Przegląd podatkowy (8 – 12 maja 2017 r.)

Przegląd prasowych informacji podatkowych

Zmniejszenie udziałów nie pozwoli podwyższyć kosztów

Dziennik Gazeta Prawna, 2017-05-08
Patrycja Dudek

Zgodnie z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 28 kwietnia 2017 r. (sygn. akt II FSK 1098/15) restrykcje wynikające z przepisów regulujących zasady zaliczania do kosztów podatkowych odsetek od pożyczek udzielanych przed podmioty powiązane znajdą zastosowanie także wówczas, gdy wspólnicy w dniu spłaty zadłużenia nie mają już 25 proc. udziałów w kapitale spółki. W stanie faktycznym rozstrzyganej sprawy spółka nabyła budynek od swojego udziałowca, którego udział w kapitale spółki na dzień zawarcia umowy wynosił 50 proc. Strony umówiły się na zapłatę w ratach. Z czasem, ilość posiadanych przez udziałowca udziałów zmniejszyła się do 25 proc. Zgodnie z przepisami o niedostatecznej (cienkiej) kapitalizacji, jeżeli wspólnik posiada co najmniej 25 proc. udziałów, odsetki od tej części udzielonej przez niego pożyczki w części, w jakiej wartość zadłużenia przekracza kapitał własny, nie mogą stanowić kosztów podatkowych. Kwestią sporną było istnienie obowiązku stosowania przepisów o niedostatecznej kapitalizacji w przypadku zmniejszenia wielkości udziałów w kapitale spółki. Zdaniem spółki, wielkość udziałów należy badać na dzień wypłaty odsetek, natomiast według fiskusa liczy się dzień zawarcia umowy. Orzekające w sprawie sądy I i II instancji uznały, że dla oceny warunków wynikających z cienkiej kapitalizacji nie ma znaczenia status udziałowca w dniu spłaty zadłużenia. Ocenie podlega to, czy na dzień udzielenia pożyczki udziały wspólnika przekroczyły 25-proc.

Podatek również od niewykończonych pięter

Rzeczpospolita, 2017-05-08
Mateusz Maj

Zgodnie z wyrokami Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 5 maja 2017 r. (sygn. akt II FSK 1038-41/15) podstawą opodatkowania w podatku od nieruchomości jest również powierzchnia niewykończonej części budynku. Przedmiotowa sprawa dotyczyła spółki, która uzyskała w 2007 roku pozwolenie na użytkowanie części kondygnacji, natomiast ostateczne zakończenie prac polegających m.in. na montażu instalacji elektrycznej nastąpiło dopiero w 2012 roku. Spółka dla obliczenia podatku od nieruchomości za 2008 rok przyjęła jedynie powierzchnię oddaną do użytkowania, z czym nie zgodziła się gmina. W ocenie urzędników obowiązek podatkowy w odniesieniu do całej nieruchomości powstał 1 stycznia 2008 roku. Spółka złożyła skargę do sądu, ale zarówno sąd I instancji jak i NSA zgodnie uznały, że samo istnienie budynku jest przesłanką powstania obowiązku odprowadzania podatku od nieruchomości. Z tego też względu spółka powinna była zapłacić podatek od całej powierzchni budynku, nawet jeśli w jego części trwały jeszcze prace wykończeniowe.

Sztuczność transakcji ocenia fiskus, nie podatnik

Dziennik Gazeta Prawna, 2017-05-08
Łukasz Zalewski

Zgodnie z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 8 marca 2017 r. (sygn. akt C-14/16) państwa członkowskie nie mogą przyjmować w swoich przepisach ogólnego domniemania, że wymiana udziałów, łączenie czy podział spółek dokonywane są w celu uniknięcia opodatkowania. Wyrok zapadł w sprawie dotyczącej połączenia spółki francuskiej i luksemburskiej. Francuskie przepisy przewidują, że w sytuacji fuzji spółek krajowej i zagranicznej konieczne jest uzyskanie potwierdzenia, że cel planowanej transakcji jest uzasadniony gospodarczo. Uzyskanie potwierdzenia warunkuje również możliwość skorzystania z pewnych preferencji podatkowych, np. ze zwolnienia z CIT. Żadna ze spółek nie wywiązała się z tego obowiązku, wobec czego francuski urząd skarbowy zażądał zapłaty nieuregulowanego podatku. Sprawa trafiła do Trybunału Sprawiedliwości UE, który ocenił, że przywołane przepisy są zbyt represyjne i nie są zgodne z zasadą proporcjonalności. Komentowany wyrok zapadł na tle oceny uregulowań francuskich, ale ma znaczenie dla oceny obowiązujących od 1 stycznia 2017 r. przepisów zawartych w polskich ustawach o podatkach dochodowych. Wprowadzają one domniemanie, że celem operacji restrukturyzacyjnych jest unikanie opodatkowania, jeżeli nie są dokonywane z „uzasadnionych przyczyn ekonomicznych”.

