Przegląd podatkowy (6 – 10 lutego 2017 r.)

Przegląd prasowych informacji podatkowych

Czy umowa rachunku bankowego jest pożyczką

Rzeczpospolita, 2017-02-06
Aleksandra Napiórkowska

W wyroku z dnia 29 grudnia 2016 r. (sygn. akt III SA/Wa 2624/15) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie orzekł, iż jako przychód podatkowy w myśl przepisów o zagranicznej spółce kontrolowanej należy zakwalifikować odsetki od środków pieniężnych zgromadzonych przez spółki zależne oraz zagraniczne oddziały na oprocentowanych rachunkach bankowych. W przedmiotowej sprawie spółka zwróciła się do Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z wnioskiem o interpretację indywidualną celem potwierdzenia, iż odsetki od środków pieniężnych zgromadzonych na bieżących rachunkach bankowych spółek zależnych i zagranicznych oddziałów nie powinny zostać uznane za przychody w rozumieniu przepisów o zagranicznej spółce kontrolowanej. Organ podatkowy nie zgodził się jednak ze stanowiskiem spółki, w jego opinii bowiem środki pieniężne zgromadzone na oprocentowanym rachunku bankowym mieszczą się w ramach pojęcia „pożyczki wszelkiego rodzaju”, nawet jeśli podstawowa działalność spółki nie wiąże się z ich udzielaniem. Z decyzją fiskusa zgodził się również WSA w Warszawie który orzekł, że zastosowane przez ustawodawcę sformułowanie przesądza o konieczności zakwalifikowania na potrzeby przepisów o zagranicznych spółkach kontrolowanych, jako pożyczek wszelkich transakcji przekazania kapitału wiążącego się z koniecznością jego zwrotu wraz z wynagrodzeniem w postaci odsetek.

Odsetki należą się również wtedy, gdy nie było orzeczenia TSUE

Dziennik Gazeta Prawna, 2017-02-06
Łukasz Zalewski

W dniu 2 lutego 2017 r. Naczelny Sąd Administracyjny wydał wyroki (sygn. akt II FSK 506/16, II FSK 535-6/16, II FSK 758-9/16), w świetle których w przypadku naruszenia prawa wspólnotowego, możliwe jest wnioskowanie o zwrot nadpłaty pobranego podatku oraz oprocentowania nawet jeżeli w sprawie nie zapadł wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W sprawie będącej przedmiotem sporu, spółka złożyła wniosek o stwierdzenie nadpłaty w związku z niesłusznie odprowadzonym podatkiem od wypłacanych na rzecz zagranicznego funduszu emerytalnego dywidend. Podatek był niezgodny z prawem wspólnotowym, z uwagi na fakt, że w tym okresie polskie fundusze emerytalne korzystały ze zwolnienia. Organ podatkowy zwrócił spółce nadpłatę, lecz bez odsetek. Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu zgodził się ze stanowiskiem spółki, że oprocentowanie przysługuje jej od dnia powstania nadpłaty do dnia zwrotu niesłusznie zapłaconego podatku. Ostatecznie sprawa trafiła do NSA, który uchylił wyrok, jednak tylko ze względu na niewłaściwe wskazanie okresu za jaki spółce przysługiwały odsetki. NSA uznał, że w sytuacji gdy sprzeczność prawa krajowego z prawem wspólnotowym nie jest potwierdzona wyrokiem TSUE, powinno się zastosować przepisy Ordynacji podatkowej, takie jak dla zwrotu i oprocentowania nadpłat wynikających z rozstrzygnięć TSUE.

Mieszkanie od spółki z PIT

Rzeczpospolita, 2017-02-06
Mateusz Maj

Zgodnie z interpretacją Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 20 stycznia 2017 r. (sygn. 1061-IPTPB4.4511.259.2016.1.JR) ponoszone przez spółkę koszty wynajmu mieszkania dla jej prezesa, stanowią dla niego nieodpłatne świadczenie, od którego spółka powinna pobrać zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych. Spółka z branży reklamowej i IT zapytała fiskusa czy po jej stronie powstaną obowiązki płatnika ze względu na udostępnienie członkowi zarządu mieszkania służbowego. Jej zdaniem w przedmiotowym stanie faktycznym nie dojdzie do powstania przychodu po stronie prezesa, ponieważ z perspektywy jego sytuacji życiowej i rodzinnej przebywanie w wynajętym przez spółkę lokum leżącym poza jego normalnym miejscem zamieszkania nie jest przydatne, bowiem ma ono jedynie na celu zapewnienie jego pełnej dyspozycyjności. Ponadto, taka decyzja zapadła po stronie spółki i ma służyć racjonalizacji kosztów, które spółka musiałaby ponieść na opłacenie pobytu prezesa w hotelu. Fiskusa nie przekonały jednak argumenty spółki, ponieważ w jego ocenie prezes korzystając z mieszkania służbowego uniknie poniesienia kosztów wynajmu, czego efektem jest powstanie po jego stronie przysporzenia majątkowego. Organ podatkowy stwierdził więc, że spółka powinna ustalić równowartość czynszu, który podlegałby zapłacie w przypadku wynajęcia mieszkania bezpośrednio przez prezesa, a następnie pobrać zaliczkę na PDOF z tytułu uzyskanego przez członka zarządu nieodpłatnego świadczenia.

