Raport TPA Group: Koszty zatrudnienia w Europie Środkowo-Wschodniej w 2022 r.

20. marca 2023 | Do przeczytania w 4 min

TPA Group we współpracy z firmą doradztwa personalnego Kienbaum przygotowała kolejną edycję raportu dotyczącego kosztów zatrudnienia w Europie Środkowo-Wschodniej. Austria pozostaje państwem o najwyższym poziomie kosztów zatrudnienia, natomiast dynamicznie zmiany zachodzą w pozostałych krajach, z Polską plasującą się w środku stawki.

W raporcie przeanalizowano koszty pracy za rok 2022 w porównaniu z rokiem poprzednim w Albanii, Austrii, Bułgarii, Chorwacji, Czechach, Czarnogórze, Polsce, Rumunii, Serbii, Słowacji, Słowenii i na Węgrzech. Pod uwagę wzięto kraje Europy Środkowo-Wschodniej i Południowo-Wschodniej (określane jako region CEE/SEE),w których swoje biura ma firma doradcza TPA Group.

Płace netto, brutto i klin podatkowy w różnych grupach zawodowych

W raporcie przeanalizowano średnie wynagrodzenia w poszczególnych grupach zawodowych za rok 2022, ale także całkowite koszty ponoszone przez pracodawcę (kwota brutto, udział pracodawcy w składkach na ubezpieczenia społeczne, koszty dodatkowe) oraz kwotę netto należną pracownikowi. Wynagrodzenia badano dla czterech grup zatrudnionych: dyrektorów zarządzających, kadry kierowniczej, pracowników biurowych, pracowników fizycznych. W stosunku do poprzedniej edycji badania, w najnowszym raporcie koszty zatrudnienia dla pracowników umysłowych zostały rozszerzone o usługi IT, a dla pracowników fizycznych – o osoby pracujące w sektorze produkcji przemysłowej.

W raporcie sporo miejsca poświęcono na wyjaśnienie struktury tzw. klina podatkowego w poszczególnych państwach regionu, czyli różnicy pomiędzy wynagrodzeniem netto otrzymywanym przez pracownika i łącznym kosztem pracodawcy. Najwyższe obciążenie wynagrodzeń występuje w Austrii, ale także w Słowenii i Polsce, co może dziwić na tle istotnie mniejszych rozmiarów klina podatkowego np. w Czechach, nie mówiąc już o państwach południa regionu, gdzie wynagrodzenia netto mają znacznie wyższy udział w kosztach pracy.

Im szybciej w UE tym wyższe koszty

Wnioski z raportu potwierdzają ogólną zasadę, że koszty zatrudnienia znacznie się różnią między poszczególnymi branżami. Raport wykazał także, że kraje spoza Unii Europejskiej charakteryzują się niższymi kosztami zatrudnienia. Ponadto kraje, które przystąpiły do UE wcześniej (Słowenia, Czechy, Słowacja, Polska, Węgry), mają na ogół wyższe koszty niż te, które przystąpiły do UE później (Rumunia, Bułgaria). Interesującym wyjątkiem jest Chorwacja, w której mimo późniejszej akcesji do UE koszty pracy, a zatem także wynagrodzenia, przewyższyły średnio poziomy polski i węgierski w przypadku personelu średniego i niższego szczebla.

Z raportu wynika także, że koszty zatrudnienia są zdecydowanie niższe w Europie Południowo-Wschodniej.

Kadra zarządcza i kierownicza najdroższa w Austrii i Czechach

Przedstawione w opracowaniu dane pokazują, że w przypadku najwyższej kadry zarządzającej spodziewane średnie koszty pracownicze są tradycyjnie najwyższe w Austrii. Co więcej, są one o około 65% wyższe niż dla drugich w tym zestawieniu Czech. Również Polska, Słowenia i Słowacja które znalazły się za Czechami, są zaliczane do krajów o wysokich kosztach. Co ciekawe, w roku 2022 to właśnie w Polsce doszło do największego w regionie procentowego wzrostu wynagrodzeń: o 23% w stosunku do dyrektorów zarządzających i 17% dla mangerów średniego szczebla (np. w Czechach wyniósł w obu przypadkach jedynie 7%).

W przypadku kadry kierowniczej (managerów średniego szczebla) czołówka państw o najwyższych kosztach jest dokładnie taka sama jak przy kadrze zarządzającej. W tym jednak przypadku różnica pomiędzy pierwszą w zestawieniu Austrią a drugimi Czechami wynosi już 85%. Najniższe koszty pracy w regionie wykazuje tradycyjnie Albania (w tej grupie są także Czarnogóra, Bułgaria i Serbia).

Strategiczne znaczenie kosztów pracy

Raport TPA Group i Kienbaum wskazuje na istotne różnice w kosztach zatrudnienia pomiędzy krajami Europy Środkowo-Wschodniej, co jest ważnym czynnikiem konkurencyjnym i decyzyjnym w procesie lokowania bezpośrednich inwestycji zagranicznych.

Koszty zatrudnienia stanowią kluczowy element rachunku wyniku niemal każdego przedsiębiorstwa, a dynamika ich zmian jest ważnym parametrem o strategicznym znaczeniu. Kolejna edycja rocznego raportu TPA Group i Kienbaum daje istotny wgląd w poziomy i strukturę kosztów pracy państw regionu CEE/SEE w przekroju różnych grup zawodowych. Stanowi istotne wsparcie w procesie analizy porównawczej regionalnych rynków pracy oraz kształtujących się na nich trendów.


Pobierz cały raport: Koszty zatrudnienia w Europie Środkowo-Wschodniej w 2022 r. (pdf ENG)

Pobierz