Przegląd podatkowy (8 – 12 sierpnia 2016 r.)

Jak rozliczyć VAT od stale powtarzających się dostaw

Rzeczpospolita, 2016-08-08
Paweł Mróz

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w wyroku z dnia 18 maja 2016 r. (sygn. akt III SA/Gl 2084/15) orzekł, iż możliwość zidentyfikowania i zindywidualizowania dostaw do składu konsygnacyjnego wyklucza stwierdzenie ciągłości dostawy. W analizowanej sprawie spółka zawarła z kontrahentem umowę, w ramach której zobowiązała się do dokonywania dostaw towarów do prowadzonego przez niego magazynu konsygnacyjnego. Spółka dysponowała dokumentami potwierdzającymi moment wydania towarów kupującemu, a tym samym moment przejścia na niego prawa własności. Ze względu na fakt, iż dostawy były dokonywane regularnie, a strony ustaliły między sobą tygodniowy okres rozliczeniowy, spółka była zdania, że obowiązek podatkowy w VAT powstaje z upływem ostatniego dnia każdego z tych okresów rozliczeniowych. Fiskus nie zgodził się jednak ze stanowiskiem spółki stwierdzając, że opisana dostawa nie ma charakteru ciągłego. Spółka wniosła więc skargę do WSA w Gliwicach, który również nie przyznał jej racji. W ocenie sądu warunkiem uznania dostawy za ciągłą jest brak możliwości wyodrębnienia poszczególnych dostaw. W opisanej sprawie spółka dysponuje natomiast odpowiednimi dokumentami, które umożliwiają zidentyfikowanie dostaw, wykluczając tym samym ciągłość dostawy dokonywanej do magazynu konsygnacyjnego i stosowanie szczególnych regulacji dotyczących powstania obowiązku podatkowego.

Usługi zagranicznego adwokata bez podatku u źródła

Rzeczpospolita, 2016-08-08
Wojciech Kańtor

Polski zleceniodawca nie jest zobowiązany do poboru zryczałtowanego podatku dochodowego, jeśli świadczącym na jego rzecz usługi prawne jest osoba fizyczna niemająca miejsca zamieszkania w Polsce, a przychód z tego tytułu powstaje za granicą – tak wynika z wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 23 maja 2016 r. (sygn. akt III SA/Wa 2103/15). W przedmiotowej sprawie prawo do znaku towarowego polskiej spółki zostało naruszone przez spółkę z siedzibą w Indiach. W związku z prowadzonym w tej sprawie postępowaniem spółka korzystała z usług prawnych adwokata mającego miejsce zamieszkania w Indiach. Spółka powzięła wątpliwość co do miejsca osiągnięcia przychodu przez prawnika oraz związanego z tym ewentualnego obowiązku poboru podatku u źródła od wypłaconego mu wynagrodzenia i zwróciła się do organu podatkowego ze stosownymi pytaniami. Fiskus stwierdził, że spółka powinna pobrać zryczałtowany podatek dochodowy przy wypłacie wynagrodzenia adwokatowi, ponieważ efekt jego usług zostanie wykorzystany na terytorium Polski. Spółka zaskarżyła wydaną interpretację, a WSA w Warszawie przychylił się do skargi powołując się na wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 4 lipca 2013 r. (sygn. akt II FSK 2200/11). Sam fakt, że rezultat wykonanej usługi odnosi się do polskiego podmiotu nie wystarcza dla opodatkowania przychodu w Polsce. Kluczowym jest bowiem związek między przychodem a czynnościami faktycznie wykonywanymi w Polsce. Z tego też względu spółka nie ma obowiązku poboru zryczałtowanego podatku dochodowego od wynagrodzenia adwokata, który ma miejsce zamieszkania poza terytorium Polski.

Rusztowanie to urządzenie przemysłowe

Dziennik Gazeta Prawna, 2016-08-08
Patrycja Dudek

Na spółce, która płaci zagranicznym kontrahentom wynagrodzenie za najem maszyn i urządzeń budowlanych, ciąży obowiązek poboru podatku u źródła. Tak wynika z wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 3 sierpnia 2016 r. (sygn. akt II FSK 2111/14). Sprawa dotyczyła polskiej spółki, która wynajmowała maszyny, urządzenia budowlane i rusztowania od zagranicznych właścicieli celem dalszego podnajmowania własnym klientom. Spółka nie odprowadzała podatku u źródła od kwot czynszu wypłacanego właścicielom. Jej zdaniem sprzęt budowlany nie jest urządzeniem przemysłowym w rozumieniu ustawy o PDOP. NSA rozstrzygnął, że w danym przypadku należy posłużyć się wykładnią językową terminu „urządzenie przemysłowe”. Sąd uzasadnił, że brak definicji legalnej w przepisach podatkowych nakazuje szerokie rozumienie tego pojęcia.