Wyrok sądu ma mniejszą wagę niż faktura

Dziennik Gazeta Prawna, 2017-02-06
Patrycja Dudek

Zgodnie z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 3 lutego 2017 r. (sygn. akt II FSK 4113/14) podatnik, który na podstawie wyroku sądu był zobowiązany do zapłaty podwykonawcy za wykonane prace, nie może zaliczyć tego wydatku do kosztów uzyskania przychodu, gdy nie posiada faktury wystawionej przez wykonawcę. W omawianej sprawie, bank zlecając remont oddziału wyraził zgodę na wykonanie części prac przez podwykonawcę. Ten z racji tego, że nie otrzymał należnego mu wynagrodzenia od wykonawcy, skierował sprawę do sądu powszechnego i ją wygrał. Bank został zobowiązany do wypłaty wynagrodzenia na rzecz podwykonawcy jako podmiot ponoszący solidarną odpowiedzialność z wykonawcą za uregulowanie zobowiązania wobec podwykonawcy. Bank dokonał zapłaty i zaliczył wydatek do kosztów podatkowych na podstawie orzeczenia i przepisów o odpowiedzialności solidarnej. Natomiast Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie zakwestionował ten koszt, stwierdzając, że w celu prawidłowego udokumentowania transakcji niezbędna jest faktura wystawiona przez wykonawcę na bank. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zgodził się ze stanowiskiem banku, jednak NSA wskazał, że wydatek powinien być odpowiednio udokumentowany, a tym samym dla ujęcia go w kosztach podatkowych konieczne jest posiadanie faktury.

Kompensata należności wyłącza rygory dotyczące ulgi

Rzeczpospolita, 2017-02-07
Aleksandra Tarka

Nie można skorzystać z tzw. ulgi na złe długi w sytuacji uregulowania należności udokumentowanych fakturą poprzez potrącenie, nawet jeśli jego zasadność jest kwestionowana na drodze sądowej. Takie wnioski płyną z wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 3 lutego 2017 r. (sygn. akt I FSK 1100/15). Podatnik prowadzący działalność gospodarczą otrzymał od kontrahenta faktury w związku z wykonanymi na jego rzecz robotami budowlanymi. Kontrahent nie dotrzymał jednak terminu realizacji prac, dlatego wnioskodawca naliczył kary umowne i wystawił notę obciążeniową, po czym złożył oświadczenie o potrąceniu wzajemnych należności, które pokryły całą kwotę wynikającą z faktur. Kontrahent złożył pozew do sądu cywilnego kwestionując potrącenie, a ponadto skorzystał z ulgi na złe długi korygując podatek należny, o czym powiadomił podatnika. Podatnik był jednak zdania, że nie ma obowiązku skorygowania podatku naliczonego, dlatego że ostatecznie doszło do opłacenia faktur na skutek potrącenia dokonanego w ciągu 180 dni od upływu terminu płatności faktur, w związku z czym zwrócił się do organu podatkowego o potwierdzenie swojego stanowiska. Fiskus uznał jednak, że nie doszło do zapłaty należności, ponieważ kontrahent zakwestionował potrącenie, dlatego podatnik jest zobowiązany do korekty VAT. Ze stanowiskiem podatnika zgodził się jednak zarówno Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach jak i NSA, który orzekł, że kontrahent nie miał prawa do zastosowania ulgi na złe długi. Kwestionowanie potrącenia na drodze sądowej nie ma znaczenia w sprawie, ponieważ do czasu wydania przez sąd cywilny pozytywnego dla kontrahenta orzeczenia w tym względzie, potrącenie pozostaje skuteczne, skoro było ono możliwe na gruncie przepisów kodeksu cywilnego.

Spór o podatek w budowlance nadal nieprzecięty

Dziennik Gazeta Prawna, 2017-02-08
Patrycja Dudek

W wyroku z dnia 7 lutego 2017 r. (sygn. akt I FSK 840/15) Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że inwestor i wykonawca robót nie są uprawnieni do odroczenia rozliczenia VAT do momentu uzyskania pozwolenia na użytkowanie. Co do zasady, obowiązek podatkowy w VAT powstaje w momencie wykonania usługi. Natomiast w sprawie będącej przedmiotem rozstrzygnięcia spółka na podstawie ustaleń w umowie chciała wystawić fakturę za usługę budowlaną dopiero po otrzymaniu pozwolenia na użytkowanie (w tym wypadku to ona, jako wykonawca, występowała o nie). Dyrektor Izby Skarbowej w Krakowie nie podzielił tego stanowiska, stwierdzając że w związku z tym, że zazwyczaj to inwestor występuje o pozwolenie na użytkowanie, nie można uznać, że występowanie o pozwolenie stanowi kontynuację usługi budowlanej. NSA orzekł, że nie można przesuwać obowiązku podatkowego do chwili otrzymania pozwolenia na użytkowanie.

