Przegląd podatkowy (4 – 8 lipca 2016 r.)

Zwykła stawka PCC tylko do czasu przedawnienia

Dziennik Gazeta Prawna, 2016-07-05
Patrycja Dudek, Katarzyna Jędrzejewska

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 29 czerwca 2016 r., (sygn. akt II FSK 1550/14) orzekł, że bez względu na zaistniałe powody, podatnik jest zobowiązany do zapłacenia 20% (zamiast podstawowej) stawki podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC) po przekroczeniu pięcioletniego terminu na jego uiszczenie. Stan faktyczny dotyczył podatnika, wobec którego wszczęto czynności sprawdzające, celem ustalenia źródeł pochodzenia środków na duże wydatki. Podatnikowi groził 75% PDOF od nieujawnionych dochodów. Aby go uniknąć podatnik powołał się na umowę depozytu nieprawidłowego, zawartą 6 lat wcześniej, z tytułu której uregulował 2% PCC wraz z zaległymi odsetkami, jednak dopiero tydzień przed powołaniem się na nią przed urzędem. Literalnie bowiem przepis o zastosowaniu 20% stawki odnosi się do sytuacji powołania na umowę, od której nie zapłacono podatku. Fiskus uznał jednak, iż podatnik powinien uiścić PCC według karnej stawki w wysokości 20%. Zarówno Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie, jak i NSA zgodzili się z fiskusem, twierdząc, że gdy podatnik powołuje się przed organem na przedawnioną umowę, obowiązek podatkowy powstaje na nowo i właściwa stawka wynosi wtedy 20%. Najważniejszy zdaniem organów jest cel przepisu, tj. sankcjonowanie unikania zapłaty podatku.

Preferencja w całości albo wcale

Rzeczpospolita, 2016-07-05
Mateusz Maj

Zgodnie z interpretacją indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 27 czerwca 2016 r. (sygn. IBPB-2-1/4514-213/16/PM) przyznane podatnikowi zwolnienie z podatku od czynności cywilnoprawnych nie przysługuje w ogóle jeżeli jego wysokość przekracza limit pomocy de minimis. W sprawie chodziło o kupno nieruchomości rolnej o powierzchni prawie 100 ha, od której to czynności notariusz miał pobrać podatek. Ustawa o PCC przewiduje zwolnienie w przypadku sprzedaży gruntów stanowiących gospodarstwa rolne po spełnieniu określonych warunków, tj. powierzchnia utworzonego gospodarstwa rolnego musi mieścić się w przedziale od 11 do 300 ha, a nabywca będzie je prowadził co najmniej pięć lat od nabycia. Ponadto tego rodzaju pomoc, przewidziana przez rozporządzenie unijne i zwana pomocą de minimis, nie może przekroczyć 15 tys. euro w ciągu trzech lat podatkowych. W przedmiotowej sprawie obliczony podatek nie mieścił się w danym limicie, dlatego notariusz zdecydował, że pobierze go jedynie od nadwyżki PCC ponad 15 tys. euro. Zwrócił się o potwierdzenie swojego stanowiska do organu podatkowego. Zdaniem fiskusa przekroczenie tego limitu powoduje jednak całkowite uniemożliwienie skorzystania z pomocy de minimis. Zwolnienie to nie może bowiem dotyczyć jedynie części transakcji. Organ przyznał jednak rację notariuszowi, iż nie ciąży na nim obowiązek weryfikacji prawidłowości oświadczeń nabywcy co do wcześniejszego korzystania z tego rodzaju pomocy.

