Przegląd podatkowy (26 – 30 września 2016 r.)

Gdzie rozliczy podatki inwestor z zagranicy

Rzeczpospolita, 2016-09-26
Alicja Ogniewska

Zagraniczni przedsiębiorcy są zobowiązani rozliczać poszczególne podatki w różnych urzędach skarbowych, których ustalenie może być często problematyczne – zwraca uwagę Alicja Ogniewska ekspert TPA. Brak jest wątpliwości przy ustaleniu właściwego urzędu skarbowego na gruncie VAT, który w przypadku braku siedziby i stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce powinien zostać rozliczony przez zagranicznego przedsiębiorcę w Drugim Urzędzie Skarbowym Warszawa-Śródmieście. Jeśli na skutek obecności tzw. agenta zależnego powstaje zakład spółki w Polsce, jest ona zmuszona do rozliczania PDOP w urzędzie ustalonym według miejsca prowadzenia działalności na terytorium kraju. Ponadto konieczność ustalenia właściwości urzędu może powstać w przypadku potrącania podatku u źródła na skutek nabycia tzw. usług niematerialnych, jakim jest m.in. zakup licencji, czy w związku z delegowaniem pracowników do pracy w Polsce.

Marynarze przegrywają z fiskusem

Dziennik Gazeta Prawna, 2016-09-26
Jakub Pawłowski

W wyroku z dnia 20 września 2016 r. (sygn. akt II FSK 1898/16) Naczelny Sąd Administracyjny orzekł, że podatnik osiągający dochody za granicą, od których nie został pobrany podatek w państwie źródła, musi rozliczyć się z zagranicznych dochodów z polskim fiskusem. Orzeczenie zapadło w sprawie marynarza wykonującego pracę najemną na norweskim statku. Od jego wynagrodzenia odprowadzano zaliczki na podatek zgodnie z przepisami ustawy o PDOF. Podatnik uważał, że kwota zaliczek jest zbyt wysoka w stosunku do podatku od dochodu przewidywanego za dany rok. Twierdził on, że przysługuje mu prawo do skorzystania z tzw. ulgi abolicyjnej dotyczącej dochodów uzyskanych za granicą. Organ podatkowy odmówił jednak prawa do zastosowania ulgi, ponieważ marynarz nie zapłacił podatku w Norwegii. NSA podtrzymał stanowisko organu wskazując, że powoływanie się na polityczne intencje projektodawcy, w świetle których marynarze mieli zostać zwolnieni z opodatkowania poprzez zastosowanie ulgi abolicyjnej, jest nieuzasadnione.

Rozliczenia zysku w grupie kapitałowej bez korekty kosztów

Rzeczpospolita, 2016-09-26
Anna Pieskowicz

Z interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 5 września 2016 roku (sygn. IBPB-1-2/4510-542/16-2/KP) wynika, że dokonana w związku z przyjętą polityką cen transferowych korekta dochodowości nie skutkuje możliwością zmiany kosztów uzyskania przychodów. Spółka w ramach prowadzonej przez siebie działalności odsprzedaje produkty nabywane od podmiotów powiązanych, a związane z tym koszty zalicza do kosztów podatkowych w momencie uzyskania przychodów. W związku z przyjęta przez międzynarodową grupę kapitałową, do której należy spółka polityką cen transferowych, może ona otrzymywać w przyszłości dokumenty księgowe dokumentujące wyrównanie dochodowości. Spółka powzięła wątpliwości z tym związane i wystąpiła do fiskusa o potwierdzenie, że korekta przychodów i kosztów oraz rozliczanie związanych z nią kwot powinny mieć miejsce w momencie otrzymania tych dokumentów. Organ podatkowy nie zgodził się jednak ze spółką podnosząc, że powinna ona rozpoznać przychód w momencie otrzymania środków pieniężnych na skutek korekty in plus. Co do korekty in minus spółka nie ma natomiast w ogóle prawa do zaliczenia tego wydatku do kosztów uzyskania przychodów, ponieważ koszt ten nie wykazuje żadnego związku z transakcjami dokonywanymi z kontrahentami, lecz wynika jedynie z ustaleń wewnątrzgrupowych. W związku z powyższym dokonanie korekty dochodowości nie uprawnia spółki do zaliczenia wydatków z tego tytułu do kosztów podatkowych.