Niezamortyzowana część parkingu jest kosztem

Dziennik Gazeta Prawna, 2016-08-09
Agnieszka Pokojska

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 2 sierpnia 2016 r. (sygn. IBPB-1-2/4510-501/16/BKD) zaznaczył, że strata powstała na skutek likwidacji nie w pełni zamortyzowanego środka trwałego może zostać ujęta w kosztach podatkowych w przypadku, gdy likwidacja była spowodowana względami ekonomicznymi. W przedmiotowej sprawie z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej zwróciła się spółka prowadząca działalność w zakresie wynajmu nieruchomości. Spółka posiadała parking wpisany do ewidencji środków trwałych. W związku z rozpoczęciem budowy nowego budynku w miejscu, w którym zlokalizowany był parking, zaistniała konieczność likwidacji środka trwałego w postaci parkingu. Zdaniem spółki, nieumorzona wartość środka trwałego może zostać zaliczona do kosztów uzyskania przychodów, ponieważ likwidacja parkingu wynikała z przyczyn gospodarczo-ekonomicznych. Organ potwierdził, że strata związana z likwidacją nie w pełni umorzonego środka trwałego stanowi koszt uzyskania przychodu, jeżeli likwidacja nie jest związana ze zmianą rodzaju działalności.

Ryzyko utraty finansowej to za mało, by uznać wydatek za koszt

Dziennik Gazeta Prawna, 2016-08-10
Jakub Pawłowski

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 4 sierpnia 2016 r. (sygn. akt II FSK 1921/14) uznał, że odsetki od kredytu zaciągniętego dla sfinansowania wypłaty wynagrodzenia na rzecz akcjonariuszy z tytułu wykupienia od nich akcji, nie mogą zostać uznane za koszt uzyskania przychodów. Orzeczenie zapadło w sprawie spółki, która planowała nabycie własnych akcji w celu ich dalszego umorzenia. Wynagrodzenie dla akcjonariuszy zamierzała pokryć ze środków pozyskanych z kredytu. Zdaniem spółki, odsetki należne bankowi będą spełniać kryterium uznania ich za koszt uzyskania przychodu. Spółka argumentowała, że wydatek ten stanowi koszt, ponieważ służy zabezpieczeniu źródła przychodów. Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy nie przychylił się do tego poglądu, wskazując, że spłata odsetek nie prowadzi do poprawy sytuacji finansowej, w jakiej znajduje się spółka, a tym samym nie można uznać, że ponoszone koszty mają związek z przychodami. Wyrok sądu pierwszej instancji także nie był korzystny dla podatnika. NSA podkreślił, że decydujące znaczenie dla klasyfikacji wydatku jako kosztu uzyskania przychodu ma cel, którym kieruje się podatnik ponosząc dany wydatek. W opinii sądu, nabycie własnych akcji nie doprowadzi do zabezpieczenia źródła przychodu, ale jest równoznaczne z jego likwidacją.

Trudno o ulgę w spłacie długów podatkowych

Rzeczpospolita, 2016-08-11
Mateusz Maj

Zgodnie z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 9 sierpnia 2016 r. (sygn. akt II FSK 1975/14), fiskus może odmówić udzielenia pomocy, jeśli stwierdzi, że podatnik jest w złej sytuacji finansowej. W przedmiotowej sprawie spółka prowadząca działalność gospodarczą w budownictwie zwróciła się do urzędu skarbowego z wnioskiem o rozłożenie na raty zaległego VAT, co miało pomóc w odzyskaniu przez nią płynności finansowej. W swoich wyjaśnieniach wskazała, że ubiega się o tzw. pomoc de minimis, przewidzianą dla przedsiębiorców przez prawo unijne. Spółka argumentowała, że taka pomoc leży także w interesie Skarbu Państwa, ponieważ w ten sposób utrzyma ona miejsca pracy i spłaci długi. Urząd skarbowy odmówił udzielenia ulgi powołując się na brak wystąpienia przesłanki nadzwyczajnego zdarzenia argumentując, że zła sytuacja spółki jest jedynie skutkiem niepowodzenia na rynku, które trzeba wziąć pod uwagę rozpoczynając działalność gospodarczą. Izba skarbowa uznała natomiast, że sytuacja finansowa spółki jest bardzo zła, wobec czego nie może otrzymać tzw. pomocy de minimis, ponieważ nie udziela się jej przedsiębiorcom zagrożonym upadłością. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie był tego samego zdania. Podkreślił, że w danym stanie faktycznym należy odnieść się zarówno do interesu podatnika i publicznego jak i do przepisów unijnych. Spółka zaskarżyła wyrok, ale NSA oddalił skargę powołując się na fakt, że ważnym interesem podatnika jest zazwyczaj jego trudna sytuacja finansowa, natomiast pomocy de minimis nie udziela się przedsiębiorcom, którzy są na skraju upadłości. W związku z tym fiskus może odmówić rozłożenia podatku na raty, jeśli firma znajduje się w bardzo trudnej sytuacji.

