Podatkowa Grupa Kapitałowa (dalej jako: PGK) jest unikatową formą prawną w polskim prawie podatkowym, która pozwala na konsolidację wyników podatkowych kilku spółek powiązanych, stając się tym samym jednym podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych. Aby możliwe było utworzenie PGK, należy spełnić szereg warunków formalnych. Dodatkowe warunki muszą być też spełnione w trakcie trwania PGK, a ich naruszenie prowadzi do bezwzględnej utraty statusu takiego podatnika.
Istotnym warunkiem z punktu widzenia cen transferowych jest ten, który dotyczy transakcji kontrolowanych zawieranych z podmiotami nienależącymi do PGK. Do tej pory, zawarcie danych transakcji na warunkach nierynkowych skutkowało rozwiązaniem PGK.
Charakterystyka PGK – oczekiwane korzyści
Utworzenie PGK jest rozwiązaniem atrakcyjnym dla powiązanych kapitałowo podmiotów, ponieważ umożliwia konsolidację wyników podatkowych na poziomie grupy, co skutkuje zagregowaniem dochodów i kosztów wszystkich spółek wchodzących w jej skład. Pozwala to na skompensowanie strat odnotowanych przez jedną spółkę z zyskami innej, co może skutkować zmniejszeniem łącznego obciążenia podatkowego kilku spółek.
Wprowadzana zmiana w przepisach dot. PGK
W świetle obowiązujących przepisów podatkowych, w przypadku gdy spółka wchodząca w skład PGK dokona transakcji kontrolowanej z podmiotem powiązanym spoza PGK, na warunkach, które różnią się od warunków rynkowych (tj. warunków, jakie ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane) – art. 1a ust 2 pkt. 3b Ustawy CIT), następuje rozwiązanie PGK i utrata statusu z mocą wsteczną od dnia jej utworzenia. W takiej sytuacji w związku z rozwiązaniem PGK spółki wchodzące w jej skład mają obowiązek rozliczenia podatku oddzielnie za cały okres istnienia PGK. Należy pamiętać, że korekta transakcji kontrolowanych do warunków rynkowych nie przywraca statusu PGK.
Na mocy Ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych z 25 czerwca 2025 roku, opisywane rygorystyczne podejście do utraty statusu PGK ma ulec zmianie. Proponowana nowelizacja przepisów ma obowiązywać z mocą wsteczną od 1 stycznia 2026 roku, co oznacza, że będzie miała zastosowanie również do transakcji oraz zdarzeń realizowanych przez PGK przed tą datą.
Zgodnie z ww. ustawą, podmioty wchodzące w skład PGK, które zawierały lub zawarły transakcje na warunkach nierynkowych z podmiotami powiązanymi spoza PGK, będą miały możliwość dokonania korekty cen transferowych do warunków rynkowych. Zmiana ta ma uchronić podatników przed automatyczną utratą statusu podatnika. Przy czym, należy pamiętać o konieczności spełnienia łącznie następujących warunków:
- przed dniem wejścia w życie ustawy zmieniającej (t.j. przed 1 stycznia 2026 roku) nie została wydana decyzja stwierdzająca wygaśnięcie decyzji o rejestracji umowy o utworzeniu PGK,
- przed 1 stycznia 2026 roku spółki tworzące uprzednio PGK nie dokonały rozliczenia podatku dochodowego, o którym mowa w art. 1a ust. 10a Ustawy o CIT (przepis ten określa obowiązek rozliczenia podatku dochodowego odrębnie dla spółek tworzących PGK za okres wstecz, w przypadku utraty statusu podatnika przez PGK).
Wprowadzane zmiany można zatem uznać za korzystne dla podatników, gdyż nie powodują automatycznie retroaktywnej (z mocą wsteczną) likwidacji statusu PGK w przypadku zawarcia transakcji nierynkowych, umożliwiając tym samym podmiotom powiązanym skorygowanie rozliczeń w transakcjach kontrolowanych, dostosowując je do warunków rynkowych i zachowując tym samym status PGK.
Ta nowelizacja może zatem przyczynić się do utrzymania atrakcyjności PGK oraz zwiększenia zainteresowania tym rozwiązaniem.
