Przegląd prasy podatkowej (11-15.02.2019)

| Do przeczytania w 9 min


Sam stenogram z podsłuchu to za słaby dowód

Rzeczpospolita, 2019-02-11, Aleksandra Tarka

Naczelny Sąd Administracyjny w wyrokach z 7 lutego 2019 r., sygn. akt I FSK 1860, I FSK 1881/17 orzekł, iż organy podatkowe nie są zwolnione z oceny badania legalności materiału dowodowego przekazanego przez inne organy. Sprawa dotyczyła spółki z branży elektronicznej, której fiskus zarzucił świadome uczestnictwo w karuzeli VAT. Dowodem na to miały być m.in. stenogramy z zapisu podsłuchanych rozmów pracowników spółki z pracownikami jej kontrahenta. Spółka złożyła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, który uznał, że same stenogramy z podsłuchanych rozmów nie mogą być dowodem na świadomy udział spółki w przestępstwie. Sprawa trafiła ostatecznie do NSA, który uznał, że fiskus przy ocenie podsłuchu musi dysponować nagraniem umożliwiającym jego odsłuch, a nie samym protokołem odtworzenia jego zapisów. Organ podatkowy ma obowiązek zweryfikowania legalności pozyskania materiałów pochodzących z innych postępowań. Dodatkowo, do ustalenia udziału podatnika w karuzeli, konieczna jest analiza całego łańcucha transakcji, a nie jedynie transakcji podatnika z bezpośrednimi kontrahentami.

Brak przepływów pieniężnych nie oznacza braku przychodu

Dziennik Gazeta Prawna, 2019-02-11, Magdalena Majkowska

Zgodnie z interpretacją indywidualną wydaną przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 29 stycznia 2019 r., sygn. 0113-KDIPT2-2.4011.556.2018.4.KK, nieodpłatne zniesienie współwłasności nieruchomości jest opodatkowane tak, jak odpłatne zbycie, jeśli w wyniku takiego działania jedna ze stron nie musi już spłacać kredytu. Interpretacja dotyczyła podatniczki, która wspólnie z partnerem zaciągnęła kredyt na zakup mieszkania. W 2018 r. para postanowiła się rozstać i zdecydowała, że w zamian za zobowiązanie się mężczyzny do spłaty części kredytu przypadającej na podatniczkę, będzie mógł on przejąć lokal mieszkalny na własność. We wniosku o interpretację kobieta wskazała, że nie otrzyma żadnego wynagrodzenia w związku ze zniesieniem współwłasności lokalu na rzecz partnera, w związku z tym nie powstanie dla niej przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Fiskus był odmiennego zdania i uznał, że brak przepływu środków pieniężnych nie oznacza, że podatnik nie otrzymał wynagrodzenia. W ocenie organu interpretacyjnego, dochodem, jaki otrzyma kobieta będzie wartość przejętego przez byłego partnera kredytu, która pozostała do spłaty. Kosztem uzyskania przychodu będzie natomiast cena nabycia nieruchomości, w części przypadającej na udział podatniczki w nieruchomości.

