Przegląd podatkowy (3 kwietnia – 7 kwietnia 2017 r.)

Przegląd prasowych informacji podatkowych 

Dla fiskusa czas nie płynie

Rzeczpospolita, 2017-04-03
Paweł Kamiński, Marcin Palusiński

Jak wskazują eksperci TPA – Paweł Kamiński i Marcin Palusiński, powszechną praktyką fiskusa jest przerywanie lub zawieszanie biegu terminu przedawnienia zobowiązań podatkowych. Organy podatkowe na wyegzekwowanie należności podatkowych mają pięć lat, a w przypadku decyzji ustalających, trzy lata, od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku. Jednak w wielu przypadkach powyższe ramy czasowe wydają się być dla fiskusa zbyt wąskie, w związku z czym podejmuje on czynności uniemożliwiające przedawnienie zobowiązań. Jedną z najczęściej stosowanych przez organy podatkowe metod jest wszczęcie postepowania w sprawie o przestępstwo lub wykroczenie skarbowe. Kolejnym działaniem podejmowanym przez fiskusa jest zabezpieczenie na majątku podatnika, które nie wpływa na przerwanie biegu przedawnienia, jednak powoduje zawieszenie biegu jego terminu. Dodatkowo jeśli zobowiązanie podatkowe było określone w nieostatecznej decyzji, a okres jego przedawnienia upływa w terminie trzech miesięcy, to postanowienie fiskusa o rygorze natychmiastowej wykonalności umożliwia zastosowanie środków, które doprowadzą do rozpoczęcia pięcioletniego biegu przedawnienia na nowo. Fiskus posiada również instrumenty pozwalające ściągać zobowiązania, które zostały już przedawnione, jeżeli wcześniej zabezpieczył majątek hipoteką lub zastawem skarbowym. Innym sposobem na ściągniecie przedawnionego zobowiązania jest wydanie decyzji o odpowiedzialności podatkowej wobec osoby trzeciej, na przykład członka rodziny podatnika. Fiskus może starać się też o wyegzekwowanie należności na drodze cywilnej, w tym stosuje tzw. skargę pauliańską, co jednak w ocenie autorów, budzi wątpliwości natury konstytucyjnej.

Fiskalna ruletka z odliczeniem B+R

Dziennik Gazeta Prawna, 2017-04-03
Agnieszka Pokojska

Interpretacje Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 20 marca 2017 r. wskazują, że w celu skorzystania z ulgi badawczo-rozwojowej nie jest konieczne wyliczanie godzin, które naukowcy oraz inżynierowie przeznaczają na opracowywanie innowacji (sygn. 2461-IBPB-1-3.4510.1086.2016.2.TS i sygn. 2461-IBPB-1-3.4510.1184.2016.1.TS). Dla możliwości zastosowania ulgi istotne jest, aby zatrudnienie pracowników miało związek z realizowaniem przez nich działalności badawczo-rozwojowej oraz faktyczne wykonywanie zadań związanych z taką działalnością. W obu interpretacjach potwierdzono, że nie jest wymagane aby taki pracownik poświęcał cały czas pracy na wykonywanie zadań z zakresu działalności B+R, żeby możliwe było rozliczenie w ramach ulgi części jego pensji i składek ZUS. W kwestii udokumentowania celu zatrudnienia pracownika podkreślono, że przepisy nie określają wprost jakie powinny to być dokumenty, niemniej wydaje się, że warto zawrzeć odpowiednie zapisy w umowie o pracę, przede wszystkim w odniesieniu do zakresu obowiązków zatrudnionego.