Tylko niektóre ekspertyzy do odliczenia w ramach ulgi B+R

Dziennik Gazeta Prawna, 2017-05-08
Agnieszka Pokojska

Zgodnie ze stanowiskiem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej wyrażonym w interpretacjach z dnia 27 marca 2017 r. (sygn. 2461-IBPB-1-3.4510.1189.2016.1.APO) oraz z dnia 23 marca 2017 r. (sygn. 0461-ITPB3.4510.754.2016.1.PS, 0461-ITPB3.4510.751.2016.1.PS oraz 0461-ITPB3.4510.754.2016.1.PS) dotyczących możliwości pomniejszania podstawy opodatkowania o wydatki związane z działalnością badawczo-rozwojową, podstawę opodatkowania można pomniejszać o koszty analiz i opinii wydawanych jedynie przez jednostki naukowe. Zgodnie z przepisami ustawy o PDOP i ustawy o PDOF, od podstawy opodatkowania można odejmować wydatki poniesione na ekspertyzy, opinie, usługi doradcze i usługi równorzędne, a także na nabycie wyników badań naukowych, świadczonych lub wykonywanych na podstawie umowy przez jednostkę naukową. Podatnicy twierdzili, że wymóg „wykonywania przez jednostkę naukową” odnosi się tylko do badań naukowych. Warunek ten nie ma zatem zastosowania do ekspertyz, opinii, usług doradczych i usług równorzędnych, które – zdaniem podatników – mogą być realizowane przez inne wyspecjalizowane podmioty. Dyrektor KIS nie przyznał racji podatnikom. Organ uznał, że wydatki poniesione na ekspertyzy i opinie sporządzane przez podmioty niebędące jednostkami naukowymi nie mogą zostać odliczone w ramach ulgi badawczo-rozwojowej.

W umowie powiernictwa nie ma znaczenia, jak przelewano pieniądze

Dziennik Gazeta Prawna, 2017-05-08
Łukasz Zalewski

W wyroku z dnia 27 kwietnia 2017 r. (sygn. akt II FSK 576/15) Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że cena nabycia nieruchomości stanowi koszt podatkowy podmiotu, który nabywa ją na rzecz innego podmiotu (powierzającego), nawet wówczas, gdy została ona zapłacona przez kupującego bezpośrednio na konto zlecającego sprzedaż (powierzającego). W stanie faktycznym rozstrzyganej sprawy podatniczka zawarła umowę powierniczego nabycia nieruchomości. Zgodnie z umową, podatniczka była zleceniobiorcą (powiernikiem), natomiast zleceniodawcą (powierzającym) była spółką z o.o. Zleceniobiorca zobowiązany był do nabycia nieruchomości w imieniu własnym, a następnie do odsprzedania jej osobie wskazanej przez spółkę za określoną cenę. Powiernik miał uzyskać prowizję od zrealizowania umowy powiernictwa. Na podstawie umowy przedwstępnej zawartej między spółką a nabywcą nieruchomości, kupujący zapłacił 1 mln zł zaliczki i przelał tę sumę bezpośrednio na konto spółki. Organy podatkowe odmówiły powiernikowi prawa do zaliczenia do kosztów podatkowych kwoty zaliczki. Argumentowały, że kwota ta nie stanowi zwrotu wydatku, jaki miał on dokonać na rzecz zleceniodawcy, ponieważ zaliczka na poczet ceny nieruchomości została uiszczona bezpośrednio przez nabywcę. Orzekający w sprawie Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy uznał, że fakt dokonania przelewu przez nowego nabywcę pozostaje bez znaczenia z punktu widzenia oceny prawnej. Z poglądem WSA zgodził się NSA, który potwierdził, że zapłata ceny sprzedaży bezpośrednio na konto spółki, nie przekreśla możliwości uznania, że był to wydatek powiernika.