Interpretacja chroni też przejmującego

Dziennik Gazeta Prawna, 2016-09-28
Patrycja Dudek

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 8 września 2016 r. (sygn. akt II FSK 2210/14) uznał, że spółka przejmująca może korzystać z ochrony prawnej, wynikającej z uzyskanych przez podmiot przejmowany interpretacji indywidualnych. W stanie faktycznym, którego dotyczył komentowany wyrok, bank połączył się przez przejęcie z innym bankiem. Istota sporu sprowadzała się do rozstrzygnięcia, czy następcy prawnemu przysługuje ochrona prawna wynikająca z interpretacji uzyskanych przez bank przejmowany, który przed połączeniem się do nich zastosował. Bank argumentował, że jako następca prawny wstępuje we wszystkie prawa i obowiązki podmiotu przejmowanego. Natomiast organ podatkowy wskazał, że interpretacje podatkowe będą chronić jedynie w zakresie operacji gospodarczych sprzed połączenia. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oraz NSA nie zgadzając się z organami stwierdziły, że ochrona związana z uzyskaniem i zastosowaniem się do interpretacji obejmuje także okres po dokonaniu połączenia.

Podatek bankowy nie pomniejsza CIT

Dziennik Gazeta Prawna, 2016-09-28
Mariusz Szulc

Brak możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów podatku od niektórych instytucji finansowych nie jest sprzeczny z Konstytucją. Tak uznał Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 20 września 2016 r. (sygn. 2461-IBPB-1-.2.4510.757.2016.1.MS). Rozstrzygnięcie dotyczyło banku, który zakwestionował zgodność z Konstytucją przepisu wyłączającego tzw. podatek bankowy z kosztów uzyskania przychodów. Podatnik podniósł, że wskazane przepisy zostały wprowadzone w trakcie roku podatkowego, co stoi w sprzeczności z konstytucyjnymi zasadami m.in. z zasadą zaufania obywateli do państwa oraz bezpieczeństwa prawnego. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach nie podzielił stanowiska banku przyznając, że w jego kompetencji w ramach wydawania interpretacji podatkowej nie leży ocena konstytucyjności danej regulacji. Jednocześnie uzasadniając swoje stanowisko powołał się na wyrok Trybunału Konstytucyjnego, w którym uznano za konstytucyjne przepisy wyłączające z kosztów uzyskania przychodu podatek od wydobycia srebra i miedzi.

W dwa lata trzeba nabyć własność

Rzeczpospolita, 2016-09-29
Aleksandra Tarka

Zgodnie z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 28 września 2016 roku (sygn. akt II FSK 2320/14) samo podpisanie umowy deweloperskiej nie skutkuje zwolnieniem z podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu sprzedaży nieruchomości. W analizowanej sprawie podatniczka nabyła w drodze dziedziczenia udział w nieruchomości, który sprzedała niecały rok później w związku z czym była zobowiązana do opodatkowania powstałego w ten sposób przychodu. Podatniczka powołała się jednak na zwolnienie przysługujące w przypadku przeznaczenia w ciągu dwóch lat od odpłatnego zbycia nieruchomości, uzyskanego tego tytułu zysku na cele mieszkaniowe. Jej zdaniem uprawnia ją do tego zawarcie umowy deweloperskiej i wpłata pieniędzy na konto dewelopera. Fiskus odmówił jednak prawa do zwolnienia wskazując, że jest ono uzależnione od nabycia własności nieruchomości, a nie od zobowiązania się do jej kupna. Podatniczka wniosła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, który w przeciwieństwie do fiskusa uznał, że zwolnienie to ma zastosowanie także w analizowanej sprawie, a więc w sytuacji zawarcia umowy z deweloperem. Sprawa trafiła ostatecznie do NSA, który orzekł na niekorzyść podatniczki podnosząc, że zawarcie umowy deweloperskiej nie skutkuje nabyciem prawa własności, a jedynie jego ekspektatywy, wobec czego nie są spełnione przesłanki do zastosowania zwolnienia.

Zaległe składki to przychód dla byłego zatrudnionego

Dziennik Gazeta Prawna, 2016-09-29
Agnieszka Pokojska

Zgodnie z interpretacją indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 15 września 2016 r. (sygn. IBPB-2-1/4511-323/16-1/BJ), zapłata za byłego pracownika zaległych składek ubezpieczeniowych powoduje u niego powstanie przychodu w rozumieniu ustawy o PDOF. W omawianej sprawie pracodawca, który złożył wniosek o wydanie interpretacji, ustalił przychód pracownika z pominięciem wartości świadczeń niepieniężnych. W związku z tym planował dokonać korekty. Zaległe składki ubezpieczeniowe w części, w której powinny być one pokryte z dochodu pracownika, przedsiębiorca zamierzał pokryć z własnych środków, ponieważ w momencie korekty nie istniał już stosunek pracy. Z związku z tym we wniosku o interpretację zadał pytanie, czy wartość zaległych składek stanowi dla byłego pracownika przychód podlegający opodatkowaniu. Zdaniem Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, uregulowanie przez pracodawcę zaległej składki ubezpieczeniowej oznacza przysporzenie majątkowe po stronie byłego zatrudnionego. Organ nie podzielił tym samym stanowiska wyrażonego przez Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 27 października 2015 r. (sygn. akt II FSK 1891/13). W orzeczeniu tym podkreślono, że opłacenie zaległych składek nie skutkuje powstaniem trwałego przysporzenia u pracownika. Ich uregulowanie to wykonanie obowiązku ciążącego na płatniku.

