Jak ustalić dochód przy likwidacji spółki komandytowo-akcyjnej
Rzeczpospolita, 2019-04-29, Łukasz Krasowski
Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 26 lutego 2019 r., sygn. akt II FSK 319/17, uznał, iż ustalenie dochodu przy likwidacji spółki komandytowo-akcyjnej następuje przy uwzględnieniu poniesionych przez akcjonariusza wydatków, które umożliwiły mu nabycie lub objęcie akcji i stanowiły dla niego ciężar ekonomiczny. Zgodnie ze stanowiskiem NSA, za taki koszt należy również uznać środki przekazane na kapitał zapasowy. Przedmiotem sprawy była sytuacja akcjonariusza spółki komandytowo-akcyjnej, który objął akcje spółki przed wejściem w życie przepisów, na mocy których spółki komandytowo-akcyjne stały się odrębnymi podatnikami CIT. Wyrok NSA potwierdza stanowisko prezentowane przez spółkę oraz organ drugiej instancji, któremu przeczyła interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej. Organ podatkowy wskazywał bowiem, że koszt objęcia akcji w zamian za aport stanowią jedynie wydatki poniesione w celu nabycia lub wytworzenia wnoszonego wkładu niepieniężnego. NSA wskazał jednak na szczególny charakter nowelizacji i jej kompleksowe regulowanie powstałego stanu faktycznego.
Kaucja gwarancyjna może być kosztem uzyskania przychodów
Rzeczpospolita, 2019-04-29, Bartłomiej Cogiel
Zgodnie z interpretacją indywidualną wydaną przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej 4 marca 2019 r., sygn. 0111-KDIB2-3.4010.4.2019.2.AZE, koszty rozliczone przez inwestora z kaucji gwarancyjnej stanowią koszt uzyskania przychodu wykonawcy. Interpretacja organu podatkowego jest potwierdzeniem stanowiska spółki, która zwróciła się do fiskusa z zapytaniem o możliwość kwalifikowania należności potrąconych z kaucji gwarancyjnej jako kosztów podatkowych. Spółka, w ramach profilu swojej działalności, świadczy usługi budowlane. Zgodnie z umową podpisaną przez spółkę w jednym z projektów, w sytuacji uchylania się spółki od naprawy zidentyfikowanych usterek, inwestor posiada prawo do zlecenia tych czynności innemu podmiotowi, a finansowanie wynagrodzenia wykonawcy zastępczego następuje przez potrącenie poniesionych kosztów z zatrzymanej kaucji gwarancyjnej. W wyniku zaniechań spółki doszło do realizacji wyżej wskazanego postanowienia, a strony umowy zawarły odpowiednie porozumienie w związku z rozliczeniem należności w ramach kaucji. W konsekwencji tego zdarzenia, spółka złożyła wniosek o interpretację indywidualną, w której prezentowała stanowisko, iż wydatki potrącone przez inwestora z tytułu zastępczej likwidacji wad stanowią jej koszty podatkowe. Dyrektor KIS uznał stanowisko wnioskodawcy za słuszne, wskazując na wydatkowanie środków wniesionych przez spółkę w ramach kaucji gwarancyjnej, nie stanowi odszkodowania, bądź kary umownej.