Kto handluje towarami wrażliwymi, ten dłużej czeka na VAT

Dziennik Gazeta Prawna, 2016-07-06
Patrycja Dudek

Naczelny Sąd Administracyjny w wyrokach z dnia 5 lipca 2016 r., (sygn. akt: I FSK 1943/15, I FSK 1468/15, I FSK 2081/15, I FSK 1539/15, I FSK 1893/15, I FSK 2208/15, I FSK 2039/15) orzekł, że w przypadku towarów wrażliwych organ potrzebuje więcej czasu na analizę przeprowadzonych transakcji, zwłaszcza w przypadku, gdy wątpliwości zgłosiły mu również organy innych krajów. Stan faktyczny dotyczył przedłużenia 60-dniowego terminu zwrotu VAT dla spółki handlującej olejem rzepakowym. Spółka uważała, że przedłużanie terminu jest bezzasadne, organ natomiast argumentował swoje poczynania tym, że spółka handluje w Europie towarem wrażliwym, tak więc wykonane transakcje wymagają szczególnej analizy. Spółka skarżąc postanowienie zaznaczyła, że organ pominął powyższą argumentację w postanowieniu. Dodatkowo spółka uznała, że postanowienie nie było skuteczne, ponieważ zostało dostarczone spółce po upływie terminu na zwrot VAT. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi nie poparł w pełni stanowiska fiskusa. Potwierdził go w całości dopiero NSA, twierdząc, że organ nie mógł przerwać analizy transakcji – zwłaszcza, gdy otrzymał sygnały z innych krajów, że transakcje budzą wątpliwości tamtejszych organów. Dodatkowo NSA uznał, że w przypadku przedłużającego się terminu na zwrot VAT spółka powinna zaskarżyć bezczynność organów, a nie wnosić skargę na postanowienie dotyczące przedłużenia terminu. NSA również uznało, że postanowienie było skuteczne, ponieważ zostało nadane na poczcie przed upływem ustawowego terminu. Jak podkreślił sąd, takie podejście przeciwdziała antydatowaniu pism.

Jak liczyć koszty przy sprzedaży środka trwałego

Rzeczpospolita, 2016-07-06
Aleksandra Tarka

Odpisy amortyzacyjne należy zaliczyć w całości do kosztów podatkowych nawet jeśli dotyczą środka trwałego wykorzystywanego głównie do prowadzenia działalności rolniczej, a jedynie częściowo do świadczenia usług rolniczych – tak wynika z wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 9 czerwca 2016 r. (sygn. akt I SA/Sz 288/16). Pierwotnie spółka wykorzystywała zakupione kombajny zbożowe głównie do prowadzenia działalności rolniczej niepodlegającej opodatkowaniu PDOP, w części zaś do świadczenia usług rolniczych. Od wartości początkowej kombajnów spółka naliczała odpisy amortyzacyjne, których część obliczoną w stosunku do działalności opodatkowanej PDOP rozpoznawała jako koszty uzyskania przychodów. Po pewnym czasie kombajny były wykorzystywane już tylko do prowadzenia działalności rolniczej, dlatego spółka zaniechała dokonywania odpisów amortyzacyjnych. Problem pojawił się w momencie ustalania kosztów uzyskania przychodów po tym jak sprzedano maszyny. Zdaniem spółki wydatki na nabycie kombajnów powinny być pomniejszone jedynie o część odpisów amortyzacyjnych w kwocie, w której zaliczono je do kosztów podatkowych w związku ze świadczeniem usług rolniczych. Organ podatkowy nie zgodził się ze stanowiskiem spółki i wskazał, że spółka powinna odliczyć całą wartość odpisów amortyzacyjnych. Również WSA w Szczecinie uznał, że odpisy amortyzacyjne należy uwzględnić w całości bez względu na to, czy środki trwałe używano także do działalności rolniczej niepodlegającej opodatkowaniu PDOP. Ewentualną korektę kosztów w związku z odpisami amortyzacyjnymi należy rozliczyć w stosunku do okresu, w którym były one zaliczane do kosztów podatkowych.

Praca wspólnika przychodem dla spółki z o.o.