Przepisu nie ma, ale jest zasada stałości

Rzeczpospolita, 2016-09-29
Aleksandra Tarka

Prawo krajowe nie może wprowadzać innych ograniczeń w prawie do odliczenia VAT niż tych przewidzianych przez prawo unijne. Tak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w wyroku z dnia 17 sierpnia 2016 roku (sygn. akt I SA/Sz 545/16). Spółka prowadząca działalność hotelarską wynajęła całe zaplecze gastronomiczne innemu przedsiębiorcy i nabywała od niego usługi gastronomiczne celem zapewnienia posiłków swoim gościom hotelowym. W związku z tym wystąpiła do fiskusa o potwierdzenie możliwości odliczenia VAT z faktur dokumentujących nabycie tych usług, mimo uchylenia przepisu który przyznawał takie prawo podatnikom świadczącym usługi turystyczne. Fiskus nie zgodził się jednak ze stanowiskiem spółki powołując się na obecnie obowiązujący przepis odmawiający prawa do odliczenia VAT od nabywanych przez podatników usług noclegowych i gastronomicznych, stwierdzając ponadto, że świadczenie usług hotelowych nie jest równoznaczne ze świadczeniem usług turystyki, o których mówił uchylony już przepis. Spółka zaskarżyła więc interpretację, a WSA w Szczecinie orzekł, że może ona pomniejszyć podatek należny, ponieważ wynika to wprost z prawa unijnego. Powołane przez fiskusa ograniczenie dotyczy bowiem takich wydatków jak zakup towarów luksusowych czy koszty reprezentacji, co nie ma miejsca w analizowanej sprawie, ponieważ nabywane przez spółkę usługi mają związek z prowadzoną przez nią działalnością gospodarczą. Sąd podkreślił ponadto, że podstawową zasadą w systemie VAT jest zasada neutralności, a państwa nie mogą uzależniać prawa do odliczenia podatku od spełnienia dodatkowych warunków, których nie przewiduje prawo unijne.

Przegląd orzecznictwa:

Wyrok NSA z 9 sierpnia 2016 r. (sygn. akt II FSK 1970/14)

Zarówno koszty zakwaterowania, stworzenia odpowiedniego do warunków pracy zaplecza socjalnego, jak również dojazdu do określonego i zmieniającego się w zależności od położenia budowy miejsca wykonywania pracy są przede wszystkim kosztami pracodawcy i to ponoszonymi w jego interesie wynikającym z prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, nie zaś w interesie pracownika. Wobec tego niezależnie od regulacji przyjętej przez ustawodawcę w art. 21 ust. 1 pkt 16 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.), limitującej zwolnienie od podatku wyłącznie diet i innych należności za czas podróży służbowej pracownika, nie stanowią tego rodzaju świadczenia przychodu określanego jako wartość innych nieodpłatnych świadczeń w rozumieniu art. 12 ust. 1 w zw. z art. 11 ust. 1 tej ustawy.

Wyrok NSA z 23 sierpnia 2016 r. (sygn. akt II FSK 1811/14)

1. Przy wydawaniu interpretacji indywidualnych na podstawie art. 14b § 1 o.p. Minister Finansów dokonując oceny prawnej stanowiska wnioskodawcy (art. 14c § 1 i 2 o.p.) zobowiązany jest uwzględnić w tej ocenie orzecznictwo sądów oraz Trybunału Konstytucyjnego lub Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, jako argument służący zachowaniu jednolitości w stosowaniu przepisów prawa podatkowego
2. Wykładnia art. 24 ust. 11 w zw. z art. 23 ust. 1 pkt 38 u.p.d.o.f. prowadzi do wniosku, że objęcie/nabycie akcji (nieodpłatnie, częściowo nieodpłatnie) jest neutralne podatkowo w dacie tego zdarzenia, ale podlega opodatkowaniu w momencie odpłatnego zbycia akcji, stosownie do art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) u.p.d.o.f. Dopiero w tym momencie ujawnia się rzeczywisty przychód z objęcia akcji.