Przegląd podatkowy (5 – 9 grudnia 2016 r.)

Przegląd prasowych informacji podatkowych

Firma jak detektyw, musi sprawdzić kontrahenta

Rzeczpospolita, 2016-12-05
Mateusz Maj

Z wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 30 listopada 2016 r. (sygn. akt II FSK 2823/14) wynika, że fiskus nie ma obowiązku wykazania świadomego działania podatnika w przypadku kwestionowania kosztów uzyskania przychodu z powodu ujęcia w nich tzw. pustych faktur. W toku kontroli skarbowej organy podatkowe ustaliły, że spółka nabywała usługi budowlane od spółek kupujących te usługi od jednej osoby i naliczających odpowiednią marżę. W opinii organów osoba ta nie miała jednak możliwości wykonania usług wskazanych na wystawionych przez siebie fakturach. W toku postepowania podatkowego prezesi kolejnych spółek nie potrafili wskazać szczegółowych informacji dotyczących usług, a pracownicy skarżącej spółki mimo potwierdzenia wykonania prac, nie znali nazwisk pracowników wykonujących usługi. Płatności z tytułu nabytych usług były ponadto uiszczane w gotówce. Mimo że ani organy podatkowe ani też prokuratura i Centralne Biuro Śledcze nie udowodniły spółce działania w złej wierze, to fiskus odmówił jej prawa do ujęcia kwot z tych faktur w kosztach uzyskania przychodu. Spółka zaskarżyła decyzję, a sprawa ostatecznie trafiła do NSA. Ten jednak stwierdził, że tylko solidnie udokumentowany wydatek może być uwzględniony w kosztach podatkowych, a fakt weryfikacji zarejestrowania kontrahenta w rejestrze przedsiębiorców i w rejestrze podatników VAT nie przesądza o prawdziwości wystawianych przez niego faktur.

NSA znów zajmie się rozliczeniami w spółkach cywilnych

Dziennik Gazeta Prawna, 2016-12-05
Mariusz Szulc

Naczelny Sąd Administracyjny w dniu 1 grudnia 2016 r. (sygn. akt II FSK 1962/16) podjął decyzję o przedstawieniu składowi siedmiu sędziów zagadnienia dotyczącego wątpliwości, kto jest zobowiązany do płacenia podatku od nieruchomości (PON) – spółka cywilna czy jej wspólnicy. Sprawa dotyczyła podpisania umowy najmu lokalu pomiędzy wspólnikami spółki cywilnej a gminą, gdzie nie została zawarta informacja o tym, na kim ciąży obowiązek płacenia PON. Prezydent miasta wydał decyzję, na mocy której nakazał spółce cywilnej dokonać płatności PON, ponieważ jest posiadaczem lokalu. Sprawa trafiła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, gdzie wspólnicy spółki zaznaczyli, że spółka cywilna nie może być uznana za podatnika PON, ponieważ nie ma osobowości prawnej, tak więc wspólnicy spółki, jako współposiadacze lokalu, są zobowiązani solidarnie do zapłaty podatku. WSA stanęło po stronie organu, powołując się na potwierdzającą tę tezę uchwałę NSA (sprawa dotyczyła akcyzy), gdzie NSA stwierdził, że spółka cywilna może być uznana za podatnika, dodając że, zgodnie z ustawą o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników, spółka dla celów fiskalnych otrzymuje odrębny NIP. NSA analizując argumenty stron, podjęło decyzję o zawieszeniu postepowania i o przedstawieniu zagadnienia składowi siedmiu sędziów NSA.

Czy fiskus może oszacować przychód w podatkowej grupie

Rzeczpospolita, 2016-12-05
Magdalena Kowalska-Jędrzejowska

Minister Finansów w dniu 13 października 2016 r. zmienił z urzędu korzystną dla podatnika interpretację uznając, że fiskus może szacować dochody, gdy dojdzie do ustalenia nierynkowych cen przy sprzedaży rzeczy lub praw majątkowych w Podatkowej grupie kapitałowej (sygn. DD5.8221.36.2016.SOH). PGK działająca na rynku energii elektrycznej zwróciła się do fiskusa o potwierdzenie, że w jej przypadku nie będzie możliwe oszacowanie przychodu na skutek zastosowania nierynkowych cen przy sprzedaży rzeczy lub praw majątkowych. Jej zdaniem uczestnictwo w PGK i związane z tym konsolidowanie dochodów i strat poszczególnych spółek sprawia, że należności z tytułu dokonywanych pomiędzy tymi spółkami transakcji nie mają wpływu na ostateczny wynik podatkowy osiągnięty przez PGK. Transakcje te pozostają bowiem neutralne dla jej podstawy opodatkowania, ponieważ nie wpływają na wysokość dochodu. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie zgodził się z podatnikiem wydając 15 maja 2015 r. korzystną interpretację (sygn. IPPB5/4510-470/15-4/RS), niemniej jednak Minister Finansów uznał przyjęte w niej stanowisko za błędne. Z uzasadnienia wynika, że przepisy odnoszące się do szacowania dochodów przy sprzedaży rzeczy lub praw majątkowych po nierynkowych cenach mają także zastosowanie do PGK, ponieważ ustawodawca nie przewidział wprost żadnego wyłączenia, tak jak np. przy przepisach dotyczących szacowania dochodu w przypadku cen transferowych. W ocenie Ministra wyłączenie zastosowania tego przepisu dla PGK oznaczałoby zniekształcenie dochodów poszczególnych spółek wchodzących w jej skład.