Zamiana nieruchomości między miastem na prawach powiatu a Skarbem Państwa

Rzeczpospolita, 2019-02-12, Agnieszka Bieńkowska

W wyroku z 31 stycznia 2019 r., sygn. akt I FSK 2159/15, Naczelny Sąd Administracyjny orzekł, iż przeniesienie własności nieruchomości pomiędzy miastem a Skarbem Państwa stanowi odpłatną dostawę towarów podlegającą opodatkowaniu VAT. Z wnioskiem o interpretację indywidualną wystąpiło miasto, które zamierzało zawrzeć umowę zamiany nieruchomości ze Skarbem Państwa. Miasto wskazało, iż w przedmiotowej sprawie występowałoby jako podatnik VAT dla obu transakcji z uwagi na funkcje jakie pełni jego prezydent, będący zarówno jego organem wykonawczym i osobą wykonującą funkcję starosty Skarbu Państwa, dlatego transakcja nie powinna podlegać opodatkowaniu VAT. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie nie zgodził się z zaprezentowanym stanowiskiem. Według organu, za opodatkowaniem transakcji przemawia to, że własność nieruchomości przeniesiona zostanie na tego samego podatnika VAT, ale na inny podmiot, który przy zamianie utraci prawo do dysponowania przekazywaną nieruchomością jak właściciel. Sprawa trafiła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, a następnie do NSA, który zgodził się ze stanowiskiem fiskusa. Zdaniem sądu kasacyjnego, w przedmiotowej sprawie istotnym dla uznania, że mamy do czynienia z odpłatną dostawą towarów jest to, że własność nieruchomości przenoszona jest na inny podmiot, przy czym podatnikiem VAT odpowiedzialnym za dokonanie rozliczeń podatku jest miasto.

Dostawa gruntów i budynków to dwie różne dostawy

Dziennik Gazeta Prawna, 2019-02-13, Łukasz Zalewski

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 31 stycznia 2019 r. sygn. akt I FSK 1771/16, uznał, że wniesienie wkładu niepieniężnego w postaci działki, na której spółka sama wybudowała infrastrukturę, należy uznać wyłącznie za dostawę gruntu. Wyrok dotyczył województwa, które w celu realizacji inwestycji kolejowej nabyło od miasta oraz Skarbu Państwa grunty. Użytkownikiem gruntu była spółka akcyjna, w której jedynym udziałowcem było województwo. Za zgodą województwa, spółka wybudowała na gruncie infrastrukturę kolejową, którą następnie wraz z gruntem województwo zdecydowało się wnieść do niej aportem. Zdaniem podatnika, ustawowe zwolnienie z VAT, odnosi się nie tylko do budowli oraz budynków posadowionych na gruncie, ale do całości wniesionych aportem nieruchomości. W opinii województwa przemawia za tym fakt, iż w przypadku, gdy budynki i budowle są stale związane z gruntem, to zgodnie z ustawą o VAT nie należy wyodrębniać wartości gruntu. Odmiennego zdania był natomiast organ podatkowy, który wskazał, że w rzeczywistości województwo wnosi aportem do spółki jedynie grunt. Pozostałe naniesienia są już własnością spółki. Stanowisko to zostało potwierdzone przez sądy obu instancji. NSA zauważył, że kluczowe w tej sprawie jest, aby w wyniku aportu nastąpiła zmiana ekonomicznego władztwa nad towarem. Jeśli zaś to nie nastąpiło, to w niniejszej sprawie dochodzi do dostawy wyłącznie gruntu na rzecz spółki, co podlega opodatkowaniu stawką 23% VAT.

Program motywacyjny bez obowiązków płatnika

Rzeczpospolita, 2019-02-13, Sonia Mango

Jak wynika z interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 17 stycznia 2019 r., sygn. 0113-KDIPT2-3.4011.599.2018.2.SJ, w przypadku nieodpłatnego uzyskania akcji w programie motywacyjnym przychód po stronie pracownika powstaje dopiero w momencie zbycia tych akcji. W przedmiotowej sprawie spółka matka wprowadziła program motywacyjny adresowany do pracowników najwyższego szczebla wszystkich spółek zależnych, polegający na przyznawaniu uczestnikom programu tzw. Restricted Share Units (RSU), uprawniających do otrzymania akcji spółki dominującej, bez konieczności ponoszenia ceny emisyjnej lub innego rodzaju płatności. We wniosku o interpretację polski podatnik (spółka zależna) zwrócił się z zapytaniem czy będzie pełnił funkcję płatnika w związku z wymianą przez jego pracowników ww. RSU na akcje spółki matki. Dyrektor KIS potwierdził, że dopiero w momencie sprzedaży akcji nabytych w ramach programu motywacyjnego po stronie pracownika powstaje przychód podlegający opodatkowaniu, który kwalifikować należy do źródła przychodów z kapitałów pieniężnych. Jednocześnie, ze względu na to, że w tym przypadku wnioskodawca nie jest podmiotem dokonującym świadczenia na rzecz pracownika, nie będzie zobowiązany do poboru zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych z tytułu nieodpłatnego otrzymania akcji przez jego pracowników.