Nie można „refakturować” ryzyka gospodarczego
Rzeczpospolita, 2019-04-29, Aleksandra Tarka
Zgodnie z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z 18 kwietnia 2019 r., sygn. akt I FSK 114/19, koszty niszczenia opakowań i ulotek refakturowane na powiązaną spółkę nie stanowią kosztów podatkowych spółki powiązanej. Wyrok NSA dotyczył polskiej spółki, która jest dystrybutorem wyrobów farmaceutycznych produkowanych przez jej spółkę matkę. Wielkość produkcji określa się na podstawie zamówienia przygotowanego w oparciu o prognozowaną sprzedaż, która z kolei może różnić się od wartości rzeczywistej ze względu na zmianę popytu. Spółka wskazała, że wynikiem takiego zmniejszenia zapotrzebowania jest często przerzucanie na nią wydatków poniesionych z tytułu zniszczenia wyrobów, a także opakowań i ulotek. W efekcie takiego mechanizmu rozliczania kosztów polski dystrybutor wystąpił z wnioskiem o interpretację indywidualną w zakresie możliwości kwalifikowania takich refakturowanych wydatków jako koszty podatkowe. Wyrok NSA w tym zakresie potwierdził stanowisko prezentowane przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, zgodnie z którym obciążenie spółki wydatkami związanymi ze zniszczeniem ulotek i opakowań nie stanowi kosztów podatkowych spółki. Jednakże sąd zauważył możliwość zaliczenia w koszty refakturowanych wydatków za zniszczenie towarów, które nie zostały sprzedane z uwagi na zmiany prawno-ekonomiczne w Polsce. NSA w swoim orzeczeniu wskazał na niezbędny element ryzyka prowadzonej działalności gospodarczej, który nie może zostać przeniesiony na inny podmiot.
Widzimisię urzędnika to jednak za mało
Rzeczpospolita, 2019-05-02, Aleksandra Tarka
Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 20 marca 2019 r., sygn. akt I FSK 114/19, orzekł, iż przedłużenie terminu zwrotu VAT jest dopuszczalne jedynie w sytuacji, gdy istnieje należyte i wyczerpujące uzasadnienie konieczności przeprowadzenia czynności weryfikujących zasadność zwrotu. Spółka zawnioskowała o zwrot VAT w terminie przyspieszonym. W odpowiedzi na jej wniosek fiskus odroczył termin zwrotu, motywując decyzję koniecznością dodatkowej weryfikacji zasadności wykazanej kwoty. Organ jednocześnie nie wskazał na istnienie okoliczności, które mogły stanowić podstawę takiego działania. Zdaniem spółki wątpliwości fiskusa były niesłuszne, a w wyniku prolongowania zwrotu podatku spółka straciła płynność finansową. Wyrok NSA stanowi oddalenie skargi kasacyjnej złożonej przez organ skarbowy, który nie zgadzał się z orzeczeniem potwierdzającym stanowisko spółki przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie. Zgodnie ze stanowiskiem NSA, działanie organu mające na celu odroczenie terminu zwrotu VAT powinno występować w sytuacjach wyjątkowych, kiedy istnieje należyte uzasadnienie wątpliwości co do zasadności zwrotu różnicy w VAT. NSA wskazał, iż przedłużenie zwrotu VAT stanowi odstępstwo od ustawowego terminu zwrotu, który świadczy o neutralności tego podatku. Działanie fiskusa może zatem motywować jedynie uzasadniona potrzeba ochrony interesów Skarbu Państwa.
Odbiór inwestycji decyduje o VAT
Dziennik Gazeta Prawna, 2019-05-06, Mariusz Szulc
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wyrokiem z dnia 2 maja 2019 r., sygn. akt C-224/18, orzekł, że gdy umowa określa, że momentem zakończenia prac budowlanych jest podpisanie protokołu zdawczo-odbiorczego, to dopiero z tą chwilą powstaje obowiązek podatkowy. Wyrok jest przełomowy dla branży budowlanej, ponieważ stanowi przełamanie dotychczas niekorzystnej linii interpretacyjnej polskiego fiskusa. Dotąd organy podatkowe i sądy zgodnie uznawały, że postanowienia umowne nie mogą wpływać na moment powstania obowiązku podatkowego w VAT. W konsekwencji fiskus przyjmował, że obowiązek podatkowy dla usług budowlanych lub budowlano-montażowych powstawał z chwilą wystawienia faktury (nie później niż 30 dni od dnia wykonania usługi). Brak jest precyzyjnego określenia terminu, w którym następuje wykonanie usługi budowlanej. Organy uznawały, że wykonanie usługi następuje już w chwili zakończenia prac budowlanych (tj. w chwili przedstawienia inwestycji do odbioru), nie zaś w momencie rzeczywistego odbioru inwestycji (podpisanie protokołu zdawczo-odbiorczego). W efekcie firmy wystawiały fakturę w ciągu 30 dni od zgłoszenia inwestycji do odbioru, co wiązało się dla nich ze wskazywaniem na fakturze szacunkowego wynagrodzenia oraz podatku VAT. Jednocześnie spółki musiały uiścić należy podatek jeszcze przed otrzymaniem wynagrodzenia, które otrzymywały dopiero po faktycznej akceptacji inwestycji przez zamawiającego. TSUE wskazał, że oceniając moment powstania obowiązku podatkowego należało wziąć pod uwagę rzeczywistość gospodarczą i handlową w dziedzinie, w jakiej wykonywana jest usługa, a którą odzwierciedlają postanowienia umowne opisane w sprawie.