Towaru trzeba pilnować, a gdy ukradną – zgłosić

Dziennik Gazeta Prawna, 2016-12-05
Łukasz Zalewski

Zgodnie z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 1 grudnia 2016 r. (sygn. akt II FSK 2904/14) nie można zaliczyć do kosztów nienadzorowanego towaru, który zniknął i nie zostały o tym poinformowane organy ściągania. Stan faktyczny dotyczył podatnika prowadzącego pizzerie, u którego podczas kontroli fiskus wyłączył z kosztów zakup prawie 2,5 tys. litrów piwa. Podatnik wyjaśnił, iż został okradziony z 47 beczek piwa, natomiast nie zgłosił tego na policję. Podatnik tłumaczył, że o brakach dowiedział się dopiero, gdy dostawca zażądał zwrotu pustych beczek. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie zgodził się jednak z organem, twierdząc że niedobory w piwie powstały z winy podatnika, gdyż prawidłowo ich nie zabezpieczył, a kradzieży nie zgłosił na policję. Stanowisko WSA zostało w pełni potwierdzone przez NSA. Na niekorzyść podatnika przemawiała również okoliczność braku rzetelnej ewidencji magazynowej.

Fiskus nie może stosować pułapki na podatnika

Rzeczpospolita, 2016-12-07
Aleksandra Tarka

Instytucja przedawnienia zobowiązań podatkowych musi dawać podatnikowi poczucie pewności, dlatego fiskus nie może wykorzystywać zawieszenia biegu przedawnienia tylko po to, by zyskać na czasie – tak wynika z wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 24 listopada 2016 r. (sygn. akt II FSK 1488/15). Kanwą sprawy była zaległość podatkowa z tytułu sprzedaży nieruchomości, w związku z którą wszczęto wobec podatnika postępowanie o popełnienie przestępstwa skarbowego, co stanowi przesłankę zawieszenia biegu terminu przedawnienia. Postępowanie zostało jednak umorzone, ponieważ ostateczne ustalenia w zakresie wysokości zaległego podatku spowodowały, że czyn podatnika można było zakwalifikować jedynie jako wykroczenie, którego karalność już się przedawniła. Fiskus domagał się natomiast zapłaty zaległego podatku, mimo że termin płatności upłynął ponad 5 lat wcześniej, ponieważ w jego ocenie doszło do skutecznego zawieszenia biegu przedawnienia zobowiązania podatkowego ze względu na wszczęcie postępowania karnoskarbowego. Takiego samego zdania był Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie, który stwierdził, że zmiana kwalifikacji prawnej czynu podatnika oraz fakt, że karalność tego wykroczenia była już przedawniona nie wpłynęły na skuteczność zawieszenia biegu przedawnienia. Dopiero NSA przyznał rację podatnikowi i umorzył postępowanie podatkowe uznając, że okoliczność ta miała decydujące znaczenie dla sprawy, ponieważ postępowanie karnoskarbowe nie mogło być kontynuowane z powodu istnienia bezwzględnych przeszkód procesowych, w związku z czym nie doszło do skutecznego zawieszenia biegu przedawnienia zobowiązania podatkowego.