Mur na działce nie świadczy o zabudowie

Dziennik Gazeta Prawna, 2019-02-13, Patrycja Dudek

Zgodnie z ostatnimi wyrokami Naczelnego Sądu Administracyjnego, klasyfikacja gruntu jako terenu zabudowanego lub niezabudowanego nie zależy wyłącznie od tego, jaka część sąsiednich zabudowań na ten grunt zachodzi. Organy podatkowe, analizując stan faktyczny sprawy, nie mogą opierać się wyłącznie na wykładni literalnej przepisów. Zdaniem NSA winny wziąć pod uwagę również wykładnię prounijną i celowościową, w świetle której istotny jest cel nabycia gruntu. Dotychczas sądy orzekały, że jedynie takie elementy jak weranda, schody czy ganek, których celem jest jedynie umożliwienie korzystania z budynku, nie mogą zmieniać klasyfikacji gruntu. Jednakże w przypadku elementów takich jak np. ściana, które pełnią funkcje budowlane, dochodzi do dostawy terenu zabudowanego. Wyrok NSA z 31 stycznia 2018 r., sygn. akt I FSK 1879/16, dotyczył gminy Wrocław, która chciała sprzedać grunt przylegający do działki zabudowanej. Problem polegał na tym, że budynek posadowiony na sąsiednim gruncie częściowo (40 cm) wkraczał na należący do niej teren. We wniosku o interpretację gmina wskazała, że zbycie nieruchomości należy uznać za zwolnione z VAT, gdyż przedmiotem transakcji będzie wyłącznie grunt. Znajdujący się na nim fragment budynku nie należy do gminy, jak również nie jest motywem nabycia działki. Fiskus nie zgodził się z podatnikiem, wskazując, że jeśli na działce znajdują się ściany budynku, to teren ten należy uznać za zabudowany. Przeciwnego zdania był Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu, w którego opinii kluczowe w tej sprawie jest władztwo prawne i ekonomiczne nad nieruchomością. Skoro gmina nie ma prawa do rozporządzania budynkiem, to sam fakt, iż na należącym do niej gruncie znajduje się część nieruchomości nie może przesądzać o tym, że sprzedaje ona teren zabudowany. NSA uznał stanowisko sądu I instancji za prawidłowe.

Spółdzielnia nie wystawi faktury

Rzeczpospolita, 2019-02-14, Aleksandra Tarka

Zgodnie z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z 7 lutego 2019 r., sygn. akt I FSK 142/17, opodatkowaniu VAT nie podlegają kwoty przekazane w wyniku realizacji umowy powierniczej. Sprawa dotyczyła spółdzielni mieszkaniowej, która w związku ze zrealizowaniem modernizacji sieci ciepłowniczych zawarła umowę powierniczą dotyczącą pozyskania i sprzedaży świadectw efektywności energetycznej. Działająca we własnym imieniu, ale na rzecz spółdzielni, firma zewnętrzna, za ustalonym wynagrodzeniem, uzyskała białe certyfikaty, które następnie zostały sprzedane na giełdzie towarowej. Aby sfinalizować transakcję spółdzielnia została poproszona o wystawienie noty księgowej, uwzględniającej kwotę uzyskaną ze sprzedaży białych certyfikatów. Spółdzielnia zwróciła się do fiskusa o potwierdzenie prawidłowości tego rozliczenia. Organ podatkowy uznał stanowisko za nieprawidłowe. Zdaniem fiskusa w roli bezpośredniego nabywcy występuje podmiot pośredniczący, natomiast spółdzielnia w zamian za przekazane prawo otrzymała określone wynagrodzenie, co daje podstawy aby uznać, że doszło do odpłatnego świadczenia usług, podlegającego opodatkowaniu VAT. Skargę spółdzielni uwzględnił Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie, a NSA podtrzymał jego stanowisko. Według sądu, przyjęcie podejścia fiskusa prowadziłoby do sztucznego dzielenia jednej usługi na dwie odrębne, skutkującego podwójnym opodatkowaniem.