TSUE: polski fiskus skrzywdził hotelarzy i biura podróży
Dziennik Gazeta Prawna, 2019-05-06, Mariusz Szulc, Łukasz Zalewski
Podmioty działające w branży turystycznej mogą od 1 grudnia 2008 r. odliczać VAT od nabytych usług gastronomicznych i noclegowych, orzekł Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z 2 maja 2019 r., sygn. akt. C-225/18. TSUE rozpatrywał kwestię prawa do odliczenia VAT od usług gastronomicznych i noclegowych, które zostały nabyte przez spółkę matkę, a następnie refakturowane na spółki zależne. Podatnik wskazał, że zgodnie z przepisami ustawy o VAT, w sytuacji, gdy przedsiębiorca nabywa we własnym imieniu usługi w celu ich dalszej odsprzedaży, jest traktowany jako świadczący usługę. Wobec tego, jeśli spółka jest podmiotem świadczącym usługę, to w myśl unijnej zasady neutralności powinna mieć prawo do odliczenia VAT. Organ podatkowy oraz Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku nie zgodzili się ze stanowiskiem spółki. Wątpliwości nabrał Naczelny Sąd Administracyjny, zdaniem którego zakaz odliczania VAT od usług gastronomicznych i hotelowych nie powinien mieć zastosowania do nabytych usług, które mają związek z prowadzoną przez podatnika (np. biuro podróży) działalnością gospodarczą. Również podmioty, które refakturują usługi będące przedmiotem sporu, powinny móc korzystać z prawa do odliczenia VAT, ponieważ poniesione przez nie wydatki mają związek z prowadzoną przez nie działalnością. TSUE w wydanym wyroku potwierdził, że dyrektywa VAT sprzeciwia się uregulowaniu krajowemu, obowiązującemu od 1 grudnia 2008 r., które zakazuje odliczenia VAT od usług gastronomicznych i hotelowych podmiotom działającym w branży turystycznej. Określenie tego czy podmiot refakturujący usługę turystyczną działa podobnie jak firma turystyczna będzie przedmiotem wykładni sądu krajowego.
Sztuczny podział transakcji nie pomoże uniknąć daniny
Dziennik Gazeta Prawna, 2019-05-08, Mariusz Szulc
Gdy podatnik sprzedaje dwa odrębne towary związane ze sobą ze względu na swój charakter i wchodzące w zakres jednej umowy sprzedaży oraz gdy w związku z tą sprzedażą zostaje przekroczony roczny limit zwolnienia VAT, to podatnik zobowiązany jest do zapłaty podatku VAT od całej otrzymanej kwoty – uznał Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z 2 maja 2019 r., sygn. akt C-265/18. Sprawa dotyczyła litewskiego przedsiębiorcy, który sprzedawał dom mieszkalny z gruntem, na którym został on zbudowany. Podatnik nie rozliczył VAT od tej transakcji, ponieważ uznał to za zwykłe zbycie prywatnego majątku. Po kontroli fiskus zakwestionował transakcję, wskazując, że podatnik prowadzi działalność gospodarczą, a łączna wartość transakcji przekracza obowiązujący próg zwolnienia podmiotowego z VAT (29 tys. euro). W wyniku odwołania Sąd I instancji orzekł, że podatnik zobowiązany jest rozliczyć VAT jedynie wartości jednego z towarów, gdyż limit zwolnienia został przekroczony tylko w odniesieniu do sprzedaży części nieruchomości. Litewski fiskus zaskarżył wyrok do sądu kasacyjnego. Sąd odsyłający wskazał, że w prawie litewskim możliwa jest oddzielna sprzedaż gruntu oraz budynku. Zdaniem sądu uniemożliwienie podatnikowi skorzystania ze zwolnienia z VAT wobec jednego z tych towarów prowadziłoby do nierównego traktowania podatników, którzy dokonaliby analogicznej sprzedaży, ale za pomocą dwóch odrębnych transakcji. TSUE uznał jednak, że specyfika transakcji tj. sprzedaż na rzecz tego samego kupującego, w ramach jednej umowy elementów jednej nieruchomości przesądza o tym, że dostawę tę należy traktować jako jedną transakcję opodatkowaną VAT. Ewentualny podział transakcji miałby sztuczny charakter, dlatego należy rozliczyć VAT od całej transakcji.