Rozliczenia między członkami konsorcjum nie podlegają VAT

Rzeczpospolita, 2017-04-03
Aleksandra Napiórkowska

Czynności związane z wzajemnymi rozliczeniami członków konsorcjum, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jako czynności o charakterze organizacyjno-technicznym – tak uznał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 8 lutego 2017 r. (sygn. akt III SA/Wa 3413/15). Przedmiotowa sprawa dotyczyła spółki, która zawarła umowę konsorcjum, w związku z wykonaniem zamówienia publicznego. Struktura konsorcjum zakładała, że za wzajemne rozliczenia wobec członków konsorcjum będzie odpowiedzialny lider, który dokona alokacji zysków i strat na poszczególnych konsorcjantów. W związku z powyższym stanem faktycznym spółka zwróciła się do organu podatkowego z prośbą o potwierdzenie prawidłowości jej stanowiska, iż powyższe rozliczenia nie podlegają opodatkowaniu VAT. Fiskus nie zgodził się ze stanowiskiem spółki, argumentując, że członkowie konsorcjum są odrębnymi podatnikami VAT, a kwoty im należne związane są ze świadczeniem przez nich odpłatnych czynności w ramach umowy, które to podlegają opodatkowaniu. Spółka nie zgodziła się z decyzją organu podatkowego dlatego sprawa trafiła do WSA w Warszawie, który przyznał racje podatnikowi. Sąd uzasadniając wyrok nadmienił, że przedmiotowe rozliczenia mają charakter wewnętrzny, podejmowane są bowiem w celu rozliczenia obrotów członków konsorcjum, którzy rozliczają podatek VAT w sposób indywidualny.

Po wygranej nie można spać spokojnie

Dziennik Gazeta Prawna, 2017-04-03
Mariusz Szulc

Zgodnie z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z 13 lutego 2017 r. (sygn. akt I SA/Kr 1430/16) prawomocny wyrok sądu nie daje gwarancji, że korzystna dla podatnika wykładnia przedstawiona w interpretacji podatkowej, nie zostanie zmieniona. Należy jednak podkreślić, że taka zmiana interpretacji powinna wynikać z ugruntowanego i jednolitego orzecznictwa. Omawiane orzeczenie zapadło na gruncie sporu organu podatkowego i spółki budowlanej dotyczącego właściwej stawki podatku od nieruchomości dla garaży i komórek lokatorskich, które zostały wyodrębnione od lokali mieszkalnych i pozostają własnością dewelopera. W świetle interpretacji podatkowej wydanej po wyrokach sądów, garaże i komórki lokatorskie miały zostać opodatkowane stawką odpowiednią dla budynków pozostałych. Następnie organ interpretacyjny powołując się na wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego zmienił interpretację wskazując, że garaże i komórki lokatorskie należy opodatkować stawką właściwą dla budynków związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej. WSA w Krakowie uznał, że organ nie był uprawniony do zmiany interpretacji, bo powołane przez niego wyroki nie tworzą ugruntowanej linii orzeczniczej.

Dochód z udziału w zyskach osób prawnych to nie tylko dywidenda

Rzeczpospolita, 2017-04-03
Wojciech Kańtor

Za dochód z tytułu udziałów w zyskach osób prawnych mogą być uznane wszelkie przysporzenia, związane z posiadaniem praw do tych udziałów, wynika to z wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 12 stycznia 2017 r. (sygn. akt I FSK 3648/14). Przedmiotowa sprawa dotyczyła spółki będącej polskim rezydentem podatkowym, posiadającej większościowy pakiet udziałów w spółce hiszpańskiej (odpowiedniku polskiej spółki z o.o.). Kapitał zapasowy zagranicznego podmiotu został utworzony z nadwyżki wartości wkładów, nad nominalną wartością udziałów. Polska spółka powzięła wątpliwość, czy wypłata środków z kapitału zapasowego hiszpańskiego podmiotu, doprowadzi do powstania przychodu z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, w związku z czym zwróciła się zapytaniem do fiskusa. Zdaniem organu podatkowego, wyłącznie zysk przysługujący spółce na podstawie posiadanego tytułu prawnego, może być uznany za dochód z udziału w zyskach, tym samym wypłata środków z kapitału zapasowego nie może być z nim utożsamiana. Spółka nie zgodziła się ze stanowiskiem fiskusa, dlatego sprawa trafiła do sądu I instancji, który uchylił decyzje organu. Sąd orzekł, że ustawodawca nie ograniczył katalogu wspomnianych przychodów jedynie do dywidendy, dlatego też w ocenie sądu wypłata środków z kapitału zapasowego, może być traktowana jako dochód z tytułu udziałów w zyskach osoby prawnej. Fiskus złożył na powyższy wyrok skargę kasacyjną do NSA, która nie została jednak uwzględniona. Sąd w uzasadnieniu wyroku wskazał, że dochodem z tytułu udziałów w zyskach osób prawnych są wszelkie korzyści majątkowe, powstałe w związku z posiadanymi udziałami.