Przychód ze sprzedaży kart zdrapek nie jest zaliczką

Dziennik Gazeta Prawna, 2019-02-14, Łukasz Zalewski

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 31 stycznia 2018 r., sygn. akt II FSK 3423/18, wyjaśnia, że obowiązek rozpoznania przychodu z tytułu sprzedaży doładowań oraz pakietów startowych telefonii komórkowej należy rozpoznać w momencie ich sprzedaży. Spór dotyczył spółki sprzedającej doładowania (online, offline oraz karty zdrapki) i pakiety startowe na usługi telekomunikacyjne. Zdaniem podatnika wydawane przez nią produkty nie są rzeczą, prawem majątkowym ani usługą. Spółka w momencie sprzedaży nie wie, jakie usługi i czy w ogóle wykona na rzecz nabywcy doładowania. W związku z powyższym otrzymaną zapłatę za wskazane produkty należy traktować jako zaliczkę na poczet dostaw towarów i usług, jakie zostaną wykonane w przyszłości. Obowiązek podatkowy z tego tytułu będzie więc odroczony. Z podatnikiem nie zgodził się Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie. Jego zdaniem, jeśli przysporzenie majątkowe spółki jest bezzwrotne i definitywne, spółka powinna rozpoznać przychód z tego tytułu już w momencie sprzedaży. Otrzymywana przez nią płatność jest zapłatą za potencjalne usługi, jakie mają zostać wykonane w przyszłości (tzw. płatność z góry). Bez znaczenia pozostaje to czy klient faktycznie skorzysta z nabytej usługi. Sądy obu instancji uznały stanowisko fiskusa za prawidłowe.


Przegląd orzecznictwa:

Wyrok NSA z dnia 28 września 2018 r. (sygn. akt II FSK 2673/16)

Odpłatne zbycie prawa do zwrotu nakładów na cudzą nieruchomość ma charakter majątkowy, ponieważ cechuje je wymierna w pieniądzu wartość ekonomiczna i możliwość dochodzenia na drodze sądowej. Stanowi więc przychód ze źródła w postaci praw majątkowych (art. 10 ust. 1 pkt 7 w związku z art. 18 u.p.d.o.f.).

Wyrok NSA z dnia 7 listopada 2018 r. (sygn. akt I GSK 984/16)

Możliwość rozporządzania przedmiotem depozytu nieprawidłowego wynika z faktu nabycia przez przechowawcę własności przedmiotu przechowania. Od chwili zawarcia umowy przechowawca jako właściciel rzeczy przechowywanych może przedmiotem przechowania rozporządzać i używać według własnego uznania. W konsekwencji, obowiązek zwrotu dotyczy nie rzeczy tych samych, lecz takich samych – w tej samej ilości i jakości. Zatem przechowawca w wyniku zmieszania zlewanego do zbiornika paliwa stał się jego nabywcą i posiadaczem w rozumieniu cywilnoprawnym, a w konsekwencji także nabywcą i posiadaczem paliwa na gruncie przepisów art. 8 ust. 2 pkt 4 oraz art. 13 ust. 1 pkt 1 u.p.a. Ustalenie braku zapłaty podatku akcyzowego od paliwa pochodzącego z niewiadomego źródła implikuje powstanie obowiązku podatkowego w tym podatku.