu wyrobów leczniczych zleceniodawców. Poza m.in. rozprowadzaniem wśród lekarzy i farmaceutów materiałów reklamowych dotyczących wyrobów oraz przygotowaniem materiałów promocyjnych do mediów, spółka przekazuje również nieodpłatnie podmiotom trzecim towary w postaci m.in. artykułów medycznych (np. fartuchy, strzykawki) lub materiałów biurowych (np. kalendarze, kubki). Wnioskując o wydanie interpretacji indywidualnej, spółka chciała potwierdzić, czy dokonywane przez nią nieodpłatne wydania towarów przekazywanych osobom trzecim w celu realizacji umów o świadczenie usług marketingowych jest czynnością podlegającą opodatkowaniu VAT w dacie przekazania tych towarów. W jej ocenie bowiem czynność ta nie podlega VAT. Organ podatkowy nie zgodził się ze stanowiskiem spółki, stwierdzając, że spółka przenosi na podmioty trzecie prawo do rozporządzania towarami jak właściciel, nabytymi uprzednio przez nią w związku z otrzymaniem wynagrodzenia od zleceniodawcy. Dochodzi zatem do dostawy towarów opodatkowanej VAT. Spółka zaskarżyła interpretację, ale WSA oddalił jej skargę, wskazując, że otrzymane przez nią wynagrodzenie od zleceniodawcy obejmuje zarówno wykonanie czynności marketingowych jak i zapłatę za zakupione towary – przekazywane następnie podmiotom trzecim.

Przegląd orzecznictwa:

Wyrok NSA z 11 października 2016 r. (sygn. akt II FSK 2727/14)

Jednoosobowa spółka Skarbu Państwa powstała na skutek komercjalizacji (przekształcenia) przedsiębiorstwa państwowego, może przy ustalaniu dochodu, bądź przy ustalania straty za dany rok podatkowy uwzględnić stratę przedsiębiorstwa państwowego, gdyż nie obejmują jej zakazy z art. 7 ust. 3 pkt 4) i ust. 4a ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 ze zm.).

Wyrok NSA z 29 września 2016 r. (sygn. akt I FSK 477/15)

Art. 240 § 1 pkt 11 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (j.t. Dz. U. z 2015 r., poz. 613, ze zm.), w świetle wykładni funkcjonalnej i systemowo-wewnętrznej, należy rozumieć w ten sposób, że jego przedmiotem jest to orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, które jako precedensowe wskazuje na wykładnię określonych norm prawa unijnego, rzutujących na praktykę stosowania przepisów krajowych, stanowiących podstawę wydania decyzji, będącej przedmiotem wniosku o wznowienie postępowania.