Przegląd podatkowy (22 – 26 sierpnia 2016 r.)

Konwencja międzynarodowa nie chroni przed weryfikacją kosztów

Dziennik Gazeta Prawna, 2016-08-22

Jakub Pawłowski

Naczelny Sąd Administracyjny w wyrokach z dnia 17 sierpnia 2016 r. (sygn. akt II FSK 1757-58/14), stwierdził że organ podatkowy ma prawo weryfikacji istnienia bądź nie związku wydatków alokowanych do polskiego oddziału przedsiębiorcy zagranicznego z przychodami tego oddziału. Sprawa dotyczyła rozliczania kosztów administracji, zarządu, marketingu i sprzedaży, ponoszonych przez spółkę niemiecką i alokowanych do polskiego oddziału, co jest dopuszczalne w świetle umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartej pomiędzy Polską i Niemcami. Polski fiskus wezwał oddział do wykazania związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy kosztami a przychodami. Oddział przesłał jedynie noty wewnętrzne, a także dane takie jak gwarancje bankowe, przykłady umów, wydruki controlingowe z systemu SAP, co według organu było niewystarczające. Wojewódzki Sąd Administracyjny potwierdził, że oddział nie jest zwolniony z obowiązków opisanych w polskiej ustawie, tak więc oprócz prawidłowej i wyczerpującej dokumentacji, oddział jest również zobowiązany do wykazania związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy kosztami a przychodami. Stanowisko to podtrzymał również NSA.

Kiedy wypłata dywidendy niepieniężnej podlega opodatkowaniu VAT

Rzeczpospolita, 2016-08-22
Dominik Godula

Wypłata dywidendy w formie rzeczowej powoduje obowiązek zapłaty VAT, jeśli spółce przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia przedmiotu dywidendy – wynika z wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 12 maja 2016 r. (sygn. akt I SA/Wr 233/16). W przedmiotowej sprawie wspólnicy zdecydowali się na podjęcie uchwały o podziale zysku, którego wypłata miała nastąpić poprzez nieodpłatne przeniesienie prawa własności nieruchomości na rzecz wspólników. Spółka mogła odliczyć VAT naliczony z tytułu jej zakupu, dlatego powzięła wątpliwość czy taka forma wypłaty dywidendy nie  zostanie zakwalifikowana jako nieodpłatne przeniesienie własności towarów. Jej zdaniem w przedmiotowej sprawie nie powstaje tego rodzaju sytuacja, ponieważ brak zapłaty spowodowany jest faktem wypłaty dywidendy, a nie dobrowolnym zrzeczeniem się przez spółkę z należnego jej wynagrodzenia. Spółka argumentowała ponadto, że dana czynność nie podlega opodatkowaniu VAT ze względu na fakt, iż wspólników nie należy traktować jak konsumentów. Organ podatkowy nie zgodził się jednak ze stanowiskiem spółki uznając, że kluczowym jest posiadanie przez spółkę prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia nieruchomości. WSA we Wrocławiu podtrzymał stanowisko organu podatkowego podkreślając, że nieodpłatne przekazanie towarów może nastąpić w różnych formach, w tym jako wypłata dywidendy. W przeciwnym wypadku nastąpiłoby uprzywilejowanie wspólników w stosunku do innych osób nabywających towary, co stanowiłoby naruszenie zasady powszechności opodatkowania VAT. Z tego też względu wypłata dywidendy w postaci przeniesienia prawa własności do nieruchomości będzie podlegała opodatkowaniu VAT, jeśli spółce przysługiwało prawo odliczenia podatku naliczonego z tytułu jej zakupu.

Rozliczenie w formie rzeczowej z obowiązkiem zapłaty daniny

Rzeczpospolita, 2016-08-22
Paweł Mróz

Zgodnie z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 18 maja 2016 roku (sygn. akt I SA/Gl 1264/15) wspólnicy spółki osobowej są obowiązani do rozpoznania przychodu w przypadku, gdy występujący z niej wspólnik otrzyma z tego tytułu wynagrodzenie w postaci niepieniężnej. O wydanie interpretacji indywidualnej prawa podatkowego w tej sprawie zwróciła się polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością będąca komplementariuszem polskiej spółki komandytowej, z której postanowił wystąpić jeden ze wspólników. Wspólnik ten miał otrzymać z tego tytułu udziały posiadane przez spółkę komandytową w jej spółce zależnej. Zdaniem wnioskodawcy na skutek takiej czynności nie powstanie u niego przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych, ponieważ nie dojdzie po jego stronie do definitywnego przysporzenia majątkowego. Fiskus był jednak innego zdania. W jego ocenie  przy pomocy świadczenia niepieniężnego w postaci przekazania udziałów na rzecz występującego ze spółki wspólnika spełnione zostanie zobowiązanie spółki. Z tego też względu przypadająca na pozostającego w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością wspólnika część wartości zobowiązania będzie stanowiła dla niego przychód, od którego zobowiązany jest on uiścić podatek.