Dziennik Gazeta Prawna, 2016-07-06
Patrycja Dudek

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 5 lipca 2016 r., (sygn. akt II FSK 1889/14) orzekł, że w przypadku, gdy wspólnik spółki kapitałowej prowadzi szkolenia i projekty, nie pobierając za to wynagrodzenia, to spółka jest zobowiązana do zapłacenia podatku od nieodpłatnych świadczeń. Stan faktyczny dotyczył prezesa spółki, który m.in. nieodpłatnie opiniował projekty i prowadził szkolenia na rzecz spółki. Spółka twierdziła, że po jej stronie nie powstanie przychód w związku z pracą wykonaną przez prezesa, ponieważ wykonane przez niego prace wpisują się w obowiązki określone w umowie spółki, a poza tym prezes otrzymuje ekwiwalent wynagrodzenia w postaci dywidendy. Dyrektor Izby Skarbowej nie podzielił stanowiska spółki, twierdząc, że nie wszystkie świadczenia opisane w umowie spółki są nieopodatkowane. Dodatkowo organ stwierdził, że dywidenda jest wypłacana wspólnikowi w zamian za wniesiony przez niego wkład, a nie za wykonywaną pracę. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie stanął po stronie spółki i uznał, że nie można uznać za nieodpłatne świadczenie obowiązków wspólnika określonych w umowie spółki. NSA jednak potwierdziło argumentację organu dodając, że spółki kapitałowa i wspólnik to dwa różne podmioty – nieodpłatne świadczenie skutkuje powstaniem przychodu po stronie korzystającego.

Budynek biurowy nie jest tym samym co gospodarczy, a jego działalność nie jest tożsama z leśną

Dziennik Gazeta Prawna, 2016-07-06
Jakub Pawłowski

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 29 czerwca 2016 r., (sygn. akt II FSK 1440/14) orzekł, że postępowanie ewidencyjne, a nie – wymiarowe, jest jedyną drogą do uporządkowania kwestii kwalifikacji nieruchomości. Stan faktyczny dotyczył spółki, która twierdziła, że przysługuje jej zwolnienie z podatku od nieruchomości (PON) w odniesieniu do części posiadanego budynku, którą spółka udostępniła straży pożarnej (organizacja pożytku publicznego). Podniosła także, że burmistrz błędnie uznał, że inne budynki Spółki powinny być opodatkowane stawką dla budynków pozostałych. Uważała, iż część budynku, gdzie swoją siedzibę miał leśniczy oraz gdzie mieściło się archiwum dokumentów dotyczące 900 ha lasów, również powinna korzystać ze zwolnienia. W takim przypadku bowiem budynek spełnia funkcję administracyjno-biurową i jako część budynku gospodarczego, służy działalności leśnej. Burmistrz i Samorządowe Kolegium Odwoławcze nie podzieliło stanowiska spółki. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach również stanął po stronie organów, wskazując, że działalność leśna nie jest tożsama z działalnością biurową, a budynek gospodarczy nie jest tym samym, co budynek biurowy. Tym samym pomieszczenia zajęte na archiwum i biuro leśniczego mają charakter pomocniczy dla działalności leśnej, a więc nie mogą przesądzać o zwolnieniu z PON. NSA potwierdziło stanowisko WSA, dodając, że postępowanie ewidencyjne jest jedynym sposobem, aby uporządkować kwalifikacje nieruchomości.