Ulga w podatku od nieruchomości nie dla chłodni
Dziennik Gazeta Prawna, 2019-05-08, Patrycja Dudek
Zgodnie z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z 24 kwietnia 2019 r., sygn. akt II FSK 1532/17, miejsca składowania i chłodzenia produktów z działalności leśnej i rybackiej nie podlegają zwolnieniu podatkowemu. Sprawa dotyczyła spółki, która dzierżawiła chłodnię, która służyła prowadzonej przez nią działalności w przemyśle rybnym tj. umożliwiała bezpośredni wyładunek i przechowywanie ryb z połowów w wodach morskich, dostarczanych do portu na statkach rybackich. Zdaniem spółki, nieruchomość ta stanowiła budynek gospodarczy służący działalności rybackiej, co uprawniało ją do skorzystania ze zwolnienia dla budynków dla określonego w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych. Odmiennego zdania był prezydent Gdańska, który stwierdził, że zgodnie z załącznikiem do ustawy – Prawo budowlane – chłodnia stanowi obiekt magazynowy sklasyfikowany w kategorii budynków przemysłowych. Tym samym nie stanowi budynku gospodarczego, dla którego przewidziane zostało zwolnienie z podatku od nieruchomości. Ponadto nie jest ona używana w działalności rybackiej, ale w przemyśle rybnym. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku wskazał, że odrębne zaszeregowanie budynków gospodarczych i przemysłowych w załączniku jest nieprzypadkowe i nie można utożsamiać tych kategorii. Również NSA obu instancji potwierdził to stanowisko twierdząc, że oceniając kwestię zwolnienia należy kierować się tym, co znajduje się w ewidencji gruntów i budynków.
Przegląd orzecznictwa:
Wyrok NSA z dnia 5 marca 2019 r. (sygn. akt II FSK 776/17)
Odsetki za opóźnienie, o których mowa w art. 481 § 1 k.c., w wypłaceniu zadośćuczynienia zgodnie z art. 446 § 4 k.c. nie podlegają zwolnieniu podatkowemu określonemu w art. 21 ust. 1 pkt 3b) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.).
Wyrok NSA z dnia 4 kwietnia 2019 r. (sygn. akt II FSK 1100/17)
1. Proste zestawienie unormowań zawartych w art. 10 ust. 1 pkt 3 oraz pkt 8, z regulacją art. 5a pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r., poz.2032 ze zm.), nie pozwala na skonkretyzowanie uniwersalnego wzorca, który w sposób jednolity rozstrzygałby, jak w sposób jednoznaczny oddzielić sprzedaż zaliczaną do związanej z wykonywaniem pozarolniczej działalności gospodarczej od odpłatnego zbycia.
2. Samo tylko wyodrębnienie z jednej nieruchomości działek gruntu, powiązane także z koniecznością uprzedniego uzyskania stosownych decyzji administracyjnych czy uregulowania prawidłowego dostępu do nich, nie wykracza poza działania mieszczące się w zwykłym zarządzie własnymi sprawami majątkowymi.