Darowizna w ramach grupy kapitałowej nie zawsze jest neutralna podatkowo

Rzeczpospolita, 2016-08-22
Lidia Strzelecka, Anna Trojanowska  

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 16 czerwca 2016 r. (sygn. akt II FSK 1612/14) orzekł, że kosztem podatkowym przy nieodpłatnym przekazaniu rzeczy lub praw w podatkowej grupie kapitałowej są jedynie rzeczywiście poniesione wydatki na ich nabycie lub wytworzenie. W analizowanej sprawie, doszło do nieodpłatnego przekazania praw ochronnych do znaku towarowego pomiędzy spółkami z podatkowej grupy kapitałowej. Obdarowana spółka rozpoznała u siebie przychód w wysokości wartości rynkowej znaku towarowego, problem pojawił się natomiast przy ustaleniu kosztu podatkowego u darczyńcy. Zdaniem spółek z grupy należy go ustalić  analogicznie do przychodu, czyli na poziomie wartości rynkowej przekazanego znaku towarowego, tak żeby wysokość kosztu podatkowego była taka sama jak wysokość przychodu. Spółki argumentowały, że wynika to z jednego z podstawowych celów tworzenia podatkowych grup kapitałowych, którym jest neutralność transakcji pomiędzy tworzącymi ją podmiotami. Fiskus był innego zdania stwierdzając, że skoro ustawodawca nie przewidział szczególnej regulacji w tej kwestii to należy stosować zasady ogólne, które określają koszty podatkowe u darczyńcy w wysokości nakładów faktycznie poniesionych na nabycie lub wytworzenie przedmiotu darowizny. W spornej sprawie spółka przekazująca znak towarowy powinna więc zaliczyć jako koszt podatkowy nakłady rzeczywiście poniesione na wytworzenie znaku towarowego pod warunkiem, że nie były one już wcześniej uznane za koszt. Spółki próbowały obronić swoją argumentację przed sądami, jednak zarówno w ocenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu jak i NSA nie sposób uznać, że w ramach podatkowych grup kapitałowych powinna zachodzić symetria w relacji przychód podatkowy i koszt podatkowy. Brak jest bowiem przepisów szczególnych, które przewidywałyby neutralność podatkową transakcji wewnątrzgrupowych.

Nie każdy koszt wpłynie na dochody

Rzeczpospolita, 2016-08-22
Piotr Zając

Prowadzenie działalności gospodarczej w specjalnej strefie ekonomicznej wiąże się z bonusami i preferencjami podatkowymi, a jednym z nich jest zwolnienie z opodatkowania podatkiem dochodowym. Takie zwolnienie dotyczy jednak tylko działalności prowadzonej na terenie strefy, a ponadto określonej w zezwoleniu. Dlatego też, podatnicy powinni wyraźnie przyporządkować dochody i koszty do działalności strefowej i pozastrefowej. Piotr Zając, doradca podatkowy, menedżer w TPA Horwath, zwraca uwagę, iż na tym tle powstają częste spory z organami podatkowymi, które kwestionują rozliczanie przychodów i kosztów z działalności pomocniczej oraz działalności finansowej pozostających w związku z działalnością prowadzoną w strefie. Nie tylko fiskus, ale także sądy administracyjne są bowiem zdania, iż przychody podlegają opodatkowaniu w całości jeśli nie ma możliwości przyporządkowania ich według wartości rzeczywistych do działalności zwolnionej i opodatkowanej. Jeśli chodzi o koszty to oczywistym jest, że nie sposób przeprowadzić całego procesu produkcji na terenie specjalnej strefy ekonomicznej, dlatego organy podatkowe uznają, że wystarczającym dla zwolnienia jest wytworzenie wartości dodanej w strefie, tj. kluczowego elementu produkcji, który istotnie wpływa na kształt, funkcję lub cenę produktu. Gdy koszty dotyczą jednocześnie działalności strefowej i pozastrefowej, to koniecznym jest ustalenie prawidłowej metody dla ich podziału poprzez np. odpowiednie prowadzenie ksiąg rachunkowych lub stosowanie zasady proporcjonalnego rozliczenia kosztów. Organy podatkowe za prawidłowy uznają nie tylko podział kosztów wg klucza przychodowego (np. w przypadku kosztów zarządu), lecz potwierdzają także możliwość zastosowania innych kryteriów takich jak alokacja kosztów według liczby godzin przeznaczonych na obsługę działalności opodatkowanej i zwolnionej.