Nie można odliczyć VAT z wydatków na plac zabaw

Dziennik Gazeta Prawna, 2017-04-05
Łukasz Zalewski

Zgodnie z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z 23 marca 2017 r. (sygn. akt I FSK 1458/15) nie można odliczyć VAT z faktur dokumentujących wydatki dotyczące budowy strefy dla dzieci, w ramach strategii odpowiedzialnego biznesu, ponieważ nie mają one związku z czynnościami opodatkowanymi. W omawianej sprawie spółka wybudowała terminal LNG oraz strefę rekreacji dla dzieci, która docelowo miała zostać przekazana bez wynagrodzenia na rzecz miasta. Takie działanie miało na celu podtrzymanie dobrych relacji z mieszkańcami, budowanie pozytywnego wizerunku firmy oraz rozpowszechnienie jej nazwy i logotypu. Spór z organem podatkowym dotyczył kwestii odliczenia VAT od wydatków dotyczących strefy dla dzieci oraz konieczności naliczenia VAT przy przekazaniu strefy na rzecz miasta. Spółka twierdziła, że przysługuje jej prawo do odliczenia VAT oraz nie ma obowiązku naliczenia VAT przy przekazaniu. Organ podatkowy był odmiennego zdania. Prawidłowość stanowiska organu potwierdził NSA wskazując, że wydatki poniesione na budowę strefy dla dzieci nie są związane z działalnością gospodarczą spółki i nie przyczynią się do zwiększenia jej sprzedaży opodatkowanej.

Fiskus nie może żądać wstecznej korekty po rabacie

Rzeczpospolita, 2017-04-05
Tomasz Miszograj

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 16 marca 2017 r. (sygn. akt II FSK 251/15) orzekł, że faktury korygujące mogły być ujmowane na bieżąco, nawet przed 2016 r., czyli momentem, kiedy zasady ich ujmowania zostały doprecyzowane przez ustawodawcę. Przedmiotowa sprawa dotyczyła spółki, która zapytała fiskusa, czy na gruncie PDOP prawidłowe jest ujmowanie faktur korygujących wystawianych przez jej kontrahentów, a dokumentujących udzielone rabaty w momencie ich otrzymania. Spółka stała na stanowisku iż takie postępowanie jest poprawne. Organ podatkowy nie zgodził się jednak z opinią spółki, argumentując, że przedmiotowe faktury nie zmieniają momentu powstania kosztu, a jedynie wpływają na jego wysokość, tym samym zdecydował, że powinny one być uwzględniane w okresie, którego dotyczą. Powyższe stanowisko zostało potwierdzone także przez sąd pierwszej instancji, który oddalił skargę spółki. W związku powyższym sprawa trafiła do NSA, który ostatecznie przyznał rację podatnikowi. Sąd uzasadniając wyrok nadmienił, że nie można zgodzić się na ujęcie korekty faktury w okresie, którego korekta dotyczy, gdyż wiązałoby się to z powstaniem negatywnych konsekwencji podatkowych wobec podmiotu, który nie naruszył prawa. Jednocześnie NSA zauważył, że nowelizacja ustawy o PDOP w zakresie korekty kosztów, które nie zostały spowodowane błędem rachunkowym lub inną oczywistą omyłką, miała charakter doprecyzowujący, dlatego też może ona zostać uznana za wskazówkę interpretacyjną w odniesieniu do korekty kosztów powstałej przed datą wejścia w życie nowelizacji.