Nieskończona inwestycja też pomniejsza przychód

Dziennik Gazeta Prawna, 2016-12-08
Agnieszka Pokojska

Zgodnie z interpretacją indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 30 listopada 2016 r. (sygn. 2461-IBPB-1-2.4510.971.2016.1.MS) można zaliczyć do kosztów wydatki, które zostały poniesione na zaniechaną inwestycję. Sprawa dotyczyła spółki, która planowała wybudować ośrodek narciarski wraz z bazą noclegową. W tym celu spółka nabyła dom wczasowy wraz z leżącą nieopodal stacją narciarską. Spółka, po rozpoczęciu prac remontowych w zakupionym domu wczasowym, doszła do wniosku, że inwestycja jest nieopłacalna i postanowiła wybudować nowy dom wczasowy, położony bliżej stoku, a w miejscu starego domu wczasowego wybudować parking. Spółka wystąpiła z wnioskiem o interpretację, aby potwierdzić, czy w związku z tym, że pierwotna inwestycja przez spółkę nie została zrealizowana, to czy nadal spółka będzie mogła zaliczyć do kosztów podatkowych wydatki poniesione na modernizację wyburzanego budynku. Dyrektor Izby Skarbowej potwierdził możliwość zaliczenia do kosztów wydatków poniesionych na niedokończoną inwestycję, przypominając że koszty zaniechanych inwestycji są kosztem podatkowym w dacie zbycia lub ich likwidacji.

Kompensata nie wykluczy kosztów

Rzeczpospolita, 2016-12-08
Mateusz Maj

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z 2 grudnia 2016 r. (sygn. 2461-IBPB-1-2.4510.881.2016.1.JP) potwierdził, przedstawione przez podatnika stanowisko, iż nowe przepisy wyłączające możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu wydatków nieopłaconych za pośrednictwem rachunku bankowego, gdy wynikają z transakcji pomiędzy przedsiębiorcami, których wartość przekracza 15 tys. zł. nie dotyczą sytuacji regulowania zobowiązań w innej formie niż płatność. Z tego też względu, po 1 stycznia 2017 r. przedsiębiorcy, których zobowiązania wygasną na skutek kompensaty, nettingu, barteru lub innych form regulowania zobowiązań nadal będą mogli ujmować w kosztach uzyskania przychodów takie wydatki. Nowy przepis odnosi się bowiem tylko i wyłącznie do płatności, nie znajduje on zastosowania przy innych formach regulowania zobowiązań.

Wydatek wspólnika nie jest przychodem spółki cywilnej

Dziennik Gazeta Prawna, 2016-12-08
Jakub Pawłowski

Zgodnie z wyrokami Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 2 grudnia 2016 r. (sygn. akt II FSK 2627-29/16), w przypadku wynajmu przez wspólnika spółki cywilnej lokalu należącego do wspólników tej spółki, najemca nie będzie mógł zaliczyć czynszu do kosztów podatkowych. Stan faktyczny dotyczył dwóch małżeństw, które prowadziły kancelarię notarialną w formie spółki cywilnej. Po pewnym czasie doszło do wykupienia lokalu, w którym prowadzili kancelarię i wynajęcia go jednej ze wspólniczek. Wspólniczka stała na stanowisku, że dla zaliczenia czynszu do kosztów nie powinien mieć znaczenia fakt, iż właścicielami najętego lokalu są inni wspólnicy kancelarii, ponieważ zawarła z właścicielami umowę jako osoba fizyczna. Dyrektor Izby Skarbowej nie zgodził się ze stanowiskiem wspólniczki, twierdząc że, płacąc czynsz wspólnikom swojej kancelarii, w rzeczywistości płaci ona czynsz samej sobie, ponieważ spółka cywilna nie ma osobowości prawnej, a jej dochód jest opodatkowany odrębnie u każdego ze wspólników. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zgodził się z organem twierdząc, że nie jest dopuszczalne zawieranie umów z samym sobą. Podejście prezentowane przez wspólniczkę zezwalałoby na rozpoznawanie jednocześnie kosztów i przychodów z tytułu najmu. To prowadziłoby do nadużyć, ponieważ można byłoby zawrzeć umowę z samym sobą tylko po to, aby obniżyć podstawę opodatkowania. Stanowisko WSA potwierdził również NSA.

Przegląd orzecznictwa:

Wyrok NSA z 18 października 2016 r. (sygn. akt I FSK 571/15)

Dzierżawa gruntu przeznaczonego pod przydomowe ogródki działkowe i zieleń, który – zgodnie z umową – będzie wykorzystywany na cele rolnicze, korzysta ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie § 3 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z 20 grudnia 2013 r. w sprawie zwolnień od podatków od towarów i usług oraz warunków stosowania tych zwolnień (Dz. U. z 2013 r., poz. 1722), niezależnie od tego, czy dzierżawca jest rolnikiem ryczałtowym, czy też osobą wykorzystującą produkty rolne pochodzące z uprawy tego gruntu jedynie na własne potrzeby (konsumpcję).

Wyrok NSA z 28 października 2016 r. (sygn. akt II FSK 2946/14)

Komornik sądowy dokonujący sprzedaży zajętych akcji pracowniczych nie jest ani podatnikiem w rozumieniu art. 7 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.), ani płatnikiem w rozumieniu art. 8 tej ustawy.