Archiwum może być tylko cyfrowe

Rzeczpospolita, 2017-05-10
Paweł Mikuła

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z dnia 21 marca 2017 r. (1462- IPPP2.4512.147.2017.1.DG) potwierdził możliwość elektronicznego przechowywania faktur wystawionych lub otrzymanych w formie papierowej. Wnioskodawcą była spółka z siedzibą poza Unią Europejską zarejestrowana na VAT w Polsce planująca zmianę w systemie obiegu faktur celem zmniejszenia kosztów. Chce ona upoważnić polską spółkę-siostrę do odbioru faktur wystawianych przez polskich dostawców w formie papierowej. Dokumenty te po ich zeskanowaniu będą przesyłane spółce poprzez e-mail, a spółka po ich weryfikacji i zaksięgowaniu dostarczy je drogą elektroniczną do przedstawiciela podatkowego w Polsce. Także faktury sprzedażowe będą skanowane i elektronicznie przesyłane przedstawicielowi. Spółka wskazała ponadto, że papierowa wersja faktur będzie niszczona po ich zeskanowaniu. Organ potwierdził prawidłowość takiego postępowania oraz możliwość odliczenia podatku naliczonego z faktur zakupowych mimo nieposiadania ich w wersji papierowej.

Podatkowa strata nie przepadnie

Rzeczpospolita, 2017-05-10
Mateusz Maj

Termin na rozliczenie straty podatkowej ulega zawieszeniu na okres trwania umowy o utworzeniu podatkowej grupy. Takie stanowisko zaprezentował Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z dnia 5 maja 2017 r. (sygn. 0111-KDIB1-2.4010.42.2017.1.AW). W przedmiotowej sprawie spółka poniosła stratę, lecz nie mogła jej rozliczyć ze względu na przystąpienie do podatkowej grupy kapitałowej wraz z innymi spółkami. Zawarcie przez spółki umowy o łącznym rozliczeniu podatku powoduje bowiem utratę przez nie statusu podatników CIT, a ich przychody i koszty podlegają sumowaniu i są rozliczane w zeznaniu składanym przez spółkę reprezentującą całą grupę. Minimalny czas na jaki można utworzyć taką grupę to trzy lata. Spółka zapytała więc jak należy rozumieć pięć kolejnych lat podatkowych, o których mowa w przepisie regulującym możliwość rozliczenia straty. Fiskus wyjaśnił, że termin ten odnosi się jedynie do lat, w których spółka ma status podatnika CIT, a więc nie dotyczy on okresów współtworzenia podatkowej grupy kapitałowej.

Najem auta nie daje prawa do odliczenia VAT

Rzeczpospolita, 2017-05-11
Mateusz Maj

Najem auta pracownikowi nie stanowi działalności gospodarczej, dlatego podatnik nie odliczy 100 proc. VAT od zakupu samochodu i wydatków eksploatacyjnych. Tak wynika z najnowszego wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 10 maja 2017 r. (sygn. akt I FSK 1556/15). Kanwą sprawy była interpretacja, o którą wystąpiła spółka handlująca zegarkami i elektroniką. Wskazała ona we wniosku, że zgodnie z regulaminem użytku samochodów handlowcy będą korzystać z auta jedynie do celów służbowych, co będzie kontrolowane poprzez system GPS. W przypadku wyrażenia przez pracownika chęci skorzystania z auta do celów prywatnych, spółka będzie naliczać natomiast opłatę w wysokości odpowiadającej rynkowym cenom za usługi tego rodzaju. Brak poinformowania pracodawcy o pozasłużbowym użyciu samochodu będzie wiązać się dodatkowo z obowiązkiem zapłaty kary. Fiskus nie zgodził się na pełne odliczenie VAT w takiej sytuacji wskazując, że nie można wykluczyć użycia auta do celów prywatnych bez wiedzy pracodawcy, tym bardziej że pracownicy parkują autem pod swoim domem. Spółka wygrała sprawę w sądzie I instancji, ale NSA uchylił korzystny dla niej wyrok odwołując się do przepisu dotyczącego opodatkowania nieopłatnego świadczenia usług na cele osobiste pracownika. Fakt, że spółka świadczy usługę odpłatnie nie ma zdaniem sądu żadnego znaczenia dla oceny prawnej analizowanego stanu faktycznego, ponieważ najem aut pracownikom nie jest dokonywany w ramach działalności gospodarczej, a więc spółka może odliczyć jedynie połowę VAT.

Przegląd orzecznictwa:

Wyrok NSA z 10 maja 2017 r. (sygn. akt I FSK 155/17)

Rozporządzenie Rady (UE) Nr 904/2010 z dnia 7 października 2010 r. w sprawie współpracy administracyjnej oraz zwalczania oszustw w dziedzinie podatku od wartości dodanej (Dz.U. UE L Nr 268, s. 1) nie może stanowić podstawy prawnej zawieszenia biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego w podatku od towarów i usług, w oparciu o przesłanki art. 70a par. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r., poz. 613 ze zm.).

Wyrok NSA z 8 marca 2017 r. (sygn. akt I FSK 1068/15)

Przybliżona kwota zobowiązania do zapłaty na podstawie art. 108 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.) podlega zabezpieczeniu w trybie art. 33 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz.U. z 2012 r., poz. 749 z późn. zm.).