Raport „Energetyka wiatrowa w Polsce” 2023 został właśnie opublikowany. Zwiera on kompleksowe i aktualne informacje o tej części sektora OZE, zredagowane w przyjaznej, dwujęzycznej (polsko-angielskiej) formie.
Opracowanie zostało przygotowane przez ekspertów Polskiego Stowarzyszenia Energetyki Wiatrowej, zespół firmy doradczej TPA Poland/ Baker Tilly TPA oraz kancelarię prawną DWF.
– Rynek energetyki wiatrowej podlega częstym i dynamicznym zmianom, a inwestorzy mierzą się tu z ryzykami i okolicznościami nieznanymi w innych gałęziach gospodarki. Jednak ostatnie miesiące przyniosły także wiele pozytywnych zmian. Kryzys energetyczny w Europie gwałtownie zwiększył popyt na energię ze źródeł odnawialnych i wpłynął, także w Polsce, na rekalibrację planów strategicznych dotyczących przyszłego rozwoju miksu wytwórczego. Morska energetyka wiatrowa ma szanse uruchomić już za 3 lata pierwsze dostawy energii z polskich farm na Bałtyku, a w lądowej energetyce wiatrowej wreszcie doszło do liberalizacji tzw. zasady 10H na rzecz normy odległościowej 700 metrów. Po 7 latach praktycznej blokady, branża może teraz dokończyć realizację projektów, które są objęte MPZP i spełniają nowe kryteria odległościowe oraz rozwijać nowe projekty w oparciu o najnowocześniejsze i najwydajniejsze turbiny.
– ocenia dr Wojciech Sztuba, Partner zarządzający w TPA Poland i pomysłodawca raportu.
W tegorocznym 10. wydaniu raportu autorzy szczegółowo omawiają aktualne uwarunkowania prawne i biznesowe oraz perspektywy rozwoju dla energii wiatrowej na lądzie i na morzu. Z kolei tegoroczny dodatek specjalny poświęcony został kontraktom prywatnym cPPA, ze względu na ich rosnącą rolę i udział w rynku. Kontrakty cPPA będą w przyszłości zastępować wygasający rynek kontraktów aukcyjnych w roli zabezpieczenia strumienia przychodów, które jest ważnym czynnikiem finansowania projektów i rozwoju całego sektora OZE.
Farmy wiatrowe to przyszłość
Doświadczenie kryzysu energetycznego to niejedyny powód, dla którego przyspieszony rozwój energetyki wiatrowej w Polsce jest konieczny. Główną i długofalową przyczyną jest konieczność wejścia na drogę transformacji energetycznej i dekarbonizacji przy jednoczesnym zapewnieniu polskiej gospodarce konkurencyjnych cen energii elektrycznej. OZE, w tym farmy wiatrowe to przyszłość, ale i bezpieczeństwo, bo są to technologie wytwarzania energii nieporównanie bardziej odporne na szereg zewnętrznych zagrożeń, zwłaszcza geopolitycznych.
– Energetyka wiatrowa na lądzie i na morzu to także niezwykle nowoczesny, wydajny i długoterminowy silnik napędowy całej gospodarki. Efekty mnożnikowe w postaci lokalnych łańcuchów dostaw, włączenia polskich przedsiębiorców do łańcucha dostaw globalnych,, a także możliwości rozwoju zawodowego tysięcy pracowników w obszarze najnowocześniejszych technologii tworzą wartość nie do przecenienia z punktu widzenia gospodarki i społeczeństwa. Dobroczynne skutki rozwoju sektora odczuwać będą przyszłe pokolenia – także na długo po tym, jak główne instalacje wytwórcze zostaną zbudowane – komentuje Krzysztof Horodko, Partner zarządzający w Baker Tilly TPA.
Zmiany prawne też muszą iść w stronę transformacji
Aby sektor energetyki wiatrowej miał szansę na prawdziwy rozwój konieczne są zmiany, również te w prawie. W sektorze morskim możemy już mówić o znacznym, spójnym i skutecznym wsparciu regulacyjnym dla jego sprawnego rozwoju. Z kolei w sektorze lądowym doszło do przełomowego zastąpienia zasady 10H, obowiązującej od 2016 r., normą odległościową 700 metrów.
Autorzy raportu podkreślają, że energetyka wiatrowa na lądzie, mimo swojej ogromnej przewagi ekonomicznej nad innymi technologiami generacji energii elektrycznej, nie uniknęła w ostatnim czasie kolejnych zagrożeń. Ustawa z 27 października 2022 r. o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 r. wprowadziła rozwiązania pozbawiające niektórych producentów energii zysków, jakie mogli osiągnąć w wyniku wysokich cen energii notowanych od 2022 r. w Polsce i w Europie. Spod regulacji wyłączono jednak w pewnym zakresie producentów OZE sprzedających energię objętą kontraktami aukcyjnymi.
Przy sztywnej i z zasady konkurencyjnej cenie wylicytowanej na aukcji dla 15-letniego okresu dostaw nie mają oni bowiem udziału w korzyściach ze wzrostu cen na wolnym rynku. Niestety, ustawodawca nie dostrzegł, że w podobnej sytuacji znajdują się producenci, którzy zbudowali swoje instalacje na podstawie kontraktów prywatnych cPPA. Mimo także niskich i sztywnych cen sprzedaży energii, lub ekwiwalentnych przychodów z rozliczenia kontraktów wirtualnych, producenci energii z wiatru na lądzie, sprzedający ją w ramach cPPA, są do końca 2023 r. objęci restrykcjami wspomnianej ustawy.
Z tego też względu w tegorocznym raporcie dodatek specjalny został poświęcony właśnie kontraktom typu cPPA. Mimo że nie mają one w Polsce długiej historii, rozwijają się bardzo dynamicznie. Przy dużym i trwałym popycie na nieemisyjną energię ze strony przemysłu, kontrakty cPPA mają zapewniony udział w finansowaniu kolejnych gigawatów mocy, jakie w szybkim tempie będą stawiane, zwłaszcza w sektorach takich jak wiatr na lądzie czy PV. Stanowią one doskonałą alternatywę dla wygasającego wsparcia aukcyjnego i przy stabilizacji oraz nieznacznej poprawie norm prawnych regulujących ich funkcjonowanie mogą efektywnie pomóc w szybszym osiągnięciu polskich celów transformacyjnych.
W raporcie autorzy piszą również o:
- istotnych aspektach funkcjonowania rynku polskiej energetyki wiatrowej na lądzie i na morzu,
- stanie zaawansowania obydwu podsektorów i przewidywania co do ich dalszego rozwoju,
- szczegółach dotyczących procesu inwestycyjnego oraz kluczowych prawnych, podatkowych i biznesowych kwestiach, w tym barierach inwestycyjnych.
Zapraszamy do lektury. Raport to niemal 250 stron solidnej, aktualnej i kompleksowej wiedzy na temat rynku energetyki wiatrowej w Polsce i Europie. Opracowanie jest dwujęzyczne: polsko-angielskie.