Pożyczka od udziałowca to koszt

Rzeczpospolita, 2017-02-08
Mateusz Maj

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z 25 stycznia 2017 r. (sygn. 2461-IBPB-1-2.4510.1007.2016.1.MM) uznał, że przepisy o cienkiej kapitalizacji wprost regulują wyłącznie zagadnienia dotyczące konwersji długu na kapitał zakładowy. Interpretacja dotyczyła polskiej spółki, której jedynym udziałowcem oraz kredytodawcą była spółka zagraniczna. Spółka zwróciła się o potwierdzenie czy w sytuacji gdy dojdzie do objęcia nowych udziałów w spółce, przez jej dotychczasowego udziałowca, w zamian za aport w postaci przysługującej mu wierzytelności z tytułu udzielonej spółce pożyczki, to czy ograniczenia wynikające z przepisów o tzw. cienkiej kapitalizacji będą miały zastosowanie jedynie do wartości kapitału zakładowego pokrytego z tej pożyczki. Spółka uważała, że tak, bowiem zgodnie z literalnym brzmieniem przepisów o tzw. cienkiej kapitalizacji, w celu obliczenia czy wartość zadłużenia wobec podmiotów powiązanych przekracza wartość kapitału własnego, należy go pomniejszyć o wartość kapitału zakładowego pokrytą wierzytelnościami z tytułu pożyczek od wspólników i odsetek od nich. Zatem konwersja wierzytelności w części przypadającej na kapitał zapasowy nie powoduje wyłączenia wartości tego kapitału z kapitału własnego spółki kalkulowanego dla potrzeb cienkiej kapitalizacji, a tym samym zwiększa możliwość uwzględnienia odsetek od pożyczek w kosztach podatkowych. Fiskus w całości zgodził się ze stanowiskiem zaprezentowanym przez podatnika.

Naprawa za kogoś także jest kosztem

Dziennik Gazeta Prawna, 2017-02-09
Patrycja Dudek

W wyroku z dnia 31 stycznia 2017 r. (sygn. akt II FSK 3994/14) Naczelny Sąd Administracyjny potwierdził, że wydatki na naprawę maszyn po upływie terminu gwarancji, a także tych sprzedanych przez poprzednika, stanowią koszt uzyskania przychodu. Spółka będąc jedynym dystrybutorem maszyn w kraju w razie konieczności naprawia je we własnym zakresie i na własny koszt. Taka sytuacja ma miejsce również, gdy okres gwarancji już upłynął, a nawet gdy dotyczy to maszyn sprzedanych przez firmę, której działalność jest kontynuowana. Spółce zależało na utrzymaniu bardzo dobrej opinii o swoich produktach, gdyż liczyła na pozyskanie jeszcze większej liczby klientów. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu nie zgodził się, by wydatki na naprawę po okresie gwarancji mogły zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodu. Stwierdził, że są to koszty reprezentacji, które należy wyłączyć z kosztów podatkowych. Jednakże, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu oraz NSA nie miały wątpliwości, że wydatki związane z naprawami stanowią koszty podatkowe.

Przegląd orzecznictwa:

Wyrok NSA z 5 stycznia 2017 r. (sygn. akt II FSK 3686/14)

Zasadność twierdzenia, że organ podatkowy naruszył zasadę swobodnej oceny dowodów wyrażoną w art. 191 o.p., wymaga wykazania, że uchybił on zasadom logicznego rozumowania, wiedzy lub doświadczenia życiowego, to bowiem może być przeciwstawione uprawnieniu organu do korzystania z mocy procesowej tej zasady.

Wyrok NSA z 30 listopada 2016 r. (sygn. akt I FSK 1253/14)

Dokonując wykładni prounijnej art. 43 ust.13 w zw. z art. 43 ust.1 pkt 40 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r., poz. 710 ze zm.), należy uznać, że zwolnieniu od VAT podlegają transakcje płatności lub przelewów, które tworzą odrębną całość, ocenianą w sposób ogólny i których skutkiem jest pełnienie szczególnych i istotnych funkcji przelewu lub płatności oraz które w konsekwencji skutkują przeniesieniem środków pieniężnych i powodują zmiany prawne i finansowe. Zwolnienie takie nie ma natomiast zastosowania do zwykłego świadczenia rzeczowego lub technicznego.