Przekształcenie umożliwia większą amortyzację

Dziennik Gazeta Prawna, 2016-08-11
Patrycja Dudek

W wyroku z dnia 9 sierpnia 2016 r. (sygn. akt II FSK 1717/14) Naczelny Sąd Administracyjny orzekł, że wspólnicy spółki osobowej powstałej w wyniku przekształcenia spółki kapitałowej mają prawo zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów odpisy amortyzacyjne od wartości początkowej środka trwałego w tej części, która została przekazana na kapitał zapasowy. Inne stanowisko zaprezentował Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach. Zdaniem organu, w przypadku przekształcenia podmiotu należy kontynuować zasady amortyzacji, które obowiązywały spółkę przekształcaną. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach oraz NSA nie zgodziły się ze stanowiskiem organu. Ograniczenie zawarte w przepisach ustawy o PDOP w zakresie zaliczania do kosztów podatkowych odpisów amortyzacyjnych odpowiadających części wartości początkowej środka trwałego, która została przekazana na kapitał zapasowy nie znajduje zastosowania do rozliczeń wspólników spółki osobowej powstałej z przekształcenia spółki kapitałowej.

Fiskus zainkasuje 20 proc. od późno ujawnionej pożyczki

Rzeczpospolita, 2016-08-12
Mateusz Maj

Podatnik podejrzany o nieujawnienie źródeł przychodu uniknie 75-proc. daniny, jeśli ujawni i zapłaci podatek od wcześniejszej pożyczki, ale będzie ona opodatkowana według karnej stawki 20 proc. – wynika z wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 11 sierpnia 2016 r (sygn. akt II FSK 1967/14). Urząd skarbowy wszczął postępowanie w sprawie PIT w stosunku do podatniczki, która dokonała zakupu mieszkania mimo niskiego dochodu wskazanego w deklaracjach podatkowych. Właścicielka mieszkania zdecydowała się wobec tego na ujawnienie umowy depozytu nieprawidłowego pomiędzy nią i jej dziadkami, a następnie zapłatę należnego z tego tytułu podatku od czynności cywilnoprawnych obliczonego według zasadniczej stawki 2 proc. Po powołaniu się na depozyt postępowanie w sprawie nieujawnionych źródeł przychodu zostało umorzone, wszczęto natomiast postepowanie dotyczące podatku od czynności cywilnoprawnych. W efekcie tego postępowania wydano decyzje nakazujące zapłatę tego podatku według stawki karnej 20 proc. Kluczowym dla sprawy była interpretacja przepisu, który przewiduje stawkę podatku w wysokości 20 proc. dla pożyczek i depozytu nieprawidłowego, jeśli podatnik powołał się na taką okoliczność dopiero w przypadku kwestionowania przez urząd jego rozliczeń i braku wcześniejszej zapłaty tego podatku. Podatniczka była zdania, że przepis ten nie ma zastosowania w jej przypadku, ponieważ w momencie powołania się na pożyczkę należny z tego tytułu podatek był już zapłacony. Zarówno Izba Skarbowa jak i Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie twierdziły jednak inaczej podnosząc, że przyjęcie takiego stanowiska mogłoby powodować nieskuteczność jakichkolwiek czynności kontrolnych. NSA również uznał, że należy dokonać celowościowej wykładni przepisu i uznać, że skoro w trakcie postępowania podatkowego lub kontroli podatkowej nie można korygować deklaracji podatkowej to tym bardziej nie można jej złożyć. Z tego względu złożenie deklaracji dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w trakcie postępowania w sprawie nieujawnionych źródeł dochodu skutkuje co prawda uniknięciem 75-proc. podatku, ale nie powoduje uniknięcia opodatkowania nieujawnionej wcześniej pożyczki karną stawką 20 proc.

Przegląd orzecznictwa:

Wyrok NSA z 24 maja 2016 r. (sygn. akt I FSK 1625/14)

Określony w art. 86 ust. 13 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011 r., Nr 177, poz. 1054 ze zm.) termin do realizacji prawa do odliczenia VAT, poza przypadkami określonymi od 1 stycznia 2014 w art. 86 ust. 13a ww. ustawy dotyczącymi tzw. odwrotnego obciążania nabywcy, nie narusza zasad neutralności, równoważności, skuteczności i proporcjonalności, i sam w sobie nie jest w stanie praktycznie uniemożliwić lub nadmiernie utrudnić wykonania prawa do odliczenia podatnikowi należycie starannemu, stanowiąc jedynie dla niewystarczająco starannego podatnika, swoistą sankcję w postaci utraty prawa do odliczenia po jego upływie. Odstąpienie od zastosowania tego terminu może nastąpić jedynie w przypadku, gdy podatnik należycie staranny nie mógł go zachować z przyczyn od siebie niezależnych.

Wyrok NSA z 31 maja 2016 r. (sygn. akt II FSK 1363/14)

Jeżeli z umowy i/lub wystawionej faktury wynika, że wieloletnie usługi archiwizowania dokumentów rozliczane będą w okresach rozliczeniowych, za datę powstania przychodu zgodnie z art. 12 ust. 3c ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 374 ze zm.) uznać należy ostatni dzień okresu rozliczeniowego, określonego w umowie lub w wystawionej fakturze, nie rzadziej jednak, niż raz w roku, także wtedy, gdy wpłata na poczet ceny usługi dokonywana jest jednorazowo w dacie zawarcia umowy.