Zasady rozliczeń z klientami i pocztą wymusiły VAT

Rzeczpospolita, 2016-07-07
Aleksandra Tarka

W wyroku z dnia 13 maja 2015 r. (sygn. akt I FSK 1879/14) Naczelny Sąd Administracyjny uznał, iż podstawa opodatkowania VAT obejmuje także nadwyżkę ponad kwotę zwrotu kosztów przesyłki jako dodatkowe wynagrodzenie z tytułu dostawy towarów. W analizowanej sprawie podatniczka zajmująca się sprzedażą internetową, wraz z zapłatą za towar uzyskiwała również od kupujących zwrot kosztów dostawy. Dzięki umieszczeniu odpowiedniej klauzuli na stronie internetowej była ona uprawniona do zawarcia umowy w imieniu klienta i na jego rzecz, w celu zorganizowania wysyłki towaru oraz do zatrzymania ewentualnej kwoty, pozostałej po pokryciu kosztów przesyłki. Zdaniem sprzedającej powstała w ten sposób nadwyżka nie jest opodatkowana VAT. Organ podatkowy uznał, iż opodatkowaniu nie podlega jedynie realna kwota kosztów wysyłki, w przeciwieństwie do nadwyżki która stanowi w jego opinii dodatkowe wynagrodzenie z tytułu sprzedaży. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie zgodził się z fiskusem wskazując, że spod opodatkowania wyłączone są jedynie kwoty, które znajdują się przejściowo u podatnika, a którymi rozporządzi on w imieniu i na rzecz nabywcy. Pozostała część otrzymanych środków wchodzi natomiast do podstawy opodatkowania VAT. Również NSA nie przychylił się do stanowiska podatniczki wskazując, że zgodnie z dyrektywą unijną do podstawy opodatkowania nie zalicza się jedynie kwot będących zwrotem rzeczywiście poniesionych wydatków. Przyjęcie innego poglądu stanowiłoby rozszerzającą interpretację dyrektywy. W świetle orzeczenia NSA sprzedawca, który otrzymał kwotę wyższą niż koszty wysyłki jest zatem zobowiązany do opodatkowania VAT powstałej w ten sposób nadwyżki.

Fiskus wprowadził w błąd, odsetek nie odda

Rzeczpospolita, 2016-07-07
Mateusz Maj

Podatnik który zastosował się do interpretacji indywidualnej, która następnie została zmieniona, nie otrzyma odsetek w związku ze zwrotem nienależnego podatku – wynika z interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 30 czerwca 2016 r. (sygn. IBPB-2-2/4518-7/16/MM). W przedmiotowej sprawie podatniczka zawarła umowę dożywocia, w której zobowiązała się do przeniesienia własności nieruchomości częściowo odziedziczonej po małżonku niecały rok wcześniej. Fiskus uznał, że czynność ta skutkuje koniecznością zapłaty PDOF od powstałego w ten sposób przychodu, ponieważ nieruchomość była własnością wnioskodawczyni krócej niż 5 lat. Minister finansów stwierdził jednak, że taki przychód nie podlega opodatkowaniu i zmienił interpretację. Podatniczka otrzymała zwrot uiszczonego wcześniej podatku, ale bez odsetek, dlatego wystąpiła o wydanie interpretacji w tym zakresie. Zdaniem fiskusa zapłata odsetek jest zasadna tylko w przypadkach wyraźnie wskazanych w ustawie. Ustawowy katalog, jako podstawy wypłacenia odsetek, nie wymienia jednak sytuacji, w której podatnik wpłaca podatek wynikający ze złożonej deklaracji, nawet jeśli uzyskał wcześniej indywidualną interpretację prawa podatkowego potwierdzającą obowiązek podatkowy. Interpretacja nie jest bowiem aktem wiążącym i nie kreuje żadnych obowiązków po stronie adresata, ponieważ może on nie zastosować się do wyrażonego w niej poglądu. Z tego też względu podatniczka nie była uprawniona do otrzymania odsetek w związku ze zwrotem nienależnego podatku.

Przegląd orzecznictwa:

Postanowienie NSA z 31 maja 2016 r. (sygn. akt I FSK 446/16)
Postanowienie w sprawie przedłużenia terminu zwrotu różnicy podatku VAT, wydane w toku czynności sprawdzających, po wyczerpaniu trybu zaskarżenia z art. 274b § 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.), podlega kognicji sądu administracyjnego na podstawie art. 3 § 2 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.).

Wyrok NSA z 24 maja 2016 r. (sygn. akt II FSK 1014/14)
Obowiązek podatkowy z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości w warunkach, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) u.p.d.o.f. nie powstaje w stosunku do spadkobierców zobowiązanych do zbycia nieruchomości na podstawie umowy przyrzeczonej, o której mowa w art. 389 i art. 390 k.c. dokonanego jako konsekwencja umowy przedwstępnej zawartej przez spadkodawcę, niezobowiązanego do zapłaty podatku, o ile termin zawarcia umowy przyrzeczonej nastąpiłby wcześniej, niż 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie, tj. z chwilą otwarcia spadku.