Zapisy umowy nie mają znaczenia dla rozliczenia

Dziennik Gazeta Prawna, 2017-04-06
Łukasz Zalewski

Zgodnie z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z 5 kwietnia 2017 r. (sygn. akt I FSK 1684/15), podatnik powinien rozpoznać obowiązek podatkowy w VAT w chwili realizacji naprawy sprzętu elektronicznego, a nie w momencie podpisania przez usługobiorcę raportu. W sprawie będącej przedmiotem sporu spółka świadczyła usługi serwisowe polegające na naprawie m.in. sprzętu IT oraz telefonów komórkowych. Po upływie każdego miesiąca firma wystawiała kontrahentowi raport, który stanowił zestawienie dokonanych napraw wraz z wyliczeniem ich kosztów. Następnie usługobiorca weryfikował raport i dokonywał jego akceptacji bądź zgłaszał do niego uwagi. W przypadku zgłoszonych zastrzeżeń, strony umowy wyjaśniały wątpliwe kwestie. Dopiero później dochodziło do akceptacji raportu. W zaistniałym stanie faktycznym spółka twierdziła, że obowiązek podatkowy w VAT powinien zostać rozpoznany w momencie zaakceptowania raportu przez usługobiorcę, zgodnie z treścią umów zawartych z kontrahentami. Z takim podejściem nie zgodził się organ podatkowy podkreślając, że obowiązek podatkowy wiąże się z wykonaniem usługi, a zapisy umowy nie mają znaczenia. NSA przyznając rację organowi podatkowemu zaznaczył, że raport jest jedynie udokumentowaniem wykonania usługi i data jego podpisania nie ma znaczenia w kontekście ustalenia momentu powstania obowiązku podatkowego.

Przegląd orzecznictwa:

Wyrok NSA z 21 marca 2017 r. (sygn. akt I SA/Wr 1100/16)

1. W świetle art. 481 k.c. należy uznać, że odsetki za opóźnienie mają charakter akcesoryjny względem długu głównego i dzielą jego los. Z faktu zaś, że odsetki w chwili powstania uzyskują byt niezależny od długu głównego nie można – w ocenie Sądu – wywodzić odmiennej kwalifikacji na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wprawdzie ustawa przewiduje prawo do żądania zapłaty odsetek, jednakże niezmiennym elementem tego prawa jest niewykonanie świadczenia przez dłużnika. Skoro w przedmiotowej sprawie odsetki pełnią funkcję odszkodowawczą a z okoliczności sprawy wynika, że zostały zasądzone na mocy ugody sądowej to należy uznać, że dzielą los świadczenia głównego i powinny zostać zwolnione na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm., dalej: updof).

2. Prokonstytucyjna wykładnia art. 21 ust. 1 pkt 3b updof nakazuje przyjąć, że zwolnieniem objęte są także odsetki od odszkodowania, zadośćuczynienia wypłaconego członkom rodzinny od pracodawcy zmarłego. W świetle bowiem art. 2 i art. 71 ust. 1 Konstytucji RP należy uznać, że pobieranie podatku dochodowego od osób fizycznych od odsetek zasądzonych w istocie od niewypłaconego w terminie świadczenia przez pracodawcę z tytułu zaistniałej krzywdy jest działaniem trudnym do zaakceptowania społecznie, albowiem w istocie obniża wysokość realnie zasądzonej stronie rekompensaty. W ocenie Sądu, burzy to przeciętne poczucie słuszności i racjonalności, jak też nie urzeczywistnia zasady sprawiedliwości społecznej, postrzeganej również przez pryzmat – w niniejszej sprawie – szczególnej pomocy niepełnej rodzinie.

Wyrok NSA z 22 lutego 2017 r. (sygn. akt II FSK 155/15)

Z faktu, że strona postępowania, której dotyczą prawnie chronione tajemnice, na podstawie art. 133a § 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) wyraża zgodę na uczestniczenie w postępowaniu organizacji społecznej nie można wnioskować, że zgoda strony na udział organizacji społecznej w postępowaniu dotyczącym strony każdorazowo oznacza, że działanie tej organizacji w postępowaniu będzie zgodne z interesem strony; co najwyżej dopuszczalne jest domniemanie, że przez wyrażenie zgody strona uznaje, że udział organizacji społecznej w postępowaniu podatkowym przysłuży się jej interesom; organizacja społeczna nie może natomiast w trakcie postępowania nie uwzględniać celów statutowych oraz interesu publicznego, ze względu na które staje się stroną postępowania.