Korekta wymaga powrotu do wcześniejszych rozliczeń

Dziennik Gazeta Prawna, 2016-08-23

Agnieszka Pokojska

Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z dnia 9 sierpnia 2016 r. (sygn. ITPB3/4510-306/16/AD) uznał, że należy dokonywać korekty wstecz w przypadku błędnego naliczenia składki ZUS oraz podatku od nieruchomości (PON). Sprawa dotyczyła podatnika, u którego powstała napłata w składkach i PON w skutek dokonanej korekty. Obowiązek korekty wynikł z błędnie naliczonej składki wypadkowej (nieprawidłowa liczba osób poszkodowanych w wypadkach oraz pracujących w warunkach zagrożenia), a także zmiany klasyfikacji gruntów i budynków. Podatnik uważał, że powinien rozliczyć koszty na bieżąco. Dyrektor Izby Skarbowej uznał jednak, że korekty kosztów można dokonać na bieżąco tylko w przypadku, gdy korekta nie jest spowodowana błędem rachunkowym lub inną oczywistą omyłką. W przeciwnym wypadku należy dokonać korekty wstecz. 

Sprzedaż samochodu po wycofaniu go z firmy bez VAT

Dziennik Gazeta Prawna, 2016-08-24

Agnieszka Pokojska

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 1 sierpnia 2016 r. (sygn. ILPP2/4512-1-250/16-5/OA) uznał, że nie ma obowiązku zapłaty podatku VAT od samochodu nabytego dla celów prowadzonej działalności gospodarczej, ale sprzedawanego po wycofaniu go z tej działalności. Sprawa dotyczyła przedsiębiorcy, który kupił auto dla celów prowadzonej działalności gospodarczej, całkowicie je zamortyzował, nieodpłatnie przekazał je na swoje cele osobiste, a następnie sprzedał. Podatnikowi nie przysługiwało prawo do odliczenia VAT przy zakupie auta. W związku z powyższym przedsiębiorca stał na stanowisku, że nie jest zobowiązany do uiszczenia VAT przy przekazaniu auta na cele osobiste, natomiast przy sprzedaży będzie zobowiązany do wystawienia faktury i odprowadzenia VAT. Organ nie zgodził się z podatnikiem odnośnie opodatkowania VAT na sprzedaży samochodu, wskazując, że sprzedaż nastąpiła po wyprowadzeniu auta z firmy, tak więc poza prowadzoną działalnością gospodarczą i dlatego nie jest opodatkowana VAT.      

Namiotu nie można zakwalifikować jako budowli

Dziennik Gazeta Prawna, 2016-08-25

Jakub Pawłowski

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 24 sierpnia 2016 r. (sygn. akt II FSK 2152/14) wskazał, że organ podatkowy powinien wskazać przepis, z którego wynikałoby że określony tymczasowy obiekt budowlany stanowi budowlę dla celów podatku od nieruchomości (PON). Przedmiotem spory była kwestia, czy hala namiotowa jest budowlą dla celów PON. Podatnik uznał, że hala namiotowa jest tymczasowym obiektem budowlanym, ponieważ nie jest trwale związana z gruntem, nie stanowi więc budowli dla celów PON. Prezydent Poznania wskazał, że tymczasowe obiekty budowlane są podtypem „obiektów budowlanych”, które mieszczą się w definicji budowli. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu zgodził się, że istnieje możliwość aby uznać tymczasowy obiekt budowlany za budowlę, jednak tylko wtedy, gdy dany obiekt jest wprost wskazany w odpowiednich przepisach jako budowla (np. w prawie budowlanym). Prezydent Poznania nie wskazał przepisu, który nakazywałby uznać hale namiotowe za budowle. NSA potrzymał stanowisko WSA, dodając że definicje budowli na gruncie ustaw podatkowych nie mogą funkcjonować na identycznych zasadach jak w prawie budowlanym, ponieważ przedmiot opodatkowania musi być wyraźnie określony. 

Przegląd orzecznictwa:

Wyrok NSA z 15 lipca 2016 r. (sygn. akt II FSK 1696/14)

Po upływie terminu przedawnienia wierzytelności, bank nie ma prawa do dalszego obciążania kosztów uzyskania przychodów rezerwą celową, dla której została spełniona jedna z przesłanek uprawdopodobnienia nieściągalności wierzytelności lub rezerwą celową utworzoną uprzednio na podstawie art. 16 ust. 3f w zw. z art. 16 ust. 1 pkt 26 u.p.d.o.p.

Wyrok WSA w Gliwicach z 5 lipca 2016 r. (sygn. akt I SA/Gl 63/16)

Uzyskanie przez uprawnionych (byłych członków spółdzielni mieszkaniowych) przychodu z tytułu wypłaty wartości rynkowej lokalu, który został zwolniony przez uprawnionego w związku z wygaszeniem lokatorskiego prawa do lokalu nie stanowi przychodu określonego w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a – c ustawy z dnia z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 361; ze zm.) lecz przychód z innego źródła wymienionego w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy, a to oznacza, że przychód ten nie korzysta ze zwolnienia podatkowego określonego w art. 21 ust. 1 pkt 131 u.p.d.o.f. Do tak uzyskanego przychodu stosuje się natomiast ulgę przewidzianą w art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy podatkowej.